Mariah Carey
Vikipedi, özgür ansiklopedi
| Mariah Carey | |
|---|---|
 |
|
| Doğum tarihi | 27 Mart 1970 |
| Ölüm tarihi | * |
| Doğum yeri | Long Island / ABD |
| Mesleği | Şarkıcı, söz yazarı, müzisyen, oyuncu |
Mariah Carey (d. 27 Mart 1970, Long Island, New York) ABD'li şarkıcı ve söz yazarı.
Mariah Carey 90'lı yılların en çok satan şarkıcı, 90'lı yıllarda her yıl 1 numaraya ulaşmış single'ları bulunan tek şarkıcı ve tüm zamanların en çok satan kadın R&B/Hip-hop şarkıcısı ünvanlarına sahiptir. Aynı zamanda en çok 1 numaraya ulaşmış single'ı olan kadın şarkıcı ve Elvis Presley ile beraber en çok 1 numaraya ulaşmış single'ı olan ikinci şarkıcıdır (17 tane 1 numara single'ı vardır). Carey aynı zamanda çok kuvvetli (modern müzikte yedi, klasik müzikte beş oktav) ve tiz bir sese sahip olmakla birlikte yükses frekansta şarkı söyleyen şarkıcıların başında gelir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Biyografi ve müzikal kariyeri
[değiştir] 1970-1991: Erken yaşam, keşfedilme ve ilk başarılar
Mariah Carey, 27 Mart 1970'de, yarı Venezuellalı, yarı Afrika kökenli bir babanın ve İrlandalı bir annenin en küçük çocukları olarak dünyaya geldi. Fakir bir çocukluk geçiren Mariah Carey, henüz üç yaşındayken annesi ve babası ayrıldı ve üç kardeşten en küçüğü olduğu için annesinin yanında yaşamını sürdürmeye başladı. Küçük bir çocukken sesini farkeden annesi sayesinde müzik eğitimi almaya başlayan sanatçı, liseyi bitirene kadar amatör olarak müzik çalışmalarını sürdürdü. Liseyi bitirdikten sonra da profesyonel olarak çalışmak için Manhattan'a yerleşti.
Müzik kariyerine bugün çok iyi bir arkadaşı olan Brenda K.Starr'a geri vokal yaparak başladı. Bu sırada klavyeci arkadaşı Ben Margulies ile beraber şarkılar yazmaya başladı. 1990 yılında demo kasedini bir partide Sony Music'in sahibi Tommy Mottola'ya dinlettiren Carey, Mottola'nın sesine hayran olması ile aynı yıl ilk albümü "Mariah Carey"i çıkarttı. Bu albümden Vision Of Love, Love Takes Time, Someday ve I Don't Wanna Cry isimli şarkıları single olarak piyasaya sürdü ve hepsi de listelerde 1 numaraya ulaştı. "Mariah Carey" albümü çok geçmeden A.B.D. çapında 9.5 milyon kopya satarak Carey'i üne kavuşturdu. Albümüyle ve Vision Of Love şarkısıyla Grammy ödüllerinde iki dalda aday gösterilen Carey, iki ödülü de kucakladı.
İlk albümünün başarısının verdiği güvenle birlikte Carey 1991'de "Emotions" albümünü çıkardı. Albümden Emotions, Can't Let Go ve Make It Happen single'ları çıktı ve hepsi büyük başarılara imza attı. Carey o yıl da Grammy ödüllerinde iki dalda aday gösterildi, ancak ikisinde de ödülü kazanamadı.
[değiştir] 1992-1996: Uluslararası patlama ve devamı
Başta sadece Amerika'da tanınan bir isim olan Carey, 1992'de konser albümü "MTV Unplugged EP" ile tüm dünyanın tanıdığı bir isim oldu. Albümden Trey Lorenz in eşlik ettiği The Jackson 5 cover'ı I'll Be There şarkısı single olarak piyasaya sürüldü. Mayıs 1993'te ise Carey Sony Music'in sahibi Tommy Mottola ile evlendi. Aynı yılda Carey üçüncü albümü "Music Box" ile tüm listeleri alt üst etti ve bu albümle 20 milyon satış yaparak ulaşılması güç bir rekora imza attı. "Music Box" halen Carey'in en çok satan albümüdür.
Carey, "Music Box" taki başarısını 1994'te çıkardığı "Merry Christmas" isimli noel temalı albümü ile perçinledi. Albüm, tüm zamanların en çok satan noel temalı albümü oldu. Albümden Joy To The World adlı klasik noel parçasının Carey versiyonu ve Carey'in bizzat yazmış olduğu All I Want For Christmas Is Youadlı noel parçası single olarak piyasaya sürüldü.
