Ålesund
|
|
Land | Noorwegen |
Provincie | Møre og Romsdal |
|
|
Oppervlak | 98,18 km² |
- land | 92,92 km² |
- water | 5,26 km² |
Inwoners (2005) | 40.295 (410 inw/km²) |
Gemeentenummer | 1504 |
www.alesund.kommune.no |
Ålesund is een gemeente in de Noorse provincie Møre og Romsdal. De gemeente telde 40.295 inwoners in januari 2005, waarvan 49,4% mannelijk. Het aandeel ouderen (67 jaar of ouder) is 13,1%. In juni 2005 was 3,8% van de bevolking werkloos.
Er vertrokken in 2004 1631 personen en er vestigden zich 1686 personen in Ålesund. De gemeenteregistratie telde 17 personen met (van oorsprong) de Nederlandse nationaliteit.
De stad ontving haar wapen op 1 april 1898. Het schip, typisch voor de vaartuigen uit de 18e en 19e eeuw, duidt op het belang van de visserij voor de stad. Het werd ontleend aan een tekening uit 1762.
Inhoud |
[bewerk] Ligging
Ålesund ligt op 230 km ten noordoosten van Bergen. De stad is gebouwd op drie eilanden -Hessa, Aspøy en Nørvøy- die de belangrijke vissershaven omringen.
[bewerk] Historiek
Het ontstaan van Ålesund als stedelijk gebied situeert zich op het einde van de 17e eeuw als verschillende kleine kooplieden zich komen vestigen aan beide zijden van de 'Ålesundet', de zee-engte die haar naam aan de stad heeft gegeven.
De plaats was strategisch goed gekozen: dichtbij de visgronden, op een kruispunt tussen de fjorden en de eilanden. Bovendien was de haven goed beschut tegen de wind. In 1793 verwierf de stad een aantal handelsprivilegies wat haar positie nog verstevigde. Toch woonden er op dat ogenblik niet meer dan een 200tal mensen in Ålesund. Hierin zal er tijdens de volgende decennia maar langzaam verandering komen wanneer ambachtslui, vissers en zeelieden zich hier komen vestigen.
In 1848 verkrijgt de stad haar stadsrechten. De invloed hiervan op de ontwikkeling van Ålesund is beduidend geweest. Op 50 jaar tijd groeit de bevolking aan van 1200 tot 11.000 zielen. De aanwezigheid na 1860 van enorme scholen kabeljauw verklaart mede deze bevolkingsexplosie. De stad ontwikkelde zich tot een van de grootste vissershavens van Noorwegen en tot belangrijkste exporthaven van stokvis.
In de nacht van 22 op 23 januari 1904 verwoestte een brand nagenoeg de volledige stad. De meeste huizen waren, zoals trouwens meestal in Noorwegen, opgetrokken uit hout. Een omgevallen petroleumlamp zou de brand veroorzaakt hebben. Ze werd nog door een hevige wind aangewakkerd en woedde 16 uur, verwoestte 850 huizen en maakte 10.000 inwoners dakloos.
Van overal kwam hulp om de stad te herbouwen. Bekend is dat de Duitse keizer Wilhelm II die een grote bewonderaar van Noorwegen was, enkele schepen met levensmiddelen, medicamenten en bouwmaterialen stuurde. Ook zorgde hij ervoor dat vele bouwvakkers en architecten naar de stad kwamen. Ze herbouwden in minder dan een decennium de stad in de stijl die toen furore maakte: de Jugendstil. Deze wederopbouw maakte de stad beroemd: de oude binnenstad is tot op heden vrij intact gebleven.
Op het grondgebied van het moderne Ålesund bevindt zich een nog veel oudere stedelijke nederzetting, te weten de marktplaats Borgund gelegen op 5 km ten oosten van het stadscentrum. Ze moet in de Middeleeuwen een drukke handelsplaats zijn geweest zoals uit archeologische vondsten blijkt. Na 1400 verloor ze geleidelijk aan belang om tenslotte volledig te verdwijnen. De politieke toestand, de naweeën van de Zwarte Dood en de Hanze, waardoor alle handel zich op Bergen en Trondheim toespitste, worden hiervoor als oorzaak gegeven.
[bewerk] Verkeer
- Op 20 km van het stadscentrum ligt de luchthaven Vigra. Meermaals per dag zijn er vluchten naar Oslo, Bergen en Trondheim.
- Ålesund is aanleghaven van de Hurtigruten. Tijdens de zomermaanden wordt er een toeristisch ommetje gemaakt naar de Geirangerfjord
- Busverbindingen zijn er o.a. naar het station van Åndelsnes. Men kan van hier via de Raumabanen door het spectaculaire Romsdal naar Dombås sporen, gelegen op de Dovre spoorlijn die Oslo met Trondheim verbindt.
Provincie Møre og Romsdal - Gemeenten | |||
---|---|---|---|
Ålesund | Aukra | Aure | Averøy | Eide | Fræna | Frei | Giske | Gjemnes | Halsa | Haram | Hareid | Herøy | Kristiansund | Midsund | Molde | Nesset | Norddal | Ørskog | Ørsta | Rauma | Rindal | Sande | Sandøy | Skodje | Smøla | Stordal | Stranda | Sula | Sunndal | Surnadal | Sykkylven | Tingvoll | Ulstein | Vanylven | Vestnes | Volda |
|||
Bron(nen): |