Ektoderm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Gastrulasyon sırasında, hücreler aktif ve pasif olarak yer değiştirirler. Bu yer değiştirmeler sonucunda hücreler gastrula boşluğuna göre dışta, ortada ve içte olmak üzere sıralanırlar. Süngerler , Taraklılar , ve Knidliler takımlarında orta tabaka bulunmaz be diğer iki tabaka hayvanın tüm dokularını oluşturur. Buna diploblastik gelişim denir. Derisidikenliler ve Kordalılar gibi diğer yüksek hayvanlarda ise ektoderm ve endoderm arasında mezoderm denen üçüncü bir tabaka oluşur ki bu olaya triploblastik gelişim denir. Bu hücre tabakaları görünüm ve genetik aktivite yönünden birbirlerinden farklıdırlar. Bu hücre sıralarının en dıştakine ektoderm denir.
Ektoderm, yetişkin canlıdaki deri, tırnaklar, saç ve dişlerin yanısıra merkezi sinir sistemi, beyin ve ekzokrin bezleri de oluşturur.
Bazı hayvan takımlarında (örneğin Yumuşakçalar ve Halkalısolucanlar) bazı hücrelerin kaderleri bu gibi erken safhalarda belirlenir ve hatta bazen döllenmeden önce bile sabitlenmiş olabilir.