Québec

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Québec


(Lá cờ Québec)	(Huy hiệu Québec)

Khẩu hiệu: Je me souviens
(Tiếng Pháp: "Tôi nhớ")

Tỉnh bang và lãnh thổ của Canada

Thủ phủ

Thành phố Québec

Thành phố lớn nhất

Montréal

Thủ hiến

Jean Charest (PLQ)

Đại diện Nữ Hoàng

Lise Thibault

Diện tích

1.542.056 km² (thứ 2)

- Đất

1.183.128 km²

- Nước

176.928 km² (11,5%)

Dân số (2005)

- Dân số

7.568.640 (thứ 2)

- Mật độ dân số

4,90 /km² (thứ 5)

Ngày gia nhập Canada

- Ngày tháng

1 tháng 7 năm 1867

- Thứ tự

Thứ 1

Múi giờ

UTC-5

Đại diện trong Quốc Hội

- Số ghế Hạ viện

- Số ghế Thượng viện

Viết tắt

- Bưu điện

- ISO 3166-2

CA-QC

Tiền tố cho bưu điện

G, H, J

Website

www.gouv.qc.ca

Québec (tiếng Anh: Quebec; phát âm là kê-bếc, không phải là quê-bếc), có diện tích gần 1,5 triệu km², tức là gần gấp 3 lần nước Pháp hay 7 lần nước Anh. Điều này làm Québec trở thành tỉnh bang lớn nhất của Canada. Về phía tây của Québec là tỉnh bang Ontario và vịnh Hudson, về phía đông là tỉnh bang New Brunswick và vùng Labrador (phần đất nội địa của tỉnh bang Newfoundland và Labrador), về phía nam là các tiểu bang Maine, New Hampshire, Vermont và New York của Hoa Kỳ. Hơn 90% diện tích của Québec nằm trên một nền đá lớn gọi là Canadian Shield.

Chữ québec có nguồn gốc từ chữ gepèèg của người thổ dân Mi'kmaq. Gepèèg có nghĩa là "eo biển", dùng để ám chỉ chỗ thắt nhỏ lại của sông St. Laurent gần Thành phố Québec (tiếng Pháp: Ville de Québec, tiếng Anh: Quebec City).

Hiện nay (2004) hơn 7,5 triệu người đang sinh sống tại Québec (tỉnh bang thứ nhì trong Canada về dân số, sau Ontorio), trong đó 80% tập trung ở các trung tâm đô thị nằm dọc theo sông St. Laurent (tiếng Anh: St. Lawrence). Thành phố Montréal (tiếng Anh: Montreal), với một dân số vào khoảng 3 triệu, là một hòn đảo khá lớn nằm giữa sông St. Laurent và rất nổi tiếng về lịch sử, kiến trúc và các hoạt động văn hoá. Cho đến đầu thập niên 1980, Montréal vẫn còn là thành phố nổi tiếng nhất và đông dân nhất của Canada. Nằm ngay phía bắc của Montréal là thành phố đông dân thứ hai của Québec: Laval. Thành phố Québec, nằm cách 300 km về phía đông-bắc của Montréal là thủ phủ của tỉnh bang và là thành phố lớn thứ ba.

Người Âu Châu đến Québec đầu tiên là nhà thám hiểm Jacques Cartier, khi ông ta đi thuyền ngược lên sông St. Laurent đến một ngôi làng nhỏ có tên là Stadacona (một địa điểm trong Thành phố Québec hiện nay) của thổ dân Iroquois vào khoảng 1535. Theo sau đó là nhà thám hiểm Samuel de Champlain vào khoảng 1608. Từ đó Québec thành thuộc địa của Đế quốc Pháp, dưới thời vua Louis XII, và được đặt tên là Nouveau France (tiếng Anh: New France); sang đến 1663 thì vua Louis XIV phong cho Nouveau France thành một tỉnh (province) của Pháp.

Đến năm 1763 vua Louis XV nhượng lại một phần đất khá lớn của Nouveau France cho Đế quốc Anh. Phần đất này được đổi tên từ Canada sang thành Quebec. Tuy nhiên người Anh vẫn giữ các phong tục và luật lệ của người Pháp; dân chúng vẫn được theo Công giáo mà không bị bắt đổi sang Anh giáo. Khi 13 thuộc địa tại Mỹ Châu nổi lên chống Đế quốc Anh để giành độc lập vào những thập niên 1770 và 1780, một số người trung thành với Đế quốc Anh bỏ Mỹ chạy sang Québec. Để giúp đỡ những người này định cư dễ dàng, Đế quốc Anh ra một đạo luật vào năm 1791 chia Québec làm hai phần: Upper Canada ở phía tây theo luật lệ của Anh (Common Law) và Lower Canada ở phía đông theo luật lệ của Pháp (la Codes civiles).

Đến năm 1837 một số người Pháp tại Lower Canada nổi lên chống lại Đế quốc Anh. Sau khi dẹp tan cuộc nổi loạn này, người Anh lại sát nhập Upper Canada và Lower Canada trở lại thành một thuộc địa gọi là Tỉnh Canada (Province of Canada) vào năm 1841. Sang đến năm 1867 thì ba thuộc địa Canada, New Brunswick và Nova Scotia gia nhập với nhau thành một liên bang gọi là Canada. Sau khi liên bang được thành lập, mỗi thuộc địa được gọi là một tỉnh bang (province) và được giữ tên cũng như luật lệ cũ. Riêng Tỉnh Canada thì lại một lần nữa bị chia làm hai: tỉnh bang Québec theo luật Pháp và tỉnh bang Ontario theo luật Anh.

Ảnh hưởng của văn hóa Pháp và Công giáo làm cho Québec trở thành một vùng đặc thái nhất của Canada, hay có thể nói là của tất cả Bắc Mỹ. Trong tổng số hơn 7,5 triệu dân Québec, trên 5 triệu có gốc Pháp; tiếng Pháp là tiếng mẹ đẻ của 82% dân số. Từ năm 1970, dân nhập cư đã là một phần quan trọng trong bình diện kinh tế và văn hoá của tỉnh bang này. Từ năm 1986 đến 1991, 78% lợi ích trong dân ở Québec là do những người không phải là Pháp, Anh hay dân bản xứ mang lại.

Ngày 23 tháng 11 năm 2006, Chính phủ Canada đã đưa ra bản đề nghị công nhận Québec là một quốc gia trong Canada (a nation within Canada) nhằm ngăn chặn việc ly khai của vùng đất này [1].

Tỉnh bang và lãnh thổ tự trị của Canada