Ziya Hurşit
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ziya Hurşit (1890 - 14 Temmuz 1926) TBMM'in I. Dönem Milletvekillerinden biridir. Mustafa Kemal Atatürk'e suikast girişiminde bulunduğu için idam edilmiştir.
Ziya Hurşit 1890 yılında Rize'nin Hemşin kasabasında doğdu. Almanya'da Danzig’de Gemi inşaatı ve telsiz öğrenimi gördü. Trabzon delegesi olarak Erzurum Kongresi'ne katıldı. Kurtuluş Savaşında savaştı. 1920 yılında Lazistan milletvekili olarak I. TBMM'de yer aldı. Yozgat İstiklal Mahkemesi üyeliği yaptı. Ancak Mustafa Kemal'le görüşleri ayrıldı. İkinci dönem milletvekili seçilemedi.
16 Haziran 1926 yılında İzmir'de Mustafa Kemal'e karşı suikast hazırlığı yapmakta olduğu gerekçesiyle tutuklandı. Yapılan suçlamaya göre Ziya Hurşit'le birlikte hareket eden Gürcü Yusuf, Laz İsmail ve Çopur Hilmi Kemeraltı karakolu önünde Mustafa Kemal’e ateş edeceklerdi. Ziya Hurşit ve arkadaşları kargaşadan yararlanarak Yemiş çarşısında bekleyen bir arabayla Giritli Şevki Bey'in rıhtımda bekleyen motoruna gidecekler, motora binip Sakız adasına kaçacaklardı. Fakat son anda Şevki Beyin pişmanlık duyarak suikastçıları ihbar etmesi sonucu Ziya Hurşit ve arkadaşları yakalandılar. Suikastın arkasında TBMM'de bir mualefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın içindeki bir grup olduğu anlaşıldı. Bu parti kapatıldı, Ziya Hurşit ve arkadaşları İstiklal Mahkemesince idam cezasına çarptırıldı ve 14 Temmuz 1926'da başta Laz İsmail, Gürcü Yusuf, Çopur Hilmi, Şükrü Bey, Ayıcı Arif, İsmail Canpolat olmak üzere 13 kişiyle birlikte idam edildi.
