Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης

Πληροφορίες
Έτος ίδρυσης	1891
Χρώματα	Μπλε και άσπρο
Τμήματα	Ερασιτεχνικά (ΓΣ): Ποδόσφαιρο, Μπάσκετ,Βόλλεϋ,Πάλη Επαγγελματικά (ΠΑΕ): Ποδόσφαιρο
Έδρα	περιοχή Ριζούπολης Δήμος Αθηναίων - 5ο Διαμέρισμα
Γήπεδο	Γιώργος Καμάρας ποδοσφαιρικό:14.200 θέσεις κλειστό:1.200 θέσεις

Ο Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης (γνωστός και ως Απόλλων Αθηνών) είναι γυμναστικός σύλλογος με έδρα τη Ριζούπολη, συνοικία του 5ου διαμερίσματος του Δήμου Αθηναίων. Ιδρύθηκε αρχικά στη Σμύρνη της Μ. Ασίας και μεταφέρθηκε στην Αθήνα κατά τη Μικρασιατική Καταστροφή το 1922. Μετά τον ξεριζωμό βρέθηκε στο Ρουφ. Στη σημερινή του έδρα εγκαταστάθηκε μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Μολονότι ο Απόλλων καλλιεργεί τέσσερα αθλήματα (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλλεϋ και πάλη), είναι γνωστός σχεδόν αποκλειστικά για την ποδοσφαιρική του ομάδα η οποία πρωταγωνιστούσε στην Α' Εθνική κατηγορία από τη σύστασή της μέχρι και τα τέλη της δεκαετίας του '90.

[Επεξεργασία] Τα πρώτα χρόνια

Ο σύλλογος ιδρύθηκε το 1891 στην ακμάζουσα Σμύρνη από μέλη που αποχώρησαν από τον προϋπάρχοντα Ορφέα, όπως ο μητροπολίτης Χρυσόστομος και ο Εμμανουήλ Σάμιος. Ως χρώματα του συλλόγου επιλέχθηκαν αυτά της ελληνικής σημαίας, για να καταδειχθεί ο ελληνικός χαρακτήρας της ομάδας μέσα στην τουρκοκρατούμενη πόλη.

Πρώτο τμήμα του νέου συλλόγου ήταν το Φιλαρμονικό, ενώ δύο χρόνια αργότερα προστέθηκαν το Αθλητικό και το Πεζοπορικό. Γρήγορα ο Απόλλων απέκτησε ιδιόκτητο γήπεδο, όπου προπονούνταν οι αθλητές του και διοργανώνονταν αγώνες. Έγινε έτσι πόλος έλξης για τους χιλιάδες έλληνες της Σμύρνης.

Το 1901 ο Απόλλων διοργανώνει τις πρώτες λεμβοδρομίες, ενώ από το 1904 διοργανώνει τα "Απολλώνια", τα οποία ήταν η μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση της πόλης μέχρι τη Μικρασιατική Καταστροφή - συνολικά έγιναν δέκα διοργανώσεις, στις οποίες συμμετείχαν ομάδες από όλες τις εθνοτικές ομάδες της Σμύρνης πλην της τουρκικής. Η επιτυχία τους ήταν τόσο μεγάλη, που διεξάγονταν υπό την αιγίδα του τούρκου νομάρχη. Από εκείνη την εποχή ξεκινά και η "κόντρα" των φίλων του Απόλλωνα με αυτούς του συμπολίτη Πανιωνίου, για το ποια ομάδα έχει τα αθλητικά πρωτεία. Η διαμάχη όμως είχε και κοινωνικές προεκτάσεις, αφού ο Απόλλων υποστηριζόταν κυρίως από τα λαϊκά στρώματα, εν αντιθέσει με τον Πανιώνιο που ήταν η αγαπημένη ομάδα των μεγαλοαστών.

Καθ' όλη αυτήν την περίοδο, πέρα από τα τοπικά πρωταθλήματα, ο Απόλλων συμμετείχε με αποστολές και στους Πανελληνίους Αγώνες που διεξάγονταν στην Αθήνα. Επίσης, ανέδειξε τους ολυμπιονίκες του Πεντάθλου Θεολόγο Αναστασόγλου και Ματθαίο Δεσποτόπουλο στη Μεσολυμπιάδα του 1906!

Το 1910, υπό την επιρροή της αγγλικής κοινότητας της Σμύρνης, οργανώνεται για πρώτη φορά το Ποδοσφαιρικό τμήμα, το οποίο έμελλε να γίνει το σπουδαιότερο του συλλόγου. Γρήγορα η ποδοσφαιρική ομάδα έγινε η μόνιμη πρωταθλήτρια της περιοχής. Έδωσε μάλιστα δύο παίκτες στην Εθνική Ομάδα που συμμετείχε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αμβέρσας το 1920.

[Επεξεργασία] Οι πρώτες δεκαετίες στην Αθήνα

H θρυλική "Ελαφρά Ταξιαρχία" του 1938

Με τη μικρασιατική καταστροφή, ο Απόλλων ακολούθησε τη μοίρα του ελληνισμού της Σμύρνης και πέρασε στην αντίπερα πλευρά του Αιγαίου.

Πρώτη του έδρα στην Αθήνα - για ένα μόνο χρόνο - ήταν η περιοχή πέριξ των στύλων του Ολυμπίου Διός, στο κέντρο της πόλης. Το 1923 μετακόμισε στο Ρουφ και δημιούργησε μία πολύ δυνατή ομάδα, η οποία πρωταγωνιστούσε στο Πρωτάθλημα Αθηνών. Όταν το 1930 ξεκίνησε το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα (κάτι σαν play-offs, όπου προκρίνονταν οι καλύτεροι των τοπικών διοργανώσεων), ο Απόλλων ήταν από τις ομάδες που συμμετείχαν αδιαλείπτως.

Συνολικά μεταξύ '22-'40 κατέκτησε δύο τίτλους στην Αθήνα ('23-'24 και '37-'38), ενώ δύο φορές έχασε στις λεπτομέρειες το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα. Η πρωταθλήτρια ομάδα του '38, με το θρυλικό επιθετικό Βασίλη Γρηγοριάδη, έλαβε από τον τύπο το προσωνύμιο της Ελαφράς Ταξιαρχίας, το οποίο τη συνοδεύει μέχρι σήμερα.

[Επεξεργασία] Ο Απόλλων της Ριζούπολης

Γιάννης Παθιακάκης, ο δημιουργός του 'ευρωπαίου' Απόλλωνα

Μεταπολεμικά ο Απόλλων μετακομίζει στην οριστική του έδρα: το γήπεδο της Ριζούπολης, δίπλα στο εργοστάσιο δίσκων της Columbia. Η μετακόμιση συνδέεται με τη δημιουργία μιας ομάδας που έπαιξε εντυπωσιακό ποδόσφαιρο, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει τίτλους πλην αυτού του πρωταθλητή Αθηνών, το '48 και το '58.

Την περίοδο αυτή αποκτά χιλιάδες νέους οπαδούς. Το κοινό του δεν είναι πια μόνο μικρασιάτες πρόσφυγες, αλλά και εσωτερικοί μετανάστες από κάθε μεριά της Ελλάδας που θαυμάζουν το στυλ παιχνιδιού του υπό την καθοδήγηση σπουδαίων ξένων προπονητών, όπως οι Σιμονόφσκι, Μπούζακ, Ντόλκος, Ζόνλαϊ. Τη φανέλα του Απόλλωνα εκείνων των δεκαετιών φόρεσαν παίκτες όπως οι αδελφοί Γιώργος και Αριστείδης Καμάρας, Μπάμπης Παπάζογλου, Στάθης Τσανακτσής.

Στα τέλη της δεκαετίας του '70, το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα γίνεται επαγγελματικό. Οι ισχυρές και πλούσιες ομάδες (Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ) κυριαρχούν πλήρως, με αποτέλεσμα ο Απόλλων να περιορίζεται σε ρόλο κομπάρσου και να λειτουργεί κυρίως ως 'εργοστάσιο παραγωγής νέων ταλέντων'. Το 1987 υποβιβάζεται στη Β' Εθνική, αλλά επιστρέφει στην Α' την αμέσως επόμενη χρονιά.

