Agitprop
Agitprop is de samengestelde afkorting die staat voor "agitatie en propaganda". Aanvankelijk was dit een vorm van volkstoneel, die ontstond tijdens het Russisch constructivisme (1917–1925) in de beginjaren van het Russische communisme. Bedoeling was een breed publiek te doordringen van de communistische waarden. Aangezien de overgrote meerderheid van de Russische bevolking analfabeet was, werden de ideeën van de machthebbers omgezet in toneel- en beeldvorm, waarmee een veel breder bereik was gegarandeerd dan met traditioneel-artistieke middelen mogelijk zou zijn geweest.
[bewerk] Herleving
Het verschijnsel kwam opnieuw in zwang tijdens de roerige 70-er jaren van de vorige eeuw, toen linkse activisten zich ervan gingen bedienen. Met name in de tweede helft van de jaren '90 werd het gebruikt door de grote tv-zenders van Rusland om andersgezinde politici zwart te maken. Met name presentator Aleksandr Nevzorov maakte zich hier schuldig aan. [1]
[bewerk] Ruimere toepassing
Allengs heeft het woord een ruimere betekenis gekregen, bijvoorbeeld:
- Het wordt gebruikt om promotiemateriaal van dierenactivisten (flyers, buttons) aan te duiden.
- De website van de "Blacktown Branch Communist Party of Australia" heet www.agitprop.org.au, waarmee de term ook op de elektronische snelweg is ingevoegd.
- Een recente chatbox-discussie beschuldigde zelfs het behoudende Amerikaanse TV-kanaal Fox van (rechtse) agitprop, waarmee de term een uiterst ruime toepasbaarheid heeft verkregen.
- Ook commerciële toepassingen hebben zich van het woord meester gemaakt. Op het Internet valt bijvoorbeeld te lezen dat "Agitprop een Mac OS X-toepassing is om uw blog-entries te bevrijden van Lifli Software’s iBlog-toepassing".