Wilkanów
Z Wikipedii
Jeśli możesz, dodaj je teraz.
Współrzędne: 50°15' N 016°41' E
Wilkanów | |
Województwo | dolnośląskie |
Powiat | kłodzki |
Gmina | Bystrzyca Kłodzka |
Położenie | 50° 15' N 16° 41' E |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
74 |
Kod pocztowy | 57-513 |
Tablice rejestracyjne | DKL |
Wilkanów – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Bystrzyca Kłodzka.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.
Długa łańcuchówka w dolinie Wilczki, wymieniona w 1341 r. jako własność Glaubitzów. Jest najdłuższą osadą Ziemi Kłodzkiej. W XIX w. działała w jej górnym końcu duża papiernia. W dolnej części wsi baza warsztatowa PKS ze szkołą kierowców.
W centrum wznosi się piękny pałac, typowa rezydencja latyfundialna, jeden z cenniejszych zabytków Ziemi Kłodzkiej. Powstał on jako jeden z pierwszych na tym terenie, na miejscu pierwotnego, nawodnego obronnego dworu. Zaprojektował go Jakub Carove przy wykorzystaniu miejscowych budowniczych, wśród których wyróżniła się rodzina Knietigów. Jest to spory czworobok (czterokondygnacyjny) ze skrzydłem bramnym oraz włoskim ogrodem (pierwotnie z oranżerią) i rozległym parkiem francuskim, który dawniej pełnił rolę zwierzyńca. Wzniesiony staraniem Althannów, którzy byli przyjaciółmi Jana III Sobieskiego, w latach 1681-1708. Zewnętrznie, pięcioosiowe ściany pałacu przedzielone były przez całą wysokość podwójnymi pilastrami, spiętymi wydatnym gzymsem koronującym. Duży dach mansardowy wykonano pod kierunkiem Józefa Knietiga (pierwotnie gontowy). Bardzo oryginalny jest i efektowny kolumnowy westybul. Sale I p. posiadały stiuki. Na bogato zdobionych ścianach sali na II p. wykonano medaliony ze scenami batalistycznymi rodu Althannów. Po drugiej stronie sala biesiadna ze zwierciadlanym plafonem, zdobnym dawniej, stiukowymi pilastrami kompozytowymi. Do 1970 r. pałac użytkowany był przez PGR, po zdewastowaniu znajduje się obecnie w przedłużającym się gruntownym remoncie.
W pobliżu na cmentarzu otoczonym murem znajduje się kościół św. Jerzego, zbudowany z kamienia w 1516 r. na miejscu drewnianego, wymienionego w 1384 r. Przebudowano go w latach 1696-1701 r., m.in. przeprowadzona dość nieporadna barokizacja przez Jakuba Carove (wciągnięte do wewnątrz przypory). Wieża kwadratowa z jednoprześwitowym hełmem cebulastym, nad korpusem - dach dwuspadowy. Oświetlenie dochodzi z dwóch rzędów okien, przy czym górne są półkoliste, a dolne owalne. Prezbiterium kończy się wielobocznie. Dość obfite i wartościowe jest wyposażenie wnętrza, zdobnego w bogate polichromie geometryczne. We wnęce od północy stoi późnogotycka z XV/XVI w. rzeźba z kręgu Pięknych Madonn, obok - barokowy Święty Jan Nepomucen. Rodzina Ludzka przy tabernakulum na ołtarzu głównym oraz rzeźby św. Grzegorza (z lewej) i Melchizedecha, jak też piękna ambona z przycupniętymi jakby przy parapecie kosza ewangelistami, nadto figury dekorujące baldachim, to dzieło Michała Klara z około 1730 r. Inne rzeźby noszą piętno ludowości. Freski i obraz św. Jerzego namalował F. Bartsch, zaś św. Katarzyny - to niezła kopia pracy P. Brandla z Pragi. Reszta elementów także barokowo-rokokowa. Z końca XVIII w. pochodzą snycerskie stacje Drogi Krzyżowej, wykonane w Tyrolu. Na placyku przed kościołem wznosi się kamienna, trójsłupowa kompozycja figuralna z 1770 r. Przedstawia ona MB z Dzieciątkiem, flankowaną przez św. Jana i św. Pawła (jedna z figur została skradziona). Nieco dalej, przy bocznej drodze, zachował się ładny drewniany dom nr 138 z balkonikiem (dawny szpital).
Proboszczem parafi jest ks. Marian Prochera. Wyremontował po powodzi całą plebanię (zbudowaną przez hrabstwo Althanów). Nad drzwiami wejściowymi jest wyryty napis: " Karol Hrabia von Althan Wilkanów Jaworek zleciły budowę tego budynku wyłącznie na własny koszt Józefowi Knappe Józefowi Knittig na większą chwałe Boga IS.D. E. F. U. I. L. B. G. K. I. W." . Kościół również jest czynnie remontowany, wyremontowane zostały dwudzistoczterogłosowe organy jedne z nielicznych mające możliwość grania na głosie obojowym, olbrzymia ambona i inne. Obok kościoła znajdują się "już" ruiny najładniejszego z pałaców w Kotlinie Kłodzkiej. Była rezydencja letnia hrabiostwa von Althanów.
Zobacz też: Wilkanowo
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne
- To jest tylko zalążek artykułu związanego z woj. dolnośląskim. Jeśli możesz, rozbuduj go.