Cette page a pour objet de présenter un arbre phylogénétique des Lepidosauria, c'est à dire un arbre mettant en lumière les relations évolutives complexes (relations groupes ancestraux - groupes descendants) existantes entre les différents organismes vivants, ou taxa, constituant ce groupe. Du fait de ses méthodes nouvelles basées sur la biologie moléculaire, la phylogénie, science récente à l'origine de la classification phylogénétique du vivant, est en plein essor et parfois en contradiction avec l'ancienne classification classique, majoritairement basée, elle, sur des critères morphologiques et physiologiques. Aussi, certains points particuliers font parfois encore l'objet de débats au sein de la communauté scientifique. L'objectif, s'il y a lieu, est également de présenter ces derniers ici.
Cet arbre présente aussi bien les organismes encore existants aujourd'hui que les groupes éteints (incluant les groupes fossiles).
[modifier] Arbre phylogénétique résumé
└─o Lepidosauria
├─o Rhynchocephalia
│ └─o Sphenodontia
└─o Squamata
└─o Neosquamata
├─o Iguania
│ └─o Acrodonta
└─o Scleroglossa
├─o
│ ├─o Nyctisauria
│ │ └─o
│ │ ├─o Annulata
│ │ │ └─o Amphisbaenia
│ │ └─o Gekkota
│ │ └─o Gekkonoidea
│ └─o
│ ├─o Lacertoidea
│ └─o Diploglossa
│ ├─o Cordyloidea
│ └─o Anguimorpha
│ ├─o Anguioidea
│ └─o Platynota
│ └─o Thecoglossa
│ ├─o Varanoidea
│ └─o Monstersauria
│ └─o Helodermatoidea
└─o Pythonomorpha
├─o Mosasauroidea (éteint)
│ └─o Mosasauridae (éteint)
│ └─o Natantia (éteint)
└─o
└─o Ophidia
└─o Serpentes
├─o Scolecophidia
└─o Alethinophidia
├─o Aniloidea
└─o Macrostomata
├─o Pythonidae
├─o Boidae
└─o Caenophidia
├─o Acrochordoidea
└─o Colubroidea
├─o Opisthoglypha ou Viperidae
└─o Proteroglypha
├─? Colubridae
└─o Elapidae
[modifier] Arbre phylogénétique développé
└─o Lepidosauria
├─o Rhynchocephalia
│ ├─o Gephyrosaurus (éteint)
│ └─o Sphenodontia
│ ├─o Diphydontosaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Planocephalosaurus (éteint)
│ ├─o Pleurosauridae (éteint)
│ └─o Sphenodontidae
│ ├─o Rebbanasaurus (éteint)
│ └─o
│ ├─o Clevosaurinae (éteint)
│ └─o Sphenodontinae
└─o Squamata
├─o Bavarisauridae (éteint)
└─o
├─o Scandensia (éteint)
├─o Eichstaettisauridae (éteint)
└─o
├─o Ardeosauridae (éteint)
└─o Neosquamata
├─o Iguania
│ ├─? Arretosauridae (éteint)
│ ├─? Euposauridae (éteint)
│ ├─o Corytophanidae
│ ├─o Iguanidae
│ ├─o Phrynosomatidae
│ ├─o Polychroidae
│ ├─o Tropiduridae
│ │ ├─o Leiocephalinae
│ │ └─o
│ │ ├─o Liolaeminae
│ │ └─o Tropidurinae
│ │ ├─o Stenocercus
│ │ └─o Tropidurini
│ ├─o Crotaphytidae
│ ├─o Opluridae
│ └─o Acrodonta
│ ├─o
│ │ ├─o Priscagamidae (éteint)
│ │ │ ├─o Priscagaminae (éteint)
│ │ │ └─o Flaviagaminae (éteint)
│ │ └─o Hoplocercidae
│ │ ├─o Pleuradontagaminae (éteint)
