พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ หรือ ท่านจักร ทรงมีพระนามเดิมว่า หม่อมเจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ จักรพันธุ์ ประสูติที่กรุงเทพมหานครเมื่อวันที่ ๒๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๒ ทรงเป็นโอรสใน พระเจ้าวรวงศ์เธอ กรมหมื่นอนุวัตนจาตุรนต์ อดีตผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ พระโอรสใน กรมพระจักรพรรดิพงศ์ กับ หม่อมจำรัส จักรพันธุ์ ณ อยุธยา
ทรงสำเร็จการศึกษาชั้นมัธยมปีที่ ๓ จากโรงเรียนเทพศิรินทร์ เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๖๕ จากนั้นก็ได้ทรงเข้าศึกษาต่อที่โรงเรียนนายร้อยทหารรุ่นเดียวกับ จอมพลสฤษดิ์ ธนะรัชต์ อยู่ระยะหนึ่งแต่มิได้ทรงศึกษาจนจบ จากนั้น พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ก็ได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานทุนส่วนพระองค์ให้ไปศึกษาต่อที่สหรัฐอเมริกา และประเทศฟิลิปปินส์ ทรงสำเร็จการศึกษาทางด้านการเกษตรเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๗๙
หม่อมเจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ จักรพันธุ์ สมรสกับหม่อมวิภา ธิดาของพลโทหลวงกาจสงคราม (เทียน เก่งระดมยิง)
[แก้] การทำงาน
- พ.ศ. ๒๔๗๙ ทรงเข้ารับราชการในกระทรวงเกษตร
- พ.ศ. ๒๔๙๔ รองอธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- พ.ศ. ๒๔๙๗ อธิบดีกรมการข้าว
- พ.ศ. ๒๕๐๔ อธิบดีกรมกสิกรรม
- พ.ศ. ๒๕๑๑ คณบดี (กิตติมศักดิ์) คณะเกษตร
- พ.ศ. ๒๕๑๒ อธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
- พ.ศ. ๒๕๑๖ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ในรัฐบาล ศาสตราจารย์สัญญา ธรรมศักดิ์
- พ.ศ. ๒๕๑๘ ดำรงตำแหน่งองคมนตรี ซึ่งท่านได้รับราชการสนองเบื้องพระยุคลบาทในตำแหน่งนี้ตราบจนสิ้นพระชนม์
[แก้] ผลงานดนตรี
นอกจากท่านจักรจะทรงเป็นนักบริหารทางการเกษตรที่ประสบความสำเร็จแล้ว ยังทรงมีความสามารถพิเศษทางด้านการประพันธ์คำร้องและทำนองเพลง
ผลงานที่สำคัญที่สุดทางด้านการดนตรีก็คือ การที่ทรงได้ถวายงานด้านการประพันธ์เนื้อร้องประกอบทำนองเพลงพระราชนิพนธ์ใน พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ตั้งแต่ยังทรงดำรงพระยศเป็น สมเด็จพระอนุชาธิราช โดยเพลงแรกที่ทรงพระราชนิพนธ์ คือ เพลง แสงเทียน ซึ่งท่านจักรก็ได้เริ่มประพันธ์คำร้องถวายเป็นท่านแรกตั้งแต่ครั้งนั้น และยังทรงได้ประพันธ์คำร้องถวายอีกรวมทั้งสิ้น ๒๘ เพลง อาทิ ยามเย็น สายฝน เทวาพาคู่ฝัน แก้วตาขวัญใจ ลมหนาว แสงเดือน พรปีใหม่ ฯลฯ
นอกจากนั้นท่านยังได้ทรงประพันธ์เพลงทั้งคำร้องและทำนองไว้อีกเกือบ ๑๐๐ เพลง ซึ่งล้วนเป็นเพลงที่ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวาง อาทิ ชะตาฟ้า เกาะสวรรค์ กล่อม สาวงาม จากรัก รำวง ชาวทะเล รำวงเกษตร มาร์ชเกษตรศาสตร์ จุฬาบันเทิง จุฬาแซมบ้า ฯลฯ
เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งรองอธิการบดีมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ท่านจักรก็ได้ทรงเป็นผู้ริเริ่มก่อตั้งวงดนตรี KU Band ซึ่งนับเป็นวงดนตรีประจำมหาวิทยาลัยวงแรกของประเทศไทยด้วย
ท่านจักรประชวรด้วยโรคเกี่ยวกับทางเดินหายใจและถุงลมโป่งพองมาเป็นเวลานานจนสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ ๑๓ ตุลาคม พ.ศ.๒๕๓๖ ศิริพระชนมายุได้ ๘๔ พรรษา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้สถาปนา หม่อมเจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ จักรพันธุ์ เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธ์เพ็ญศิริ เมื่อวันที่ ๒๙ มีนาคม พ.ศ.๒๕๓๗ เพื่อเป็นอนุสรณ์ถึงความจงรักภักดี ตลอดจนความชอบและความดีที่ท่านจักรได้ทรงบำเพ็ญมาตลอดพระชนม์ชีพ