1995'te Carey "Daydream" isimli albümünü piyasaya sürdü. Albümden önce single olarak piyasaya sürülen Fantasy isimli albüm şarkısı listelere 1 numaradan giriş yaptı. Fantasy, Carey'in listelere 1 numaradan giriş yapan ilk single'ı dır. "Daydream" müthiş bir başarı yakalayarak birçok ülkede satışlarda liste başı oldu, "Music Box" un kine yakın bir satış rakamı elde etti ve kritiklerce içerik bakımından Carey'in en iyi albümü olarak kabul gördü. Albümden çıkan diğer single'lardan Boyz II Men düeti One Sweet Day ve Always Be My Baby liste başı olurken, Forever ve Open Arms belli bir başarı elde edemedi. Bunun yanında Carey "Daydream" ile Grammy ödüllerinde 6 dalda aday gösterildi, ancak hiçbirini kazanamadı.
[değiştir] 1997-2000: Bağımsızlık ve yeni bir imaj
Halka mutlu bir evlilik olarak yansımasına rağmen, Carey Mottola'nın kendini kontrol ettiğini öne sürerek 1997'de Mottola'dan boşandı. Akabinde yeni albümü "Butterfly" için Honey single'ını piyasaya süren Carey, sound'undaki değişikliğine rağmen bu şarkıyla da büyük başarı elde etti. Şarkı Puff Daddy tarafından düzenlenmişti, ki bu da "Butterfly" ın R&B/Pop'dan daha çok R&B/Hip-Hop sound'una yakın olacağı sonucunu doğurmuştu. Albüm yayınlanınca bu tahminlerin doğru olduğunu gösterdi. "Butterfly" albümü aynı zamanda Tommy Mottola'nın esaretinden kurtuluşun ve bağımsızlığın göstergesiydi. Albüm büyük başarı elde etti ve kritiklerce sound değişiminden dolayı "yeni bir başlangıç için harika bir albüm" olarak nitelendirildi. Albümden yayınlanan My All single'ı 1 numaraya ulaştı ve 90'lı yılların en iyi şarkısı olarak seçildi.
1998'de "#1's" adlı toplama albümünü piyasaya süre Carey, düşünülenin aksine müziğe henüz ara vermeyeceğini, bununla beraber "#1's" in gerçek bir toplama albüm olmadığını, zira "o kadar yaşlanmadığını" ima etti. Albümde adından anlaşıldığı gibi Carey'in 1 numaraya ulaşmış bütün şarkıları yer almaktaydı. Üç tane de yeni şarkı bulunuyordu: Sweetheart, I Still Believe ve When You Believe. When You Believe o yıl "Mısır Prensi" animasyon filminin film müziği için kaydedilmişti ve şarkıda Carey'e Whitney Houston eşlik ediyordu. Şarkı Akademi (Oscar) ödüllerinde ""En İyi Film Şarkısı" dalında ödül kazandı.
Carey 1999'da "Rainbow" albümünü piyasaya sürdü. Albüm, eleştirmenlerce Carey'in önceki albümlerinden azıcık zayıf bulunmasına rağmen ticari olarak iyi bir başarı sağladı. Bu albümden çıkan 1 numaralar ise Heartbreaker ve Thank God I Found You oldu.
2000 yılında Dünya Müzik Ödülleri'nde ise "Son 10 Yılın En İyi Sanatçısı" seçildi ve "Tüm Zamanların En Çok Satan Kadın Sanatçısı" ilan edildi. Aynı zamanda yalnızca 100 milyon ve üzeri albüm satan sanatçılara verilen "Chopard Diamond Ödülü" nü ilk alan kişi oldu.
