Rễ

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Ở thực vật có mạch, rễ là một cơ quan của thực vật thông thường nằm dưới mặt đất (khi so sánh với thân). Tuy nhiên, nó vẫn có ngoại lệ, chẳng hạn ở một số loài có rễ khí (nghĩa là nó mọc trên mặt đất) hoặc thông khí (nghĩa là mọc trên mặt đất hoặc trên mặt nước). Mặt khác, thân có dưới mặt đất cũng không phải là ngoại lệ (xem thân rễ). Vì thế, tốt nhất có lẽ nên định nghĩa rễ như là một bộ phận của thực vật mà không có lá, và vì thế cũng thiếu các mấu. Ở đây cũng có các khác biệt quan trọng nội bộ giữa thân và rễ. Hai chức năng chính của rễ là:

Hấp thụ nước và các chất dinh dưỡng vô cơ.
Giữ cho cây ổn định và bám chặt vào đất. Rễ cũng đóng vai trò quan trọng trong tổng hợp cytokinin, một dạng hoóc môn tăng trưởng của thực vật, một trong các nhu cầu để phát triển các chồi và cành cây.

[sửa] Phân loại

Rễ gồm có 2 loại: rễ cọc và rễ chùm.

Rễ cọc gồm có rễ cái to và khỏe đâm xuống, có các rễ con mọc xiên. Từ rễ con có các rễ con khác bé hơn.
Rễ chùm gồm nhiều rễ con dài gần bằng nhau, thường mọc toả ra từ gốc thân thành một chùm.

[sửa] Cấu trúc

Rễ có 4 miền: Miền trưởng thành (dẫn truyền), miền hút (hấp thụ nước và muối khoáng hòa tan), miền sinh trưởng (làm cho rễ dài ra), miền chóp rễ (che chở cho đầu rễ).

Miền hút gồm có 2 phân chính: Vỏ biểu bì và trụ giữa. Vỏ biểu bì gồm có nhiều lông hút. Lông hút là tế bào biểu bì kéo dài có chức năng hút nước và muối khoáng hòa tan. Phía trong thịt vỏ có chức năng chuyển các chất từ lông hút vào trụ giữa. Trụ giữa gồm các mạch gỗ và mạch libe có chức năng vận chuyển các chất, mạch gỗ và mạch libe ở rễ sắp xếp theo kiểu phóng xạ để phù hợp với chức năng hút nước, hút khoáng của rễ. Ruột chứa các chất dự trữ.
Chóp rễ là phần giúp rễ đâu sâu vào lòng đất. Mặt đất rất cứng so với rễ, vì vậy để có thể đâm sâu vào lòng đất, chóp rễ có nhiệm vụ che chở bảo vệ các mô phân sinh của rễ khỏi bị hư hong và xây xát khi đâm vào đất. Xung quanh chóp rễ có các tế bào hóa nhầy hoặc tế bào tiết ra chất nhầy để giảm bớt sự ma sát của đất. Sự hóa nhầy này giúp cho các tế bào ngoài cùng của rễ không bị bong ra.