Εξαίρεση στη μετριότητα αποτελεί η τριετία '94-96. Υπό την καθοδήγηση του Γιάννη Παθιακάκη, ο Απόλλων δημιουργεί ένα νεανικό σύνολο με εξαιρετικούς ποδοσφαιριστές που παίζει ποιοτικότατο ποδόσφαιρο. Το 1995 κερδίζει τη συμμετοχή του στο κύπελλο UEFA (για πρώτη και μοναδική φορά στην ιστορία του), ενώ την επόμενη χρονιά προκρίνεται στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος, όπου ηττάται από την ΑΕΚ.

Αμέσως μετά την εξαιρετική τριετία, ξεκινά η καθοδική πορεία της ομάδας. Οι κορυφαίοι νέοι παίκτες της πωλούνται σε μεγαλύτερες ομάδες (Ντέμης Νικολαϊδης, Θεόφιλος Καρασσαβίδης, Μπλένταρ Κόλα), άλλοι γηραιότεροι αποχωρούν αλλά δεν αναπληρώνονται από άλλους. Για τέσσερα ακόμα χρόνια ο Απόλλων βολοδέρνει στις τελευταίες θέσεις της Α' Εθνικής, μέχρι το 2000 που υποβιβάζεται στη Β'. Εκεί θα μείνει για 5 χρόνια, μέχρι το 2005 που υποβιβάζεται για πρώτη φορά στη Γ' Εθνική Κατηγορία, όπου βρίσκεται μέχρι σήμερα.

[Επεξεργασία] Trivia

Το προσωνύμιο "Ελαφρά Ταξιαρχία" οφείλεται στην πολεμική ταινία "H επέλαση της ελαφράς ταξιαρχίας" με τον Έρολ Φλυν, η οποία προβαλλόταν την εποχή που η ομάδα του '38 δέσποζε στα γήπεδα.
Σήμα της ποδοσφαιρικής ομάδας από το 1910 ήταν ο ιωνικός αγκυλωτός σταυρός. Τότε ήταν απλά ένα αρχαιοελληνικό σύμβολο και δεν έφερε την αρνητική σημασία που απέκτησε αργότερα, όταν το υιοθέτησε ο Χίτλερ. Για ευνόητους λόγους, αφαιρέθηκε από τη φανέλλα της ομάδας μετά τον πόλεμο και αντικαταστάθηκε από τα αρχικά ΓΣΑ.
Ιδιοκτήτης και πρόεδρος της επαγγελματικής ομάδας μέχρι το 2005 ήταν ο κερκυραίος επιχειρηματίας Κώστας Αλαμάνος. Σε αυτόν πιστώνεται η δημιουργία της ομάδας-μοντέλο του '94-'96, αλλά έγινε persona non grata για τους οπαδούς αμέσως μετά, όταν σε μια διετία πούλησε όσους παίκτες μπορούσε και δεν ανανέωσε τα συμβόλαια των υπολοίπων, με το αιτιολογικό ότι ζητούσαν πολλά χρήματα. Ακόμα και σήμερα, ο Αλαμάνος αναφέρεται από τους οπαδούς με το ειρωνικό προσωνύμιο "Κολοσσός" ή το ακόμα πιο ακραίο "ακατονόμαστος".
Στη δεκαετία του '80 οι Απολλωνιστές αποκαλούνταν από τους αντιπάλους με το ψευδώνυμο "Ιεχωβάδες", διότι παλαιότερα το γήπεδο της Ριζούπολης ενοικίαζε το καλοκαίρι η εκκλησία των Μαρτύρων του Ιεχωβά, για να διεξάγει τελετές βάπτισης νέων πιστών.
Τελευταία φορά που εν ενεργεία παίκτης του Απόλλωνα έπαιξε στην εθνική ομάδα ήταν στις 8/5/96 (Νικολαϊδης, Ελλάδα-Γεωργία 2-1 στα Ιωάννινα). Τα 10 χρόνια που πέρασαν από τότε είναι το μεγαλύτερο διάστημα στην ιστορία της ομάδας χωρίς παίκτη στην εθνική ομάδα.
Το γήπεδο της Ριζούπολης ήταν σε άθλια κατάσταση στα τέλη της δεκαετίας του '90. Ανακαινίσθηκε όμως ριζικά και εκσυγχρονίσθηκε (προβολείς, σκέπαστρο) από τον Ολυμπιακό, που το χρησιμοποίησε ως έδρα για το διάστημα που ανεγειρόταν το δικό του γήπεδο.

Επίσημη ιστοσελίδα Γυμναστικού Συλλόγου [1]