Exter
Ji Wîkîpediya
Li goreyî Yekîtîya Navneteweyî ya Stêrnasîyê, desteka fermî jibo navlênanên stêrnasî, exter an gerstêrk ji bo dozena Rojêa me wiha dihêt pênaskirin: Exter keristeyekê esmanî ye ko (a) têra granhêza (gravity) xwe bariste hebit da bikaribit li rastî sertûyê req bin dest bikit û awayekê hevseng ji hevsengiya Haydrostatîk anko nêzîkî groverîyê bi xwe ve bigrit, (b) li ser dewseka diyarkirî li dor rojê bizivrit û (c) derdora dewsa xwe pakij kir bit.
Dema mirov bi çavan li stêrkan dinihêre, li asîmanan diçûrisin, ronahiya wan vêdikeve û vedimire. Ji ber ku ew gelekî dûr in û ronahiya wan lawaz e, ew ronahî di rê de dişikê. Ji ber vê jî mirov dibêje qey stêrk vêdikevin û vedimirin. Lê gerstêrk ne wisa ne. Ronahiya wan sabît e, ronîtir xuya dikin.
Li goreyî vê pênaskirinê, dozena Roja me 8 exter hene: Tîr, Gelawêj, Erd, Behram, Bercîs, Keywan, Uranûs û Neptûn.
[biguherîne] Herwisa binêre
| Pergala rojê |
| Ro | Tîr | Gelawêj | Erd | Heyv | Behram | Asteroît | Berçîs | Keywan | Ûranûs | Neptûn | Pluton | Sedna | Eris |
Ev gotar şitlek e.
- Ev gotar hîn nû ye, ne temam e. Wekî şitleke darê ye. Heke tu binivîsî, tu yê vê darê mezin bikî û dê gelek guliyên nû xwe jê berdin. Çawa?
- Eger tu bixwazî binivîsî, biçe ser « biguherîne».
