Hán hóa
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Hán hoá dùng để chỉ quá trình tiếp thu, chuyển đổi của các nền văn hoá của các dân tộc khác sang nền văn hoá Hán.
Trong lịch sử Trung Quốc nói riêng, và Châu Á nói chung, nền văn hoá Hán đã tác động rất lớn đến sự phát triển của các dân tộc xung quanh nó một cách tự nhiên hoặc đôi khi là cưỡng ép.
Mục lục |
[sửa] Đồng hoá
Có thể thấy văn hoá Hán là sự kết tinh của hai dòng văn hoá lớn đó là nền văn hoá lúa nước ở phương nam, và nền văn hoá du mục ở phương bắc (và sự tiếp thu các nền văn hoá khác như văn hoá Ấn Độ). Lãnh thổ Trung Quốc phía đông là biển, phía tây và phía bắc là những cánh đồng cỏ, những sa mạc mênh mông, bạt ngàn, từ đó, các dân tộc du mục phương bắc, hết lớp này tới lớp khác, đột nhập vào đất Trung Hoa, cướp phá mùa màng, súc vật..., người Hán phải xây trường thành để ngăn chặn các dân tộc này (Vạn Lý Trường Thành); từ nhà Hán đã phải chiến đấu với các dân tộc này, dồn họ về các cánh đồng cỏ, mới đầu có lẽ chỉ là để tự vệ, sau nhân đó mà mở mang thêm bờ cõi, thành một cuộc tranh giành đất đai suốt hai ngàn năm giữa Hán và Hồ (du mục). Hễ Hán (Trung Hoa) thịnh thì Hồ (du mục) lùi về phương bắc để đợi thời Hán suy để vượt trường thành vào chiếm đất: mới đầu họ chiếm được một phần miền Hoa Bắc (các tỉnh Thiểm Tây, Sơn Tây...), lần lần họ mạnh lên, chiếm trọn được Hoa Bắc, tới bờ sông Dương Tử, sau cùng, đời Nguyên, Thanh, có thời các dân tộc này làm chủ hoàn toàn non sông của người Hán hai lần: lần đầu một thế kỷ (nhà Nguyên), lần sau hai thế kỷ rưỡi (nhà Thanh). Họ chiếm đất, cai trị dân tộc Hán, dùng văn tự, ngôn ngữ Hán, chỉ trong vài thế hệ thì đã bị Hán hóa, thành người Hán, và khi người Hán giành lại được chủ quyền, thì đất đai của Hồ (du mục) thành đất đai của Hán, con dân Hồ cũng thành con dân Hán, nhờ vậy mà sau thời Nam Bắc triều dân tộc Hán thêm được dòng máu Tiên Ti, Tây Tạng, Thác Bạt, sau thời Ngũ Đại, thêm được dòng máu Sa Đà; sau thời Thanh thêm được dòng máu Mãn, Mông, Hồi Hột (Hồi) và đế quốc của họ rộng hơn tất cả các đời trước, trừ đời Nguyên. Hiện tượng đó có thể nói là độc nhất trong lịch sử nhân loại. Đó cũng có thể là một đặc điểm nổi bật xuyên suốt lịch sử của Trung Hoa. Bắt đầu là các dân tộc ở phía bắc như Tần, cho đến các dân tộc ở phía nam như Việt, phía tây như Tạng, tây bắc như Mông...
[sửa] Ảnh hưởng
Bên cạnh quá trình đồng hoá các dân tộc khác. Nền văn hoá Hán còn ảnh hưởng rất lớn đến các nền văn hoá khác trong khu vực như Triều Tiên, Nhật (còn gọi là Phù Tang), Việt.
[sửa] Các nét ảnh hưởng chính
[sửa] Chữ viết
- Chữ Hán ở Triều Tiên