│ │ └─o Hoplocercinae
│ └─o
│ ├─o Isodontosauridae (éteint)
│ └─o
│ ├─o Chamaeleonidae
│ └─o Agamidae
│ ├─o Leiolepinae
│ └─o Agaminae
└─o Scleroglossa
├─o
│ ├─? Carusiidae (éteint)
│ ├─o Nyctisauria
│ │ ├─o Xantusiidae
│ │ │ ├─o Cricosaurinae
│ │ │ └─o Xantusiinae
│ │ └─o
│ │ ├─o Annulata
│ │ │ ├─o Didamidae
│ │ │ └─o Amphisbaenia
│ │ │ ├─o Oligodontosauridae (éteint)
│ │ │ ├─o Hyporhinidae (éteint)
│ │ │ ├─o Bipedidae
│ │ │ ├─o Trogonophididae
│ │ │ └─o
│ │ │ ├─o Amphisbaenidae
│ │ │ └─o Rhineuridae
│ │ └─o Gekkota
│ │ ├─o Eublepharidae
│ │ │ ├─o Aeluroscalabotinae
│ │ │ └─o Eublepharinae
│ │ └─o Gekkonoidea
│ │ ├─o Pygopodidae
│ │ │ ├─o Pygopodinae
│ │ │ └─o Diplodactylinae
│ │ │ ├─o Diplodactylini
│ │ │ └─o Carphodactylini
│ │ └─o Gekkonidae
│ │ ├─o Heteropholis
│ │ ├─o Teratoscincinae
│ │ └─o Gekkoninae
│ │ ├─o Gekkonini
│ │ └─o
│ │ ├─o Sphaerodactylini
│ │ └─o Ptyodactylini
│ └─o
│ ├─? Paramacellodidae (éteint)
│ ├─o Lacertoidea
│ │ ├─o Lacertidae
│ │ │ ├─o Gallotiinae
│ │ │ └─o Lacertinae
│ │ └─o
│ │ ├─o Meyasaurus (éteint)
│ │ └─o Teiioidea
│ │ ├─o Mongolochamopidae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Adamisauridae (éteint)
│ │ ├─o Gymnophthalmidae
│ │ └─o
│ │ ├─o Chamopsiinae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─? Gilmoreteiidae (éteint)
│ │ ├─o Polyglyphanodontinae (éteint)
│ │ └─o Teiidae
│ │ ├─o Tupinambinae
│ │ └─o Teiinae
│ │ ├─o Cnemidophorini
│ │ └─o Teiini
│ └─o Diploglossa
│ ├─? Slavoiidae (éteint)
│ ├─o Scincidae
│ ├─o Cordyloidea
│ │ ├─o Cordylidae
│ │ │ ├─o Chamaesaurinae
│ │ │ └─o Cordylinae
│ │ │ ├─o Cordylini
│ │ │ └─o Pseudocordylini
│ │ └─o Gerrhosauridae
│ │ ├─o Zonosaurinae
│ │ └─o Gerrhosaurinae
│ │ ├─o Angolosaurini
│ │ └─o Gerrhosaurini
│ └─o Anguimorpha
│ ├─? Paravaranidae (éteint)
│ ├─o Anguioidea
│ │ ├─o Dorsetisauridae (éteint)
│ │ ├─? Hodzhakuliidae (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Oxia (éteint)
│ │ ├─o Xenosaurinae
│ │ └─o
│ │ ├─o Shinisaurinae
│ │ └─o
│ │ ├─o Anniellidae
│ │ └─o Anguidae
│ │ ├─o
│ │ │ ├─o Anguinae
│ │ │ └─o
│ │ │ ├─o Gerrhonotinae
│ │ │ └─o Diploglossinae
│ │ └─o Glyptosaurinae (éteint)
│ │ ├─o Odaxosaurini (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Proxestops (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Xestops (éteint)
│ │ ├─o Melanosaurini (éteint)
│ │ └─o Glyptosaurini (éteint)
│ └─o Platynota
│ ├─? Parviraptor (éteint)
│ └─o Thecoglossa
│ ├─o Varanoidea
│ │ ├─o Necrosauridae (éteint)
│ │ └─o Varanidae
│ │ ├─o Telmasaurus (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Saniwa (éteint)
│ │ └─o
│ │ ├─o Lanthanotinae
│ │ └─o Varaninae
│ └─o
│ ├─? Palaeosaniwa (éteint)
│ └─o Monstersauria
│ ├─o Gobidermatidae (éteint)
│ └─o Helodermatoidea