[değiştir] 2000-2004: İlk kariyer düşüşleri ve sallanmalar
2001 yılı ne yazık ki Carey için iyi geçmedi. Carey bu yılda başrol oynayacağı ilk film olacak olan yarı-otobiyografik film projesi "Glitter" üzerinde çalışmaya başlayacağını duyurdu. Aynı yılda çıkacak olan yeni Carey albümü ise filmin soundtrack'i olacaktı. Albüm için Virgin Records ile 80 milyon dolarlık bir anlaşma imzalayan sanatçı (bu anlaşma bugün bile en yüksek ücretli albüm anlaşmasıdır), bu dönemde pek bir başarı elde edemedi. Nedenlerinden biri ise o yıllarda çok başarılı bir film yıldızı olarak ünlenen Jennifer Lopez'in ilk müzik albümünün başarısıydı. Albüm için Carey'in eski kocası ve Sony Music'in patronu Tommy Mottola, Carey'in başarısını engellemek için Puff Daddy önderliğinde (o zamanlar Lopez'in sevgilisi idi) bir müzisyenler ordusu kiralayarak Lopez'in ilk müzik albümü "On The 6" i kaydetti. "On The 6" in başarısı üzerine albüm ileri bir tarihe ertelendi. "Glitter" ın başarısızlığının bir başka sebebi ise 11 Eylül 2001'deki saldırılardı. Başka birçok müzisyen ve şarkıcı 11 Eylül saldırılarının sonucu olarak ticari başarı yoksunuydu.
"Glitter" filmi ve soundtrack albümü yayınlandığı zaman Carey birçok kötü eleştiriye maruz kaldı. "Glitter" filmi "bugüne kadar çekilmiş en kötü filmlerden biri" olarak nitelendirilirken, "Glitter" albümünden yayınlanan ilk single Loverboy 2 numaraya kadar yükselerek altın plak sertifikası aldı ve 2001 yılının en çok satılan ve dinlenen single'ı oldu; fakat devamında yayınlanan Never Too Far ve Don't Stop (Funkin 4 Jamaica) single'ları liste başarısı elde edemedi.
"Glitter" albümü yayınlandığı zaman Carey'in en az liste başarısı gösteren albümü oldu. Platin ve elmas plak sertifikaları alan önceki albümlerinin aksine, "Glitter" ancak altın plak sertifikası alabildi. Kötü giden albüm satışlarının üzerine Virgin Records, Carey ile yaptığı anlaşmayı feshetti ve tazminat olarak 27 milyon dolar ödedi.
Kötü giden tek şey albüm satışları değildi. O dönem Carey, resmi internet sitesine umutsuz birkaç ses mesajı bıraktı ve mesajlar yayınlandıktan 5 saniye sonra siteden silindi. Medya tarafından Carey'in psikolojik sağlığının iyi olmadığı öne sürüldü. Bir süre sonra Carey psikolojik yardım görmeye başladı ve yeni çalışmalar yapmaya başlamadan önce, kısa bir süre için dinlenmeye çekileceğini açıkladı. Carey'in artık kariyerinin sona erdiği üzerine yorumlar yapılmaya başlanmıştı.
Virgin Records'tan ayrıldıktan sonra kendine yeni bir plak şirketi arayan Carey, Island Records ile 50 milyon dolarlık bir albüm anlaşması imzaladı ve Island Records bünyesinde kendi küçük plak şirketi MonarC Music'i kurdu. 2002'de ise Carey "köklere dönüş" sloganıyla 9. albümü "Charmbracelet" i yayınladı. Albüm, Carey'in o yıl vefat eden babası Alfred Roy Carey'e adanmıştı. Albümden yayınlanan ilk single Through The Rain hayranlar tarafından beğenilse de pek bir başarı elde edemedi. Diğer single'lar Boy (I Need You) ve Bringin' On The Heartbreak ise listelerin epey altında kaldı. Albüm çoklu-platin sertifikası almasına rağmen satışları Carey'in önceki albümlerine kıyasla çok düşüktü; nedeni ise "Charmbracelet"in beklenen ilgiyi görmemesiydi. "Charmbracelet"in gösterdiği ticari başarı "Glitter"ınkinden büyüktü, ancak "Glitter"in başarısızlığını örtbas edemedi.
Eleştirmenlerce "Charmbracelet" albümü zayıf bulundu, bunun başlıca nedenlerinden biri "Charmbracelet" albümünün tınıları Carey'in diğer albümlerine kıyasla R&B'den daha çok Pop'a dönük olduğuydu, ve bu yüzden albüm büyük ölçüde olumsuz eleştiri aldı. Eleştirmenlerin birleştiği bir başka nokta ise albümde Def Leppard cover'ı Bringin' On The Heartbreak haricinde hiç iyi şarkı bulunmadığı idi. Eleştirmenlerin dikkatini çeken bir başka nokta ise Carey'in sesinin yıprandığı idi. Her ne kadar Carey bunu reddetse de, Carey'in albümde yüksek notaları tam olarak söyleyemeyişi gözden kaçmıyordu. "Charmbracelet" ın başarısızlığı üzerine yakınları Carey'e bir süreliğine ara vermeyi önerdi, ancak Carey reddetti ve o yıl "Charmbracelet World Tour" turnesine çıktı.
