Colossus bilgisayarı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Colossus bilgisayarı, ikinci dünya savaşı sırasında yapılan şifreli Alman yazışmalarını çözmek için kullanılan erken dönem bilgisayarlardan biridir.Colossus, dünyanın ilk kısmen programlanabilen Dijital elektronik bilgisayarıydı.

Colossus, mühendis Tommy Flowers tarafından Doris Hill'deki İngiliz Posta Ofisi Araştırma İstasyonunda 1944 yılında tasarlanmıştır.

Prototip Colossus Mark I, Şubat 1944 yılında Bletchley Park'ta çalışmaya hazırdı.Geliştirilmiş modeli olan Colossus Mark II, haziran 1944 te Alman Lorenz SZ40/42 şifre makinesinin yazışmalarını çözmek üzere çalıştırılmaya başlandı.Ayrıca Alman şifre makinelerini de taklit edebiliyordu.Savaşın sonuna kadar 10 adet Colossus Mark II bilgisayarı yapılmıştı.

Colossus, temelde sayı tabanlı boolean ( Bilgisayar terimi : ikili sistem, olumlu veya olumsuz. ) fonksiyonu içeren bir programlama mantığına dayanıyordu.Bu fonksiyon, olumsuz ifadenin 0 ve olumlu ifadenin 1 ile tanımlandığı bir sayı tabanıydı.Ve bugünkü dijital bilgisayarlarımızın ve dijital elektroniğin temelini oluşturmaktadır.

Colossus 'a veri programlaması iki farklı yolla yapılabilmekteydi.Bunlardan birincisi yüksek hızlı bir kağıt bant üzerinden okuma, diğeri ise Lorenz SZ40/42 şifre makinasının çeşitli ayarlarının simülasyonu şeklinde olmaktaydı.Simülasyon sırasında anlamlı sonuçlar ortaya çıktığında bu veri elektrikli bir daktilodan yazı şeklinde çıkarılabiliyordu.

[değiştir] Üretilme Amacı

Colossus bilgisayarları müttefikler tarafından Lorenz SZ 40/42 şifre makinesinin şifrelediği yüksek seviyeli Alman iletişimini çözümlemek için kullanıldı.Bu şifre makinesi, aynı çalışma sistemine sahip olmasına karşın, ünlü Enigma makinesinden daha karmaşık bir şifreleme yapabiliyordu.3 ya da 4 rotorlu olan Enigma makinesinden farklı olarak Lorenz makinesi 12 rotora ve 501 pine ( bağlantı iğnesi ) sahipti.Bu da şifreleme algoritmasını çok karmaşık bir hale getiriyordu.Enigma makinesi şifreleri üzerinde zor da olsa elle hesaplama yapan matematikçiler, Lorenz SZ 40/42 şifreleri üzerinde aynı başarıyı gösteremediler ve olasılıkları hesaplamak için bir bilgisayar yapma zorunluluğu doğdu.

Enigma makinesine göre hantal olan Lorenz makinesinin şifrelerini çözmek için iki aşama uygulanıyordu.Birincisi, rotor tekerleklerini çözümlemek, ikincisi ise bu tekerleklerin ayarlarını simüle etmek.Rotor tekerleklerini çözümlemek, rotorların üzerindeki pin kontakların ( bağlantı ve temas iğneleri ) dizilimini bulmak demekti.Dizilimi örneklenen rotorun, daha sonraki işlemde Colossus bilgisayarı ile tekerlek ayarlarının olasılıkları hesaplanıyordu.

Colossus, Bletchley Park'ın bir bölümü olan Newmanry de matematikçi Max Newman başkanlığındaki Lorenz makinesi çözümleme metodları bölümü tarafından çalıştırılmaktaydı.