Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej
Z Wikipedii
Wspólna polityka rolna to wszystkie przedsięwzięcia dotyczące sektora rolnego, podejmowane przez WE w celu wypełnienia postanowień zapisanych w Traktatach Rzymskich. Obejmuje: rolnictwo, leśnictwo, uprawę winorośli oraz ogrodnictwo. Jest to pierwsza wspólna polityka WE. Cele WPR zostały określone w art. 33 TWE.
Wspólny rynek rolny oznacza, że zostają zniesione wszelkie ograniczenia w handlu produktami gleby, lasu i morza wewnątrz WE. Obowiązuje zakaz stosowania ceł i innych barier utrudniających swobodny przepływ towarów rolnych, zakaz subsydiowania rolnictwa wbrew nakazom równej konkurencji. Funkcjonują wspólne ceny, stałe kursy walutowe w obrotach towarami rolnymi, nastąpiła harmonizacja przepisów administracyjnych, fitosanitarnych, weterynaryjnych i ochrony zdrowia.
Spis treści |
[edytuj] Podstawowe założenie polityki rolnej
- podstawową jednostką produkcyjną w rolnictwie jest gospodarstwo rodzinne,
- rolnictwo jest szczególnym sektorem gospodarki unijnej, które ma zapewnić samowystarczalności WE w zakresie produktów rolnych,
- polityka rolna wymaga regulacji prawnych
[edytuj] Podstawowe zasady WPR
- zasada jednolitego rynku (swobodny przepływ produktów rolnych między państwami członkowskimi).
- zasada preferencji WE (pierwszeństwo zbytu własnych produktów).
- zasada finansowej solidarności (finansowanie kosztów ponoszą wszystkie państwa członkowskie). Zasada ta jest realizowana za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej
[edytuj] Osiągnięciu celów WPR mają służyć
- regulacja cen
- subwencje na produkcję
- system składowania i zbytu towarów rolnych
- wspólne techniki stabilizacji wywozu, lub przywozu towarów
[edytuj] Mechanizmy stabilizacji
- interwencja na rynku wewnętrznym i ochrona zewnętrzna obejmująca: zboża, cukier, oliwę, masło, mleko w proszku, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa.
- ochrona zewnętrzna bez interwencji, obejmująca: rzepak, jaj, drób, wino, chmiel, kwiaty.
- zwroty eksportowe w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych, a niższymi na rynkach światowych), obejmują: zboża, cukier, produkty mleczne, wołowinę, wieprzowinę, świeże owoce i warzywa
- zwroty produkcyjne w formie subsydiów (rekompensata dla różnicy pomiędzy wyższymi cenami na rynkach wewnętrznych, a niższymi cenami surowców importowanych), obejmują: zboża i cukier
[edytuj] Rozwój WPR
- 1952-1962- prace nad sprecyzowaniem regulacji
- lata 60- "złoty okres" WPR
- 1969-1975- początek kryzysu WPR i pierwsze projekty reform,
- lata 70-80- kryzys, wzrost protekcjonizmu, nadwyżki produkcyjne
- 1984-obecnie okres zmian
[edytuj] Reformy WPR
- lata 60. - plan Mansholta
- 1992 - Reformy MacSharr'ego:
- zmiany struktury wydatków na wspieranie rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich
- obniżenie cen skupu niektórych produktów, tak aby zbliżyć je do cen na rynkach światowych
- Agenda 2000
Zaproponowanie zmian wydatków na politykę rolną. Obejmowały one
-
- obniżkę wydatków na interwencje rynkowe i subsydia eksportowe
- wzrost płatności kompensacyjnych
- wzrost dodatków na ochronę środowiska, zalesienie i wcześniejsze emerytury
- fundusze przedakcesyjne dla państw kandydujących
[edytuj] Przykłady działań
- mleko
- kwota mleczna
- cena gwarantowana
- dopłata bezpośrednia
- zboża
- cena gwarantowana,
- dopłata bezpośrednia (dla zarejestrowanych w systemie IACS)
- opłaty za odłogowanie ziemi
- bydło mięsne
- cena gwarantowana
- premia od każdej sztuki
- trzoda chlewna
- dopłata do exportu
- skup interwencyjny
- warzywa i owoce
- wsparcie dla grup producentów
- orkeślanie norm krzywizny ogórka
- zalesianie
- zwrot kosztów
[edytuj] Problemy związane z WPR
- wysokie koszty (dochodzące do 60% budżetu UE)
- subsydionowanie eksportu rodzi konflikty z krajami trzecimi
- niewystarczająca ochrona środowiska (dopłaty -> większa produkcja -> degradacja środowiska)
- z powodu zamknięcia UE na import spoza Wspólnoty, o wiele wyższe ceny żywności niż w przypadku sprowadzania jej np. z Afryki
- gigantyczna biurokracja
- odgórne sterowanie cenami
Częścią składową WPR jest Wspólna Polityka Strukturalna.