2003 yılında Carey, Busta Rhymes'a I Know What You Want isimli şarkısında eşlik etti. Şarkı Billboard listelerinde ilk 10'a kadar yükseldi. Bundan kısa bir süre sonra Carey 2 CD'lik remiks albümü "The Remixes"ı yayınladı. Albümde Carey'in hit şarkılarının remiks versiyonları ile I Know What You Want yer alıyordu.
2004 yılında Carey bu sefer Jadakiss'e U Make Me Wanna isimli şarkısında eşlik etti. U Make Me Wanna, I Know What You Want kadar başarılı olamasa da yayınlandığı ilk hafta Billboard listelerinde ilk 50'de kendine yer buldu ve bir sonraki hafta ilk 20'ye yükseldi.
[değiştir] 2005: Parlak günlere geri dönüş
2005 yılında çıkardığı The Emancipation of Mimi albümüyle eski parlak günlerine geri döndü. Eleştirmenlerce de başarılı bulunan albüm dünya çapında yaklaşık 10 milyonluk bir satış gerçekleştirdi. 2005 yılının en çok satan bu albümünden çıkan single'lardan We Belong Together, Amerikan Billboard listelerinde 14 hafta bir numarada kalarak büyük bir başarı sağladı.
2006 yılında 3 yıl aradan sonra "The Adventures of Mimi" (Mimi'nin Maceraları) turnesine çıktı.
2007 yılında vizyona girmesi beklenen yönetmenliğini Aaron Woodley ve yapımcılığını Lee Daniels'ın yapacağı Aralık ayında Tennessee (film) filminin çekimlerine Aralık ayında başlayacak. Filmin konu ise şöyle; "İki kardeş küçükken babalarının onlara kötü davranmasına dayanamayarak Tennessee'den kaçarlar. 10 yıl sonra küçük kardeş kansere yakalandığını öğrenir. Yaşamak için tek umudu babasının vereceği iliktir. Tennessee'ye dönüşleri sırasında yolda Crystal (Mariah Carey) ile tanışırlar. Crystal bir country şarkıcısı olmak istemektedir fakat kocası bunu istememekte, onun ev hanımı olarak kalmasını tercih etmektedir. Bu yüzden kendisine sürekli şiddet uygular. Crystal, Nashville'de şansını denerken iki kardeş babalarını aramaya devam ederler."[1].
[değiştir] Diskografi
[değiştir] Albümler
| Yıl | Kapak resmi | Albüm | Satış rakamı | |
|---|---|---|---|---|
| A.B.D. çapında | Dünya çapında | |||
| 1990 | Mariah Carey | 4.93 milyon | 17.5 milyon | |
| 1991 | Emotions | 4.17 milyon | 12.5 milyon | |
| 1992 | MTV Unplugged EP | 2.73 milyon | 9 milyon | |
| 1993 | Music Box | 7.9 milyon | 28 milyon | |
| 1994 | Merry Christmas | 4.60 milyon | 16 milyon | |
| 1995 | Daydream | 9.89 milyon | 25 milyon | |
| 1997 | Butterfly | 3.70 milyon | 15 milyon | |
| 1998 | #1's | 4.55 milyon | 15 milyon | |
| 1999 | Rainbow | 3.86 milyon | 10 milyon | |
| 2001 | Glitter | 0.62 milyon | 3.5 milyon | |
| 2001 | Greatest Hits | 0.86 milyon | 3.5 milyon | |
| 2002 | Charmbracelet | 1.31 milyon | 4 milyon | |
| 2003 | The Remixes | 0.24 milyon | 1 milyon | |
| 2005 | The Emancipation of Mimi | 5.9 milyon | 11 milyon | |
[değiştir] Single'lar
| Yıl | Single | Albüm | Kapak resmi |
|---|---|---|---|
| 1990 | Vision of Love | Mariah Carey | |
| 1990 | Love Takes Time | Mariah Carey | |
| 1991 | Someday | Mariah Carey | |
| 1991 | I Don't Wanna Cry | Mariah Carey | |
| 1991 | There's Got To Be A Way | Mariah Carey | |
| 1991 | Emotions | Emotions | |
| 1992 | Can't Let Go | Emotions | |
| 1992 | Make It Happen | Emotions | |
| 1992 | I'll Be There | MTV Unplugged EP | |
| 1992 | If It's Over | MTV Unplugged EP | |
