Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Peter Melander von Holzappel - Wikipedia

Peter Melander von Holzappel

aus Wikipedia, der freien Enzyklopädie

Peter Melander Graf von Holzappel (* 8. Februar 1589 in Nieder-Hadamar an der Lahn; † 17. Mai 1648 in Augsburg) war ein bedeutender Feldherr im Dreißigjährigen Krieg und der Oberbefehlshaber der kaiserlich-ligistischen Truppen von 1647 bis zu seinem Tode (1648).

Peter Melander wurde als Peter Eppelmann am 8. Februar 1589 in Nieder-Hadamar an der Lahn als Sohn eines Bauern geboren. Das Geburtsdatum ist urkundlich belegt, wohingegen dem in der älteren Literatur vorzufindenden Geburtsjahr 1585 eine irrtümliche Altersangabe auf dem Epitaph Melanders in der Kirche von Holzappel zugrunde liegt.

Seine ersten militärischen Gehversuche unternahm der streng protestantisch erzogene Melander zunächst in der niederländischen Armee; danach trat er in venezianische Dienste (1615). 1620 befehligte er als Oberst ein schweizerisches Regiment in Basel. Den ersten Höhepunkt seiner militärischen Laufbahn erreichte er 1633 mit der Ernennung zum Generalleutnant und geheimen Kriegsrat des Landgrafen Wilhelm V. von Hessen-Kassel. Landgraf Wilhelm war mit den Schweden verbunden und somit kämpfte Peter Melander mit seinen hessischen Truppen gegen die kaiserlichen, denen er auf westfälischem Gebiet empfindliche Niederlagen beibringen konnte (26. Mai Einnahme Hamms; 27. Juni 1634 Sieg gegen den ligistischen General von Bönnighausen, der gezwungen wird, sich über den Rhein zurückzuziehen). Nach dem Tod Landgrafs Wilhelm (Herbst 1637) hielt dessen Frau Landgräfin Amalie Elisabeth an seiner anti-habsburgischen Bündnispolitik fest. Eine Haltung, die Melander nicht länger gewillt war zu unterstützen. Er legte Mitte Juli 1640 den Oberbefehl über die hessischen Truppen nieder und wurde nun vom Kaiser umgarnt und hofiert. Am 23. Dezember 1641 wurde Melander zum Reichsgrafen von Holzappel ernannt und erhielt am 15. Februar 1642 ein kaiserliches Feldmarschallpatent. Er wohnte nach Abschied vom hessischen Dienst bis 1643 auf Einweisung von Pfalzgraf Wolfgang Wilhelm, Herzog von Jülich-Berg auf Angerort bei Duisburg.

Peter Melander erwarb 1643 die Esterau und erhob die kleine Herrschaft Holzappel mit dem Segen des Kaisers Ferdinand III. zur "Freien Reichsunmittelbaren Grafschaft Holzappel", um sich dort unabhängig niederzulassen.

Allerdings übernahm er erst wieder 1645 nach dem Einfall Wrangels in Westfalen militärische Aufgaben. Er besetzte am 30. November 1646 Paderborn und erhielt nach dem Tode von Matthias Gallas den Oberbefehl über die gesamten kaiserlichen Truppen, die er im Juli 1647 nach Böhmen führte. Dort stießen etwa 10 000 Bayern unter dem Oberbefehl von Gronsfeld hinzu. Unstimmigkeiten zwischen den beiden Generälen führten jedoch recht schnell zur erneuten Trennung der beiden Heere. Die Verbände Melanders zogen sich in Richtung Donau (Januar 1648) zurück und wurden in der Nähe des Dorfes Zusmarshausen bei Augsburg von einem schwedisch-französischem Heer unter Wrangel und Turenne überfallen. Melander, der sich mitten in das Kampfgetümmel gestürzt hatte, wurde von zwei Schüssen tödlich getroffen. Er starb am 17. Mai 1648 in Augsburg an den Verwundungen, die er in der Schlacht bei Zusmarshausen erhalten hatte. Bestattet wurde er in der Fürstengruft ("Melandergruft") der ev. Johanneskirche in Esten (Holzappel).
Mit seiner Ehefrau, Gräfin Agnes von Effern († 1656), hatte er eine Tochter, Elisabeth Charlotte Melander von Holzapfel-Schaumburg, die als Vorfahr von Königin Beatrix der Niederlande gilt.

Melander, der heute größtenteils vergessen scheint, war zu seinen Lebzeiten ein hochangesehener Kriegsherr, um dessen Dienste fast alle Kriegsmächte buhlten. Von ihm stammt außerdem der im Westerwald bekannte Spruch: "Ein Westerwälder ersetzt zwei Deutsche!".

Ein Bildnis Melanders von Holzappel befindet sich in der Porträtgalerie von Schloss Gripsholm (Inv.-Nr. 798). Das in den Nassauischen Lebensbildern und danach in zahlreichen Beiträgen über Melander reproduzierte Porträt ist unzutreffend. Es zeigt nicht den Generalfeldmarschall, sondern den Fürsten Christian II. von Anhalt-Bernburg.


[Bearbeiten] Literatur

[Bearbeiten] Weblinks

Andere Sprachen
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu