Veleshta

Nga Wikipedia, Enciklopedia e Lirë

Fshatra në IRJ të Maqedonisë
Harta

Emri:	Veleshta
Komuna:	Komuna e Strugës
Popullsi:	8156 banorë
Kodi postal:	6334
Kodi telefonik:	+ 389 46
Lartësia mbidetare:	691
Latitude:	41° 14' 27N (41.2408)
Longitude:	20° 38' 38E (20.6439)
Web-faqe:	s'ka
Përdorimi i stampës

Tabela e përmbajtjeve

1 Etimologjia e emrit
2 Pak histori
3 Ekonomia
4 Demografia
5 Kultura
6 Politika
7 Të tjera
8 Lidhje të jashtme
9 Burimi i të dhënave

[redaktoni] Etimologjia e emrit

Mbi prejardhjen e emrit të Veleshtës ka shumë hipoteza, por sipas konsultimeve të shumta me historianë, albanologë, shkencëtarë dhe etimologë, ajo është e lidhur para së gjithash me kultivimin e vreshtarisë së rrushit.

Në historiografinë sllave thuhet se emri i Veleshtës mund të jetë i lidhur dhe me ndonjë pronar të dikurshëm me emrin Velo, por kjo nuk ka asgjë të vërtetë dhe nuk përputhet me realitetin, pasi historianët sllavë, për çdo vendbanim që fillon me shkronjën "V", pa u menduar aspak, i gjejnë emrin vendbanimit. Nëse këto të dhëna të historianëve sllavë i marrim si të sakta, përsëri bien teoritë se origjina e këtyre vendbanimeve është sllave, pasi emra të tillë kanë pasur edhe shqiptarët e krishterë. Në bazë të literaturës dhe burimeve të shkruara historike del se Veleshta ka qenë një vendbanim në rajonin e Ohrit dhe Strugës dhe se aty janë kultivuar rrushi dhe vera e cilësisë së mirë.

Varianti i parë se prejardhja e emrit të fshatit është lidhur me kultivimin e vreshtarisë së rrushit vjen nga një shtresë intelektualësh. Sipas tyre emri i fshatit vjen nga fjala "Vjelje" që ka të bëjë me vjeljen e rrushit, mirëpo kjo fjalë në të folurit e veleshtrëve nuk është përdorur asnjëherë.

[redaktoni] Pak histori

Sipas burimeve gojore, Veleshta, para së gjithash, ka qenë vend bujqësor dhe blegtoral. Lokaliteti i parë i saj ka qenë në pjesët perëndimore të vendbanimit të sotëm, i njohur si lagja e Pilavecit. Sipas rrëfimeve të veleshtarëve të moshuar, brez pas brezi ka mbetur legjenda se Veleshta nuk është më e vjetër se 300 vjet.

Si bazë për këta thënie nga ana e veleshtarëve të moshuar janë marrë edhe rrapet, që gjenden në mes të fshatit të sotëm, të cilëve u japin vjetërsi afërsisht prej 250 vjetësh. Si dëshmi merret gjithashtu teqeja e fshatit, e cila është ndërtuar mjaft herët, ndërsa minarja e saj u ndërtua në vitin 1293, sipas kalendarit islamik (hixhrit). Ka një legjendë, që përdoret nga pleqtë veleshtarë, sipas së cilës para 160-170 vjetësh në Veleshtë, në ditën e kryemotit, janë ndarë nga më të pasurit 30 kuleç ose petulla që është traditë edhe sot në ditët e festave fetare. Nga kjo gojëdhënë del se Veleshta para 200 vjetësh paska pasur vetëm 30 shtëpi dhe se banorët e parë të ardhur në Veleshtë kanë qenë familja Ajka dhe Lika, nip e dajë nga Shqipëria.

Duke marrë parasysh se gojëdhëna dhe burimet gojore nuk janë burime të sakta historike bien poshtë këto të thëna të të moshuarve tanë për lashtësinë e Veleshtës, e cila ka një të kaluar shumë më të lashtë historike.

[redaktoni] Ekonomia

[redaktoni] Demografia

Veleshta sipas regjistrimit të vitit 2004 ka 8156 banorë, mirëpo në fshat jetojnë jo më pak se 6200 banorë. Një përqindje e madhe nga popullata jetojnë dhe veprojnë në Perëndim.

[redaktoni] Kultura

[redaktoni] Politika

Në fshat veprojnë dy parti politike: PDSH dhe BDI. Këto parti kanë nëndegët e tyre në këtë fshat. Veprimtarinë kryesore në fshat e ka bashkësia lokale.