| 1993 | Dreamlover | Music Box | |
| 1993 | Hero | Music Box | |
| 1994 | Without You | Music Box | |
| 1994 | Anytime You Need A Friend | Music Box | |
| 1994 | Endless Love
(Luther Vandross ile düet) |
Songs
(Luther Vandross albümü) |
|
| 1994 | All I Want For Christmas Is You | Merry Christmas | |
| 1994 | Joy To The World | Merry Christmas | |
| 1994 | Miss You Most (At Christmas Time) | Merry Christmas | |
| 1994 | Jesus Born On This Day | Merry Christmas | |
| 1994 | O Holy Night | Merry Christmas | |
| 1995 | Fantasy | Daydream | |
| 1995 | One Sweet Day
(Boyz II Men eşliğinde) |
Daydream | |
| 1996 | Open Arms | Daydream | |
| 1996 | Always Be My Baby | Daydream | |
| 1996 | Underneath The Stars | Daydream | |
| 1996 | Forever | Daydream | |
| 1997 | Honey | Butterfly | |
| 1997 | Butterfly | Butterfly | |
| 1998 | Breakdown
(Bone Thugs-N-Harmony eşliğinde) |
Butterfly | |
| 1998 | My All | Butterfly | |
| 1998 | The Roof (Back In Time) | Butterfly | |
| 1998 | Sweetheart
(JD eşliğinde) |
#1's | |
| 1998 | When You Believe
(Whitney Houston eşliğinde) |
#1's | |
| 1999 | I Still Believe | #1's | |
| 1999 | Do You Know Where You're Going To
(Theme From Mahogany) |
#1's | |
| 1999 | Heartbreaker
(Jay-Z eşliğinde) |
Rainbow | |
| 2000 | Thank God I Found You
(Joe ve 98 Degrees eşliğinde) |
Rainbow | |
| 2000 | Crybaby
(Snoop Dogg eşliğinde) |
Rainbow | |
| 2000 | Can't Take That Away (Mariah's Theme) | Rainbow | |
| 2000 | Against All Odds (Take a Look At Me Now)
(Westlife eşliğinde) |
Rainbow | |
| 2001 | Loverboy
(Cameo eşliğinde) |
Glitter | |
| 2001 | Never Too Far | Glitter | |
| 2001 | Don't Stop (Funkin' 4 Jamaica)
(Mystikal eşliğinde) |
Glitter | |
| 2001 | Never Too Far/Hero Medley | - | |
| 2001 | Last Night A DJ Saved My Life | Glitter | |
| 2001 | Reflections (Care Enough) | Glitter | |
| 2002 | Through The Rain | Charmbracelet | |
| 2003 | Boy (I Need You)
(Cam'ron eşliğinde) |
Charmbracelet | |
| 2003 | I Know What You Want
(Busta Rhymes ve The Flip Mode Squad eşliğinde) |
It Ain't Safe No More
(Busta Rhymes albümü) |
|
| 2003 | Bringin' On The Heartbreak | Charmbracelet | |
| 2004 | U Make Me Wanna
(Jadakiss eşliğinde) |
Kiss of Death
(Jadakiss albümü) |
|
| 2005 | It's Like That | The Emancipation of Mimi | |
| 2005 | We Belong Together | The Emancipation of Mimi | |
| 2005 | Shake It Off | The Emancipation of Mimi | |
| 2005 | Get Your Number
(Jermaine Dupri eşliğinde) |
The Emancipation of Mimi | |
| 2005 | Don't Forget About Us | The Emancipation of Mimi | |
| 2006 | Say Somethin'
(Snoop Dogg eşliğinde) |
The Emancipation of Mimi | |
| 2006 | Fly Like A Bird | The Emancipation of Mimi | |
| 2006 | Mine Again | The Emancipation of Mimi |
[değiştir] Düetler
- "Endless Love" (Luther Vandross ile düet) (Luther Vandross'un "Songs" albümünden)
- "Everytime I Close My Eyes" (Babyface ve Kenny G eşliğinde) (Babyface'in "The Day" albümünden)
- "I Know What You Want" (Busta Rhymes ve The Flipmode Squad eşliğinde) (Busta Rhymes'ın "It Ain't Safe No More" albümünden)
- "U Make Me Wanna" (Jadakiss eşliğinde) (Jadakiss'in "Kiss Of Death" albümünden)
[değiştir] Kaynaklar
- ↑ Mariah Türkiye MariahTurkiye.net
