Cabo Prior

Na Galipedia, a wikipedia en galego.

O Cabo Prior forma un promontorio que se adentra no mar uns 4 quilómetros en dirección SE-NO, interrompindo unha liña de costa que se estende desde Punta Frouxeira (Valdoviño) ata Cabo Prioriño (Ferrol).

A súa altura supera escasamente os 100 m, pero a súa proximidade ao mar converte os seus materiais granodioríticos en impresionantes acantilados nos que as sucesivas etapas de transgresión e regresión mariñas deron lugar a unha roseira de illotes entre os que destacan Os Cabalos -ao norte, cunha colonia de unhas vinte parellas de Corvo mariño cristado e gaivota patiamarela- e Pena Maior ao Suroeste.

O relevo do cabo forma unha península cun istmo formado por litoloxía de xistos do Sistema de Ordes que presentan unha superficie achairada de rasa mariña.

É un excelente punto de observación de paso de aves mariñas migratorias.

A costa é accidentada e abrupta, sendo posible a práctica da pesca. Próximas ao faro, hai varias praias limpas e espazosas, San Xurxo, Ou Vilar, Santa comba e Ponzos, concurridas durante a época estival, momento no que aumenta sensiblemente a poboación de Covas, o pobo mais próximo a 3,5 Km., ao ser zona de veraneo. Covas é unha península flanqueada por areales, unha extensa planicie, na que se asenta a poboación e os campos de cultivo. Os amplos areales de Ponzos e Santa Comba, coa súa ermida encima dunha pequena illa apenas separada do continente, son dous bos lugares nos que darse un baño se o tempo permíteo. Tamén poderán facer o mesmo si, camiñando cara ao sur, detense nos de Ou Vilar, Esmelle ou San Xurxo.

[editar] Historia do faro

A 14 Km de Ferrol e alén dos montes de Serantes atópase o faro de Prior. Para chegar a el abandónase Ferrol e vaise ascendendo sempre a pendente ata remontar o cume que chaman a Bailadora, onde se inicia o descenso ata Cobas e a subida ata o faro. Desde alí nas noites de inverno, cando é máis recio o vendaval, descóbrese nalgunha aclarada momentánea o escintileo de Sisargas.

O faro comeza a funcionar o 1 de marzo de 1953, unha luz fixa branca comeza a verse no máis alto do cabo, á distancia de 15 millas mariñas. Esta era producida por unha aparello de 3º orde pequena, modelo da casa Sautter e unha lámpada mecánica servida por dúas torreros.

En 1904 fíxaselle aparencia de luz branca con 4 2 ocultaciones, para o que se axustou ao aparello óptico un xogo de pantallas giratorias accionadas por unha máquina de relojería. Previamente, en 1902, dotáraselle dun sistema de incandescencia por vapor de petróleo de calefacción exterior Sautter Harlé, con quemador para capillos de 35 mm.

Unha R.O. do 1 de Febreiro de 1912 resolvía a conveniencia de que se cambiase a luz fixa de Prior por outra que fose de escintileos. Para iso, o 23 de abril de 1923 comeza a funcionar unha instalación da casa Chance para capillos de 35 mm, que veu a reemplazar a antiga Sautter, e colócaselle o aparello de 3º orde gran modelo, procedente do faro de Salou, ao que se lle engadiu un flotador de mercurio e un xogo de lentes verticais exteriores accionadas por unha máquina de relojería, con reserva de corda para 8 horas, que darían a aparencia de 1 2 escintileos brancos cada 20". Estes traballos foron executados pola Maquinista Valenciana e entraron en servizo o 18 de Xullo de 1926.

O 26 de Outubro de 1974 entrou en servizo a electrificación, realizándose a modernización do sinal cunha nova linterna cilíndrica de 2,25 m de diámetro, óptica catadióptrica de 250 mm, basamento con cuba e flotador de mercurio e máquina de rotación, todo iso fornecido pola Maquinista Valenciana. Tamén se lle puxo unha lámpada de incandescencia de 1500 W e dous grupos electrógenos Ruston. Catro anos despois o día 31 de Xullo, empezou tamén a funcionar unha sirena de vibradores electromagnéticos que daría a letra "P" en código Morse, repetida cada 25" cun son audible a 7 millas de distancia. Da casa AGA foi a primeira instalación, que contaba cun detector automático de néboa que nunca deu resultado e foi preciso accionarla manualmente.

O edificio estaba composto de dúas partes diferenzadas unidas por un patio central. En conxunto formaban un rectángulo de 16x10 m. A torre arrincaba da parte posterior do patio e era de forma octogonal. Elevaba o foco luminoso a 7 m do chan e 136 sobre o mar. Encaixada na parte posterior, apenas sobresalía do edificio e estaba rematada por un balconcillo forxado da fundición Sargadelos, un torreón cilíndrico e unha linterna poligonal de dez lados e cristais planos, do mesmo fabricante que a óptica, cuxo conxunto fora adquirido en 92.600 reais. O costo do edificio alcanzou a suma de 137.696 reais e ao longo dos anos sufriu alteracións substanciais ata alcanzar o aspecto actual. A realización dun proxecto de 1916, que se completou con outro en 1922, supuxo a eliminación do patio cubríndose e iluminándose ese espazo con cristalera para ampliar a zona útil. Tamén se construíron dous pabellones adosados para vivendas que avanzan sobre a fachada principal e volven sobre a fronte para darlle forma de "Ou", suprimíndose os tellados en vertente que quedaron de azotea, rodeados dunha balaustrada, hoxe desaparecida.

En 1993 co nacemento das Autoridades Portuarias, a raíz da nova lei de Portos e Mariña Mercante, o faro quedou agregado á Autoridade Portuaria de Ferrol - San Ciprián, e deixou de ter torreros atendéndose desde o porto, a sirena foi dada de baixa. En 1995 foi totalmente renovado o seu equipo luminoso, manténdose só a óptica, colocáronse dous motores de rotación electromagnéticos, desaparecendo o flotador e a cubeta de mercurio, un cambiador en "V" con lámpadas Xeral Electric de 125V e 1000 W halógenas e dous grupos electrógenos Deutz de 3000 r.p.m. e 380/220V, así mesmo o faro foi totalmente monitorizado para ser controlado por ordenador desde o centro de control situado na Autoridade Portuaria de Ferrol - San Ciprián, todos os traballos foron realizados pola Maquinista Valenciana.

No ano 2002 substituíronse as lámpadas anteriores por unhas novas, Philips GX9'5 halógenas, de 220 V e 1000 W. Isto obrigou a realizar modificacións no cadro de lámpadas para adaptalo á nova tensión de funcionamento destas.

Bibliografía: Pola senda dos faros edita: A.P. de Ferrol - San Ciprián e Faros do Océano de M.A. Sanchez Terry, editado polo MOPU.