Wojny domowe Rzymu w I wieku p.n.e.
Z Wikipedii
W I w. p.n.e. kilkakrotnie dochodziło w Rzymie do wojen domowych.
Po pokonaniu Numidii rozgorzał spór pomiędzy dwoma wybitnymi politykami Gajuszem Mariuszem, przywódcą popularów reprezentującym kierunek demokratyczny, oraz arystokratą rządów sanackich Sullą. Walki polityczne doprowadziły w końcu do wojny domowej. W roku 88 p.n.e. ugrupowanie Mariusza wystąpiło przeciwko powierzeniu Sulli namiestnictwa w Azji. W 83 p.n.e., po śmierci Mariusza, Sulla powrócił do Italii, gdzie został dyktatorem. Dwa lata później wysłał on do Afryki Gnejusza Pompejusza do walk z Numidyjczykami.
Kolejne walki wewnętrzne wybuchły w roku 49 p.n.e. między Juliuszem Cezarem a Pompejuszem. Cezar pobił Pompejusza pod Farsalos w roku 48 p.n.e. a następnie wrócił do Italii gdzie mianowano go dyktatorem. Następne walki wybuchły w Afryce gdzie pod Thapsus w roku 46 p.n.e. Cezar ponownie pokonał pompejan.
Spis treści |
[edytuj] Chronologia wojen domowych w Rzymie
[edytuj] Lata 91-79 p.n.e.
- 91 p.n.e. – oblężenie Aeserni
- 90 p.n.e. – oblężenie Grumentium – powstańcy pod wodzą Lampronicusa pokonali Rzymian (800 zabitych) dowodzonych przez Crassusa (poniósł śmierć)
- 90 p.n.e. – bitwa pod Acerrae – Rzymianie pod wodzą Lucjusza Cezara pokonali powstańców pod wodzą Mutilusa, 6000 zabitych
- 90 p.n.e. – bitwa pod Teanum – Samnici pod wodzą Egnatiusa pokonali Rzymian
- 90 p.n.e. – bitwa pod Mons Falernus – powstańcy pokonali Rzymian Gnejusza Pompejusza
- 90 p.n.e. – oblężenie Firmum – Rzymianie pod wodzą Gnejusza Pompejusza pokonali powstańców pod wodzą Lafreniusza (poniósł śmierć)
- 90 p.n.e. – bitwa nad rzeką Tolenus
- 89 p.n.e. – oblężenie Asculum
- 89 p.n.e. – bitwa pod Lacus Fucinus
- 89 p.n.e. – bitwa pod Pompejami – Rzymianie pod wodzą Sulli pokonali Samnitów pod wodzą Cluentiusza (poniósł śmierć)
- 89 p.n.e. – bitwa pod Causium – Samnici pokonali Rzymian pod wodzą Casconiusza
- 89 p.n.e. – bitwa pod Teanus – Rzymianie pokonali powstańców pod wodzą Silo i Obsydiusza (obaj wodzowie ponieśli śmierć)
- 83 p.n.e. – bitwa pod Capuą – Rzymianie pod wodzą Sulli (124 zabitych) pokonali wojska Norbanusa i Scypiona Asiaticusa (7000 zabitych i 6000 jeńców)
- 82 p.n.e. – bitwa pod Aesis – Rzymianie pod wodzą Pompejusza pokonali wojska Cariniasza
- 82 p.n.e. – bitwa pod Sacriportus – wojska pod wodzą Sulli pokonały 40 tysięcy wojska Mariusza (straty 20 000 ludzi)
- 82 p.n.e. – bitwy pod Clanis i Saturnią
- 82 p.n.e. – bitwa pod Spoletium – wojska Sulli pokonały oddziały Carbo
- 82 p.n.e. – bitwa pod Farentią
- 82 p.n.e. – bitwa pod Clusium – wojska Sulli pokonały 30 000 siły Carbo
- 82 p.n.e. – bitwa przy Bramie Kollińskiej (Porta Collina) – wojska Sulli pokonały siły popularów Mariusza (wymordowanie 4000 jeńców), Rzym dostaje się pod władanie Sulli
[edytuj] Lata 49-45 p.n.e.
- 49 p.n.e. – oblężenie Massalii
- 49 p.n.e. – bitwa pod Uticą – wojska Curio pokonały oddziały pod wodzą Varusa (600 zabitych i 1000 rannych)
- 49 p.n.e. – bitwa morska pod Curictą – flota Oktawiana pokonała flotę Dolabelli (40 okretów)
- 49 p.n.e. – bitwa pod Bagrados
- 48 p.n.e. – bitwa pod Cesarią – wojska Varusa pokonały oddziały Scypiona
- 48 p.n.e. – bitwa pod Dyrrachium
- 48 p.n.e. – bitwa pod Farsalos
- 47 p.n.e. - bitwa pod Zelą (47 p.n.e.)
- 47 p.n.e. – bitwa morska pod Tauris – flota Vatiniusa pokonała flotę Oktawiusza
- 46 p.n.e. – bitwa morska pod Carteją – flota Didiusza pokonała flotę Varusa
- 46 p.n.e. – bitwa pod Ruspiną
- 46 p.n.e. – bitwa pod Thapsus
- 45 p.n.e. - bitwa pod Mundą
[edytuj] Lata 44-31 p.n.e.
- 43 p.n.e. – bitwa pod Mutiną – starcie wojsk Antoniusza z siłami Oktawiana, zwycięstwo republikanów
- 43 p.n.e. – bitwa pod Forum Gallorum
- 43 p.n.e. – bitwa pod Laodikeją
- 42 p.n.e. – bitwa morska pod Myndus – flota Cassiusza pokonała flotę 33 okrętów z Rodos (2 zatopione, 3 zdobyte)
- 43 p.n.e. – II bitwa pod Laodikeją
- 43 p.n.e. – bitwa morska w pobliżu przylądka Scyllenum – flota Pompejusza pokonała flotę Salvidieniusa
- 43 p.n.e. - bitwa u wyspy Rodos
- 43 p.n.e. - bitwa pod Ksantos
- 42 p.n.e. – bitwa pod Filippi
- 38 p.n.e. – bitwa pod Isanaj – Rzymianie pod wodza Herodesa pokonali oddziały Papposa (poniósł śmierć)
- 37 p.n.e. – oblężenie Jerozolimy
- 31 p.n.e. – bitwa pod Akcjum