Barcelona

From Wikipedia

Katalonski narodni muzej umjetnosti (Plaça d'Espanya)

Barselona (Španski: Barcelona) (41° 23′ 0″ N 2° 11′ 0″ E) je španski grad na obali mediteranskog mora. Njen položaj na iberijskom poluostrvu je sjever-istok. Barselona je glavni grad i administrativni centar autonomne regije Katalonija gdje se nalaze njena vlada (Đeneralitat Generalitat) i skupština. Geopolitička podjela države Španije se vrši, osim po autonomnim regijama, takođe i po provincijama, tako da je ime Barselona, ujedno i naziv za provinciju Barselona.

Sadržaj/Садржај

1 Geografija i klima
2 Gradske opštine i istorijske četvrti
3 Turizam
- 3.1 Istorijski centar grada
- 3.2 Arhitektura
4 Istorija
5 Spoljašnje poveznice

[edit] Geografija i klima

Grad Barselona, bez periferije, se prostire na površini od 100,39 km² i broji 1.578.546 stanovnika (popis stanovništva iz 2004 godine). Cela provincija Barselone ima oko 5.117.000 stanovnika. Gustina naseljenosti je 15.724,14 stanovnika po km². Nalazi se oko 160 km južno od planinskog pojasa Pirineja i granice sa Francuskom. Udaljenost od Madrida, glavnog grada Španije, je oko 500 km. Grad je omeđen dvema rekama koje se ulivaju u Mediteransko more. Na severu je to reka Besos Besòs, a na jugu Ljobregat LLobregat.

Klima je mediteranska sa dugim i žarkim, sunčanim i veoma vlažnim letima i blagim zimama. Bez snežnih padavina i ca temperaturom koja zimi skoro nikada ne pada ispod nule, a koja se leti, naročito krajem jula meseca i u avgustu, kreće između trideset i četrdeset stepeni Celzijusa. U centru grada se pod uticajem ljudskog faktora formirala mikroklima, tako da su unutar centra leti velike vrućine, a zimi je toplije nego u ostalim delovima grada.

[edit] Gradske opštine i istorijske četvrti

Grad Barselona sačinjavaju deset opština. Svaka opština je politički entitet sa vlastitim nadležnostima, čime se gradska vlast decentralizuje i približava građanima. Teritorijalna podela je vezana za istorijske transformacije grada. Većina gradskih opština su nastale od starih zasebnih opština i četvrti sa posebnim identitetom, koje su tokom XIX i XX veka pripojene gradu Barseloni. Mnogi od starosedelaca grada i danas identifikuju Barselonu samo opštinom Siutat Velja Ciutat Vella (Stari Grad).

Gradske opštine koje sačinjavaju Barselonu su: Siutat Velja, Eišample Eixample, Sants-Montžuik Sants-Montjuïc, Les Korts Les Corts, Sarija-San Žervazi Sarrià-Sant Gervasi, Grasija Gràcia, Orta-Ginardo Horta-Guinardó, Nou Baris Nou Barris, San Andreu Sant Andreu i San Marti Sant Martí.

[edit] Turizam

Barselona nudi mogućnosti posetiocu da peške obilazi delove grada koji su od turističkog značaja, kao što su ostaci rimske kulture, srednjovekovni grad i četrvrti katalonskog modernizma. Karakteristična je urbanistička podela grada na blokove i dugačke avenije koje spajaju krajeve samoga grada. Najduža ulica je avenija Dijagonala koja preseca grad od severozapada pa sve do obale mora na jugoistoku.

[edit] Istorijski centar grada

Jedno od najprivlačnijih mesta grada je šetalište Las Ramblas Les Rambles koje se nalazi između Trga Katalonije (Plasa Katalunja Plaça Catalunya), neurološkog centra grada i stare luke. Šetalište je svakodnevno prepuno ljudi sve do kasnih noćnih sati. Novinarnice, prodavnice cveća i ptica, žive ulične skulture, kafiće i restorane, sve to možete naći na ovom šetalištu. Zgrada pod imenom Palata Vireina, svetski poznati teatar Liseu i glavna pijaca Bokerija su od velikog turističkog interesa. Šetalište završava u staroj luci trgom Vrata mira (Portal de la Pau Portal de la Pau), gdje se nalazi poznata statua Kristofora Kolumba. Zanimljivo je da ruka statue sa ispruženim prstom pokazuje suprotno od američkog kontinenta, usmjerena prema italijanskom gradu Đenovi, koji se smatra njegovim rodnim gradom.

