Cheetah PRTL

Cheetah PRTL
Algemene kenmerken
Bemanning	3
Lengte	8,15 m
Breedte	3,39 m
Hoogte	2,93 m met radar naar beneden, 4,03 met radar opgericht
Gewicht	... ton (leeg) 47 ton (gevechtsklaar)
Pantser en bewapening
Pantser	70 mm staalplaat
Hoofdwapen	twee Oerlikon 35 mm snelvuurkanonnen
Secundaire bewapening
Mobiliteit
Motor	10 cilinder Diesel (860 pK/ 640 kW)
Snelheid (op de weg)	80 km/h
Rijbereik	550 km

De Cheetah PRTL (CA1 Pantser Rups Tegen Luchtdoelen; PRTL wordt uitgesproken als 'pruttel') is de Nederlandse variant en parallelontwikkeling van de Duitse Gepard, een gemechaniseerd en gepantserd luchtdoelgeschut. De PRTL werd geproduceerd door het Duitse bedrijf Krauss-Maffei Wegmann.

[bewerk] Ontwikkeling

Op 7 juni 1967 deelde het Nederlandse ministerie van defensie aan het Duitse mede dat het geïnteresseerd was in deelneming aan de ontwikkeling van een luchtafweertank. Op 14 augustus 1967 deed HSA (Hollandse Signaalapparaten) een voorstel voor een aparte Nederlandse radarinstallatie. Begin 1968 bestelde Nederland een prototype, 5 PFZ-C, van een hiermee uit te rusten kanonsysteem bij Oerlikon-Contraves. Op 18 maart 1968 bleek dat hiervoor een aangepaste torenvorm noodzakelijk was. Op 28 maart 1969 bestelde het Duitse ministerie van defensie een prototype van de 0-serie van de Leopard 1, J-O-16, ter ombouw. Dit werd op 11 maart 1970 aan Oerlikon geleverd. Het type werd in opdracht van Nederland apart ontwikkeld als het C-prototype PT 357, dat in het voorjaar van 1971 klaarkwam. Datzelfde jaar werd een CA-voorserie van vijf besteld (CA-3513-3517); op 10 april 1972 volgde het verzoek voor een doen van een offerte voor een hoofdbestelling in een aantal van 95. Op 28 juni 1972 deden Krauss-Maffei en Oerlikon gezamenlijk de offerte. De onderhandelinbgen hierover liepen echter stuk. Op 17 april 1973 trok Oerlikon zich terug en de volgende dag deed Krauss-Maffei alleen een nieuwe offerte die op 26 april door de Nederlandse regering aanvaard werd. Dit was nog vóór de ondertekening van het Duitse contract, zodat Nederland de eerste aankoper van het gezamenlijke project was. Op 24 januari werd de leveringsovereenkomst getekend voor de eerste twee bouwseries, de de CA1 en CA2, te zamen zestig voertuigen met een optie voor een derde bouwserie van 35. De optie voor deze CA3 werd genomen op 11 november 1974. Tussen eind 1977 en december 1979 werden alle voertuigen van de hoofdserie afgeleverd (serienummers 35501-35595).

[bewerk] Beschrijving

De PRTL dient als luchtdoelgeschut tegen laag vliegende vliegtuigen en helicopters. Het heeft een van die van de Gepard verschillende doelzoek- en richtradar, ontwikkeld bij Hollandse Signaalaparaten. De bemanning bestaat uit een wachtmeester-stukscommandant, korporaal-bedienaar en korporaal-chauffeur.

Het onderstel is van een Leopard 1-tank met een vrije hoogte tot de grond van 44 cm. De toren kan binnen vier seconden 360 graden draaien. Het voertuig is uitgerust met een doelzoekradar met een maximaal bereik van 15 km. Tevens heeft het een doelvolgradar. Het geschut bestaat uit twee Oerlikon snelvuurkanonnen met kaliber 35 mm, die een effectief schootbereik hebben van 4800 meter (FAPDS-munitie) of 3850 meter (HE-munitie) en 550 schoten per minuut per loop kan afvuren. De aanvangssnelheid is 1400 meter per seconde.

Daarnaast is de Cheetah voorzien van IFF (Identification, Friend or Foe) Mk. X en Mk. XII voor het herkennen van eigen of vijandelijke vliegtuigen.

De Cheetah PRTL weegt 47 ton (brugclassificatie: 52 ton) en is voorzien van een 830 pk dieselmotor, waarmee op de weg een snelheid van 80 km (officieel 65 km/u) en in het veld 40 km per uur kan worden gehaald.

De in 2000 en 2001 verbeterde — en toen pas officieel Cheetah genoemde — PRTL is in Nederland het belangrijkste wapensysteem van de luchtdoelartillerie. Vanaf 2005 wordt de Cheetah PRTL vervangen door het stingerplatform.

[bewerk] België

In april 1973 besloot België niet de CA1 aan te schaffen maar de goedkopere Duitse B2. Op 21 mei deed Krausss-Maffei een offerte, die op 19 december 1973 aanvaard werd; de overeenkomst werd op 4 april 1974 ondertekend. Tussen eind 1977 en februari 1980 werden 55 voertuigen geleverd, waarvan 27 met een laserrichter; één voertuig werd nooit geassembleerd omdat men de toren los in de schietopleiding gebruikte.