│ ├─o Paraderma (éteint)
│ ├─o Primaderma (éteint)
│ └─o
│ ├─o Estesia (éteint)
│ └─o
│ ├─o Eurheloderma (éteint)
│ └─o
│ ├─o Lowesaurus (éteint)
│ └─o Helodermatidae
└─o Pythonomorpha
├─o Mosasauroidea (éteint)
│ ├─o Aigialosauridae (éteint)
│ └─o Mosasauridae (éteint)
│ ├─o Halisaurinae (éteint)
│ └─o Natantia (éteint)
│ ├─o Russelosaurinae (éteint)
│ │ ├─? Russellosaurus (éteint)
│ │ ├─o Tylosaurini (éteint)
│ │ └─o Plioplatecarpini (éteint)
│ └─o Mosasaurinae (éteint)
│ ├─? Leiodontini (éteint)
│ └─o
│ ├─o Clidastes (éteint)
│ └─o
│ ├─o Globidensini (éteint)
│ └─o Plotosaurini (éteint)
└─o
├─o Aphanizocnemus (éteint)
├─o Dolichosauridae (éteint)
└─o
├─o Pontosaurus (éteint)
└─o
├─o Adriosaurus (éteint)
└─o Ophidia
├─o Pachyophiidae (éteint)
└─o Serpentes
├─? Coniophis (éteint)
├─? Palaeophidae (éteint)
│ ├─o Archaeophinae (éteint)
│ └─o Palaeophinae (éteint)
└─o
├─o Scolecophidia
│ ├─o Leptotyphlopidae
│ └─o
│ ├─o Typhlopidae
│ └─o Anomalepididae
└─o
├─o Dinilysiidae (éteint)
└─o Alethinophidia
├─o Lapparentophidae (éteint)
└─o
├─o Simoliophidae (éteint)
├─o Aniloidea
│ ├─o
│ │ ├─o Anomochilidae
│ │ └─o Uropeltidae
│ └─o
│ ├─o Michauxophis (éteint)
│ ├─o Cylindrophiidae
│ └─o Aniliidae
└─o Macrostomata
├─o Loxocemidae
└─o
├─o Xenopeltidae
└─o
├─? Pachyrhachidae (éteint)
├─? Madtsoiidae (éteint)
└─o
├─o Pythonidae
│ ├─o Pythoninae
│ └─o Morellinae
└─o
├─o Boidae
│ ├─o Erycinae
│ └─o Boinae
└─o
├─o Ungaliophis
└─o
├─o Exiliboa
└─o
├─o Bolyeriidae
└─o
├─o Tropidophiidae
└─o Caenophidia
├─o Acrochordoidea
│ ├─o Nigerophidae (éteint)
│ └─o Acrochordidae
└─o Colubroidea
├─? Anomalophidae (éteint)
├─? Russellophidae (éteint)
├─o Opisthoglypha ou Viperidae
│ ├─o Azemiopinae
│ └─o
│ ├─o Causinae
│ └─o
│ ├─o Viperinae
│ └─o Crotalinae
└─o Proteroglypha
├─o Atractaspididae
│ ├─o Atractaspidinae
│ └─o Aparallactinae
├─? Colubridae
│ ├─? Elapomorphinae
│ ├─o Boodontinae
│ └─o
│ ├─o Calamariinae
│ └─o
│ ├─o Homalopsinae
│ └─o
│ ├─o Lycodontinae
│ └─o
│ ├─o Natricinae
│ └─o
│ ├─o Dasypeltinae
│ └─o
│ ├─o Dipsadinae
│ └─o
│ ├─o Pareatinae
│ ├─? Xenoderminae
│ └─? Xenodontinae
└─o Elapidae
├─o Calliophiinae
└─o
├─o Maticorinae
└─o
├─o Elapinae
└─o
├─o Laticaudinae
└─o
├─o Bungarinae
└─o Hydrophiinae
├─o Ephalophiini
└─o
├─o Hydrelapini
└─o
├─o Aipysurini
└─o
├─o Hydrophiini
└─o Oxyuranini
|
|
Boa émeraude ( Morelia Viridis, Boidae)
Boa constrictor ( Boa constrictor imperator, Boidae)
Thamnophis sirtalis infernalis (Colubridae)
Dendroaspis viridis (Elapidae)
Coluber najadum (Colubridae)
Varan de Komodo ( Varanus komodoensis, Varanidae)
Iguana iguana (Iguanidae)
Gecko léopard, femelle adulte ( Eublepharis macularius, Gekkonidae)
Phelsuma madagascariensis grandis, Gekkonidae
Rhacodactylus ciliatus, Gekkonidae
|