[edit] Arhitektura

Barselona, katedrala Svete porodice

Barselona je poznata kao metropola modernizma. Grad u kojem je živio i radio arhitekta Antoni Gaudi, sadrži i njegova najreprezentativnija dela, koja godišnje privlače milione turista iz celog svijeta. Najpoznatije delo arhitekte i ujedno najposećeniji arhitektonski objekat u Španiji je katedrala Sagrada Familija (Sveta porodica), koja je ostala nezavršena posle njegove smrti i još uvek se gradi. Predviđa se da će biti završena oko 2020 godine. Druga poznata dela ovog arhitekte su kompleks Park Guelj, gde je arhitekta i živeo poslednjih dvadeset godina svoga života, kuća Mila (Casa Milà), poznatija pod imenom La Pedrera i kuća Batljo (Casa Batlló). Osim dela arhitekte Gaudija, tu su još i drugi biseri katalonskog modernizma kao što je bolnica San Pau i Palata muzike (Palau de la Musika), arhitekte Ljuisa Dumeneka i Muntanera.

Osim modernizma, možemo sresti i istaknuta dela drugih istorijskih perioda. Iz srednjevekovnog perioda vredno je istaknuti dela gotike, koja su prisutna u starom gradu i po kojima je i cela jedna četvrt dobila ime, Bario gotiko. Njemu pripadaju katedrala Santa Eulalija, bazilika Santa Marija del Mar (karakteristična po harmoniji i čistoći forme) i crkva Santa Marija del Pi koja se nalazi na istoimenom trgu (Plasa del Pi).

Iz savremene arhitekture treba naročito istaknuti nemački paviljon (Paveljon aleman), nemačkog arhitekte i dizajnera Ludviga Mis van der Roea, koji je konstruisan 1929 godine u svrhu internacionalne izložbe, svetskog događaja čiji je domaćin te godine bila Barselona. Tu su još i Zadužbina (fondacija) Huana Miroa i Paviljon Republike (1937) katalonskog arhitekte Đuzepa Ljuisa Serta i Muzej savremene umetnosti (MAKBA) američkog arhitekte Ričarda Mejera.

[edit] Istorija

Po legendi, grad Barcino su osnovali Kartaginjani pod komandom vojskovođe Amilikara Barke zvanog Barkenon, oca Hanibalovog. Kasnije su stigli Rimljani i pretvorili grad u vojnu tvrđavu čiji je centar bilo malo uzvišenje pod nazivom Taber i koje se nalazi blizu mora. Danas se tu nalazi palata vlade Katalonije i opštinska uprava grada. Rimljani su gradu promenili ime u Kolonija Julija Avgusta Faventija Paterna Barcino. Ulice i ostaci zidina, koji su ostali od Rimljana, još uvek se mogu sresti u starom gradu. U podrumu Muzeja istorije se mogu posetiti iskopine ostataka jednog dela grada čiji su tvorci Rimljani. U V veku grad su okupirali Vizigoti iz centralne Evrope, pretvorivši ga u glavni grad hispanskog kraljevstva Vizigota. Muslimani su stigli u VIII veku, ali se nisu dugo zadržali, pošto su 801 godine grad osvojili Karolinzi. Barselona je njihovim osvajanjem postala glavni grad dela karolinškog carstva na iberijskom poluostrvu. U XI veku se stvara feudalna država Katalonija i Barselona postaje politički, društveni, kulturni i trgovinski centar, ne samo Katalonije nego i grupe kneževina (Aragon, Valensija, Majorka - Balearska ostrva, Roseljon i Alger), koje su bile pod komandom stare aragonske kraljevine pod imenom Aragonska kruna.