Cassini-Huygens
De Cassini-Huygens-missie is een samenwerkingsverband van NASA, ESA en ASI en is bedoeld om een studie te maken over Saturnus en zijn manen.
Inhoud |
[bewerk] Samenstelling en apparatuur
Cassini werd gelanceerd met behulp van een Titan IV-raket. Hij bestaat uit een hoofdsonde (orbiter) en een kleine hulpsonde, Huygens. Het is een van de grootste, zwaarste en meest complexe interplanetaire sondes die tot nu toe gebouwd zijn. Cassini is meer dan 6,8 meter hoog en 4 meter in doorsnee. De hoofdsonde weegt 2150 kilogram, inclusief 365 kg instrumenten; Huygens is nog altijd 350 kilogram zwaar. De sonde heeft een radio-isotoop thermo-elektrische generator aan boord om de apparatuur van energie te voorzien, welke overigens op bezwaren stuitte bij milieugroeperingen omdat deze bang waren voor de gevolgen van een mislukte lancering. Cassini heeft Saturnus bereikt op 1 juli 2004.
Op de ruimtesonde zijn 12 verschillende instrumenten gemonteerd, op de Huijgenssonde 6. Met deze instrumenten zijn 27 verschillende wetenschappelijke waarnemingen te doen. Tijdens de missie zal onderzoek gedaan worden naar de onder andere magnetosfeer en de atmosfeer van Saturnus. Naast Saturnus zelf staan de manen van Saturnus erg in de belangstelling. Met name Titan trekt de aandacht omdat organische moleculen een groot deel van de atmosfeer van deze maan uitmaken; wellicht lijkt dit op de situatie zoals die vier miljard jaar geleden op de aarde bestond rond de tijd dat het leven ontstond.
[bewerk] Vluchtplan
In plaats van direct naar Saturnus te vliegen, zou de sonde een aantal benaderingen van Venus, de Aarde en Jupiter maken, om hun zwaartekracht te gebruiken om snelheid te winnen. Voor de lancering waren er enkele activisten die vreesden dat de sonde bij het passeren van de Aarde in de atmosfeer terecht zou kunnen komen, hetgeen vanwege de kernreactor een ramp zou kunnen betekenen. Ondanks dat de kans hierop bijzonder klein is (de kans dat de raket bij lancering ontploft is veel groter), probeerde men via de rechtbank tevergeefs de lancering te verhinderen.
Cassini zal, naast een gedetailleerde kijk op Saturnus zelf, zijn instrumenten richten op de ringen, de magnetosfeer, en de kleine ijssatellieten van de gasreus. De sonde Huygens zal afdalen in de atmosfeer van Saturnus grootste maan Titan. Cassini heeft onder meer instrumenten aan boord om de atmosfeer van Saturnus te analyseren op samenstelling, windsnelheid en verschijnselen als bliksem. Van de ringen is de chemische samenstelling nog nooit precies bepaald; ook van de samenstelling van de ijsmanen (alle manen behalve Titan) is weinig bekend.
Het spectaculairste deel van de missie zal bestaan uit het afdalen van Huygens in de atmosfeer van Titan. Huygens zal in elk geval meten welke gassen er in de atmosfeer van deze maan voorkomen. Als hij blijft functioneren nadat hij het oppervlak heeft bereikt, zal hij kunnen bepalen of deze vast of vloeibaar is, en wat de samenstelling is. Ook heeft Huygens verschillende instrumenten aan boord om met name temperatuur en windsnelheid te meten.
[bewerk] Reisverslag
De lancering van de sonde vond plaats op 15 oktober 1997.
In december 2000 passeerde Cassini de gasreus Jupiter. Deze planeet werd op dat moment al bestudeerd door de sonde Galileo. Wetenschappers hadden dus de unieke gelegenheid om Jupiter van twee kanten tegelijk te bekijken.
Op 11 juni 2004 passeerde de sonde de maan Phoebe van Saturnus.
Na een reis van zes en een half jaar bereikte de Cassini ruimtesonde de planeet Saturnus op 1 juli 2004. De ruimtesonde heeft direct een vliegende start van zijn missie gemaakt; om 04:11 bewoog de ruimtesonde zich door het ringvlak. Hierna, werden om 04:36 de remraketten een ontstoken. Nadat de remraketten anderhalf uur gebrand hadden raasde Cassini op een afstand van slechts 18000 kilometer langs Saturnus waarna om 07:58 het ringvlak opnieuw doorkruist werd. Op 25 oktober om 18:44 Nederlandse tijd maakt Cassini ruimtesonde zijn eerste voorbijvlucht langs Titan. Op 3 juli 2004 kwam Cassini al in de buurt op 800.000 kilometer. Dit keer zal op een afstand van 1200 kilometer langs worden gevlogen. Op 27 oktober 18:00 worden de eerste foto's verwacht.
Op 14 januari 2005 drong de sonde Huygens, die in december 2004 van de sonde werd losgemaakt, de atmosfeer rond Titan binnen. Om 11:25 CET detecteerde een observatorium in West-Virginia de draaggolf van de sonde. Het signaal toonde aan dat de sonde zijn tocht door de dampkring en zijn landing had doorstaan. De eerste foto's (dampkring en landingsplaats) liepen dezelfde dag nog binnen.
Op 9 maart 2006 werd bekend gemaakt dat op foto's die de Cassini ruimtesonde van Saturnusmaan Enceladus maakte, vloeibaar water zichtbaar is dat uit geisers spuit. Dit was een grote verrassing voor de geleerden, die tot dan toe aannamen dat Enceladus een ijzige wereld was zonder water in vloeibare vorm. De ontdekking leidde tot speculatie over mogelijk (primitief) leven op Enceladus.
[bewerk] Naamgevers
Cassini is vernoemd naar de Italiaanse astronoom Giovanni Domenico Cassini (1625-1712) die de scheiding in de ringen van Saturnus en tevens vier nieuwe manen ontdekte. Huygens is vernoemd naar de Nederlandse natuurkundige en astronoom Christiaan Huygens (1629-1695), die de ware aard van de ringen en Titan ontdekte.
[bewerk] Externe links
- http://saturn.jpl.nasa.gov/index.cfm
- http://www.esa.int/science/huygens
- http://www.nasa.gov/mission_pages/cassini/main/index.html
Meer afbeeldingen die bij dit onderwerp horen kunt u vinden in de categorie Cassini-Huygens van Wikimedia Commons. |