Lozan
Vikipedi, özgür ansiklopedi
→ Başlığın diğer anlamları için Lozan Antlaşması sayfasına bakınız.
Lozan (Lausanne), İsviçre'de, Fransızca konuşulan Vaud kantonunun başkentidir. Cenevre Gölü kıyısındadır. Cenevre kentine 60 km uzaklıktadır, kuzeyinde Jura dağları ve gölün karşı tarafında da Évian-les-Bains (Fransa) bulunmaktadır. Lozan Antlaşması 24 Temmuz 1923'de Lozan'da Beau-Rivage Palace'da imzalanmıştır. Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC)'nin merkezi buradadır. Lozan çevresinde şarap üretilmektedir.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihçe
Daha önceleri Keltlerin yerleşim alanı olan, bugün ise Vidy ve Ouchy semtlerinin bulunduğu göl kenarındaki bölgeye Romalılar tarafından bir askeri kamp kurulmuş ve buraya Lousanna adı verilmiştir. Bu bölgenin yukarısında 'Lausodunon' ya da 'Lousodunon' adıyla bilinen bir kale bulunmaktaydı. İmparatorluğun yıkılmasından sonra güvenliğin azalması, Lozan'ı tepelik olduğu için savunması daha kolay olan şimdiki merkezine taşınmaya zorladı. Zamanla bir şehir haline dönüşen Lozan, Savoy Dükalığı ve Lozan piskoposu tarafından idare edilmekteydi. Şehir, 1536'den 1798'a kadar Bern hakimiyeti altında kalmıştır. Bu dönemde, katedraldeki asma halılar gibi birçok değerli eşya ve hazine kalıcı olarak uzaklaştırılmıştır. Napolyon savaşları esnasında şehrin statüsü değişir. 1803'da yeni kurulan Vaud kantonunun başkenti olur ve bu kanton İsviçre Federasyonuna katılır. 1950'lerden 1970'lere kadar çok sayıda İtalyan şehre göç eder, çoğunlukla Renens mahallesine yerleşirler ve yerel yemek tarzlarının değişmesine sebep olurlar. Lozan çok sakin bir şehirdir, 1960'ların sonu 1970'lerin başında bazı protestolarda gençler polisle çatışırlar; bu da 'Lausanne bouge' (Lozan kımıldıyor) mottosunu doğurur. Ender görülen bir isyan gösterisi ile, gençler flic kelimesini (fransızca "aynasız") Fédération Lausannoise des Imbéciles Casqués (Lozanlı kasklı gerizekalılar federasyonu) diye yorumlarlar. Bundan sonraki en önemli protesto yüksek sinema ücretlerine karşı yapılmıştır ve ondan sonra şehirde bir daha olay olmaz, şehir gürültüsüz ve sakin olan kendi haline döner.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi 1992'de kış olimpiyatlarının Lozan'da yapılmasının kabulu için halk oylaması düzenlediğinde, Lozanlılar beklenmedik bir karar verip reddeder. Şehrin önde gelenleri sonucun 'evet' olacağına o kadar emindirler ki, önceden hazırladıkları şampanya törenini iptal etmek zorunda kalırlar.
[değiştir] Coğrafyası
Lozan bölgesinin en önemli coğrafi özelliği Cenevre Gölü'dür (Fransızca Lac Léman). Lozan İsviçre platosunun güney yokuşunda inşaat edilmistir, Ouchydeki göl kenarı ile Epalinges ve Le Mont-sur-Lausannea bitişik kuzey kenarı arasında 500 metrelik bir yükseklik farkı vardır. Lozan çarpıcı bir göl manzarasına sahiptir.
Genel güney yokuş düzenlemesi ile beraber, şehrin merkezine eski bir ırmak Flon'un yatağı bulunur, ırmağın üstü 19uncu yy'de kapatılır. Eski ırmak şehrin ortasında geçen bir uçurum oluşturur, şimdiki Rue Centrale sokağını takip eder ve üzerinden birbirine yakın semtleri bağlamak için birçok köprü geçer.
