Plankton
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Plankton, suda bulunan, hareket yeteneği akıntıya bağımlı olan canlılara verilen genel isimdir. Genellikle mikroskobik boyutta ve tek hücreli oldukları varsayılsa da, denizanaları veya kopmuş yosunlar da okyanusbilimciler tarafından plankton olarak tanımlanır. Bitkisel planktonlara fitoplankton, hayvansal olanlarına ise zooplankton adı verilir. Göllerde, denizlerde ve akarsularda, hatta belirli şartlar altinda buzullarda bulunabilirler.
[değiştir] Planktonların büyüklüklerine göre sınıflandırılması:
- Femtoplankton, < 2×10-7 m. (0.2 mikrometreden küçük, sucul virüsler)
- Pikoplankton 0.2 - 2 mikron arası (sucul bakteriler)
- Nanoplankton 2 - 20 mikron arası
- Mikroplankton 20 - 200 mikron arası
- Mezoplankton 0.2 - 2.0 milimetre arası
- Makroplankton 2 - 5 mm arası
- Megaplankton > 5 mm
(Makro- ve megaplanktonlar için değişik sınıflandırmalara rastlanabilir)
Fitoplankton türlerinden kokkolitler [1] su yüzeyinden atmosfere geçen "dimetil sülfür" denen kimyasal maddeyi üretir. Bu madde oksijenle birleşerek sülfat haline geçer. Sülfatlar okyanus üzerindeki su buharı için yoğunlaşma çekirdekleri oluşturarak bulutları meydana getirirler ve belirli koşullar altında yağmura neden olabilirler. Dimetil sülfür, dolaylı olarak bulutların güneş ışınlarını yansıtma veya emme derecesini, yani albedoyu etkiler. Genel olarak, dimetil sülfür albedoyu artırır. Böylece bulutlar gelen güneş ışınlarını yansıtır, buna bağlı olarak toprağa erişen güneş ışınları da azalır.
