Evolutie
Evolutie is van het Latijnse werkwoord evolvere afgeleid en betekent letterlijk "zich ontrollen" of "los-" of "af-wikkelen". Figuurlijk betekent het "ontwikkeling" en in die betekenis wordt het vaak gebruikt om de gemeenschappelijke afstamming van dier- en plantensoorten aan te duiden.
[bewerk] Meest voorkomende betekenis
De betekenis "ontwikkeling" wordt het meest gebruikt en heeft in het taalgebruik een geheel eigen karakteristiek gekregen. De betekenis is verschoven naar "geleidelijke ontwikkeling", waarbij niet meer gedacht wordt aan het ontrollen maar aan expansie, groeien of het geleidelijk een hogere graad van organisatie krijgen. Dit komt vooral door het veelvuldig gebruik van het woord met die betekenis in de evolutietheorie.
Evolutie met de nadruk op de continuïteit van het (geleidelijke) evolutieproces staat in contrast met het overdrachtelijk gebruikte woord revolutie, een sprongsgewijze omwenteling in (meestal) korte tijd.
[bewerk] Betekenis in de techniek
In de techniek wordt "evolutie" (in de letterlijke betekenis) gebruikt als constructiemethode om de perfecte vorm van de tanden van tandwielen te bepalen. Bij het afrollen wordt een omwenteling gemaakt en tegelijkertijd de afstand tot het middelpunt veranderd. Deze constructie heeft een evolvente tot resultaat: de wiskundige baan van een ontrold punt.
[bewerk] Evolutie in de levende natuur
In de wetenschap worden evolutionaire processen in de natuur verklaard door de evolutietheorie.
Vanuit de filosofische, religieuze en spirituele hoek zijn er ook visies op de natuurlijke evolutie. Een vrij onbekende is die van de evolutie van een wezen vanuit de geestelijke gebieden in het stoffelijke: het emanationisme.
[bewerk] Trivia
De verbuiging 'evolueren' wordt soms per ongeluk gebruikt voor het begrip evalueren.
Het tegenovergestelde van evolutie is involutie.