Ziyaretçiler şehrin hangi seviyesinde olduklarını ve nereye gitmek istediklerini anlamak için yükseklik farkını göze almaları gerekir, aksi takdirde kendilerine gitmek istedikler sokağın 10 metre altında veya üstünde bulabilirler. Flon aynı zamanda uçurumun içinde bulunan Metro istasyonun ismidir.
Lozan'ın yanında Lavaux (doğu taraf) ve la Côte (batı taraf) adındaki şarap üretim bölgeleri bulunur
Lozan ve etrafındaki nüfus sayısı (grand Lausanne) 250,000e ulaşır (2005 tahmini).
[değiştir] Ulaşım
[değiştir] Toplu taşıma
Toplu Taşıma Lozan'da otobüs ve metro'yu kapsar (bunları işleten şirket TL (Fransızca))dir, ulusal ve bölgesel tren hatları (CFF, LEB (Fransızca)), gemiler ise (CGN (Fransızca) tarafında işletilir). Şehiriçindek toplu taşima araçların çoğu trolleybusdur.
Lozan 2008de m2 hatın açılışı ile İsviçrenin lastikli metrosu olan ilk şehri olacaktır. Taşıt Paris Metro Line 14'nin bir kısa verziyonu olacaktır.
[değiştir] Karayolları
Lozan doğusunda A1 otoyoluna (Cenevre - Zürich ekseni) ve kuzey ve doğusunda A9 (Italyaya gider)a bağlıdır, iki otoyol şehrin kuzeybatısında çatallaşır.
[değiştir] Eğitim
Lozan, bilhassa turizm ve mühendislik alanlarında dünya çapında önder olan öğretim müesseselerine sahiptir,
- École hôtelière de Lausanne
- École Polytechnique Fédérale de Lausanne
- International Institute for Management Development (IMD)
- Lozan Üniversitesi (Université de Lausanne)
- Conservatoire de Lausanne
[değiştir] Kültür
Orchestre de Chambre de Lausanne ve Ensemble Vocal de Lausanne farklı çeşitli müzik faaliyetleri gösterirler. Ensemble Vocal'ın yönetmenliği uzun zamandır Michel Corboz yapar.
Her yaz, "Şehir festivali", ya da "Festival de la Cite" haziranın başında düzenlenilir. Film festivalları da vardır, Bach festivali "Le Festival et Concours Bach de Lausanne" hep "La Nuit de Musées" (Müzeler gecesinden) sonra sonbaharda yer alır.
Lozan'da Béjart Ballesini ağırlar, biraz da alternatif kültür de bulunur.
[değiştir] Müzeler
Lozan'da çok müze vardır:
- Musée Olympique Lausanne (Olympik Müze)
- Musée de l'Elysée (Elysée Müzesi)
- Fondation de l'Hermitage (Hermitage Foundation)
- The Collection de l'Art Brut (Vahşi Sanat Kolleksiyonu)
- mudac (Musée de design et d'arts appliqués contemporains)
- Musée Historique de Lausanne (Lozan Tarih Müzesi)
- Cabinet des Médailles cantonal
- Espace Arlaud (Fransızca)
- Espace des Inventions (Fransızca) *Fondation Claude Verdan (Fransızca) - Musée de la main *Vivarium de Lausanne (Fransızca)
- Forum d'architectures de Lausanne
- Forum de l'Hôtel de Ville
- Musée cantonal d'Archéologie et d'Histoire
- Musée cantonal des Beaux-Arts (Fransızca)
- Musée cantonal de Géologie (Fransızca)
- Musée et jardins botaniques cantonaux
- Musée de Pully
- Musée romain de Lausanne-Vidy
- Musée de la Villa romaine de Pully
- Musée cantonal de Zoologie
- Roseraie de la Vallée de la Jeunesse
- Etablissement horticole de la Bourdonnette - serres de la Ville
[değiştir] Lozan'dan görüntüler
 Şehir |
 Şehir |
 Lavaux'daki üzum bağları |
|
 Şehrin eski kısmı |
 Palais de Beaulieu |
 Tren istasyonu |
 Bel-Air kulesi |
