Pomoc:Słowniczek
Z Wikipedii
Środowisko Wikipedystów i uczestników innych projektów, którym patronuje Fundacja Wikimedia, posługuje się swoistym żargonem-terminologią. Żargon ten najczęściej rozwija się w wyniku używania skrótów przy edytowaniu stron i administrowaniu, zarówno na stronach dyskusji, jak i w innych miejscach, w których komunikują się członkowie tego środowiska.
Poniżej znajdują się najważniejsze wyrażenia używane przez wikipedystów. Naciśnij na niebieski odnośnik przy haśle, aby uzyskać więcej objaśnień.
[edytuj] Indeks:
[edytuj] A B C D E F G H I J K L Ł M N O P R S Ś T U V W Z Ź Ż (zobacz też)
[edytuj] A
- administrator (admin, sysop, żart. cieć) - osoba, która ma nieco więcej narzędzi niż pozostali wikipedyści, może na przykład usuwać artykuły lub je zabezpieczać.
- artykuł - strona która odpowiada hasłu w tradycyjnej encyklopedii. Artykuł ma wyraźny tytuł i omawia jakieś konkretne pojęcie. Artykułami nie są strony ujednoznaczniające, dyskusyjne, automatycznie generowane listy. (np. "Ostatnie zmiany")
[edytuj] B
- blokada użytkownika (blok, ban, żart. banan) - uniemożliwienie użytkownikowi (zarejestrowanemu lub nie) możliwości edytowania stron. Stosuje się ją najczęściej w przypadku wandalizowania stron.
- bot - program, który automatycznie zmienia, dodaje treść lub tworzy nowe strony w Wikipedii
- biurokrata - osoba, która ma nieco więcej narzędzi niż administratorzy, może na przykład ustawiać flagę administratora lub bota.
[edytuj] E
- ekspresowe kasowanko (ek) - artykuły, które podlegają błyskawicznemu skasowaniu
[edytuj] I
- infobox - mała ramka, zwykle umieszczana z prawej strony, na której znajduje się krótka, ogólna informacja o haśle. Przykład: hasło Polska. Zobacz też: Wikipedia:Szablony/Infoboxy.
- interwiki - linki do artykułu na ten sam temat w innej wersji językowej wikipedii; linki te są zazwyczaj dodawane na końcu artykułu w postaci [[xx:Nazwa artykułu]], gdzie zamiast xx wstawia się domenę danego kraju; bardzo często dodawane przez niezalogowanych użytkowników z innych Wikipedii;
- IP-ek - wikipedysta niezalogowany, identyfikowany numerem IP
[edytuj] K
- kategoria (kat.) - sposób wiązania artykułów o podobnej tematyce
- kategoryzacja - dopisanie kategorii do artykułu
- komunikaty MediaWiki
- konflikt edycji - występuje wtedy, gdy dwie osoby jednocześnie pracują nad tą samą stroną
- krzak - sytuacja, w której dany artykuł występuje w danej kategorii oraz w jej nadkategorii, przez co przeszukując podkategorie danej kategorii natrafia się na te same artykuły, jeśli takie krzaki występują powszechnie. Przeczytaj na temat kategoryzacji.
[edytuj] L
- logowanie - podanie nazwy użytkownika i hasła, pozwalające na edycję Wikipedii pod loginem
login - wybrana przez użytkownika nazwa podczas procesu rejestracji
(wróć do indeksu)
[edytuj] N
- nazwa użytkownika (login, nick) - używana jest do identyfikacji wikipedystów
- nieency (nieencyklopedyczny) - skrót oznaczający nieencyklopedyczność danego tekstu (artykułu)
- NPA (naruszenie praw autorskich) - strony mogące naruszać prawa autorskie, kasowane w uzasadnionych przypadkach.
- Neutralny punkt widzenia (NPOV od ang. "Neutral Point of View") - zasada neutralności światopoglądowej wszystkich artykułów Wikipedii
- NPOVizacja - przeredagowanie tekstu w taki sposób, aby spełniał on warunek Neutralnego punktu widzenia.
[edytuj] O
- Ostatnie zmiany, OZ - pozwalają na śledzenie ostatnich edycji w Wikipedii.
[edytuj] P
- pacynka (figurant, ang. sock puppet) - kolejne konto tego samego użytkownika.
- POV (od ang. Point of View) - przeciwieństwo Wikipedia:NPOV; nieneutralny punkt widzenia; stosowany w odniesieniu do artykułów, które nie spełniają zasad neutralnego punktu widzenia
- przekierowanie (redirect, redir) - gdy istnieją dwie alternatywne nazwy jednego artykułu (np.: Teoria poznania i Epistemologia), na jednej ze stron tworzy się zwykle automatyczne przekierowanie do drugiej. Robi się to wpisując do strony przekierowującej tekst: #REDIRECT [[Strona Właściwa]]
- przestrzeń nazw - sposób klasyfikacji stron w Wikipedii. Artykuły merytoryczne są w ogólnej przestrzeni nazw, która nie posiada własnej nazwy. Oprócz tego Wikipedia ma kilka specjalnych przestrzeni: Wikipedia (strony o samej Wikipedii), Wikipedysta (strony osobiste wikipedystów), Specjalna (strony generowane automatycznie), Dyskusja (strony dyskusyjne) oraz Dyskusja_Wikipedii (strony dyskusyjne odnoszące się do stron z przestrzeni Wikipedia).
- PUA - strona służąca do dyskusji na temat przyznawania uprawnień administracyjnych
[edytuj] R
- redirect (także: redir) – strona przekierowująca, przekierowanie
- rejestracja - proces, w którym po ustaleniu loginu i hasła użytkownik otrzymuje konto użytkownika
- rewert (revert) - przywrócenie wcześniejszej wersji artykułu
[edytuj] S
- stopwords - na Wikipedii najczęściej występujące słowa języka.
- strona - osobny temat w Wikipedii. Stronami w Wikipedii są: artykuły, strony dyskusyjne, dokumentacja oprogramowania itd., itp.
- strona porzucona (sierota) - strona lub plik, do którego nie ma ani jednego odwołania z innych stron. Mogą to być hasła tworzone bez kontaktu z innymi hasłami, "porzucone" strony dyskusyjne oraz pliki graficzne, niepotrzebnie zapisane lub nieopatrznie pozostawione po skasowanych stronach.
- SDU (strona do usunięcia) - strona, która powinna być usunięta, a nie mogąca być usunięta w trybie natychmiastowym
- strona dyskusyjna - strona przeznaczona do prowadzenia dyskusji. Strony te są automatycznie dołączane do każdego artykułu w Wikipedii. Celem tych stron jest unikanie umieszczania dyskusji i komentarzy w samych artykułach.
- strona ujednoznaczniająca (disambig) - jeśli nazwa danego artykułu jest wspólna z innym artykułem (np. Żuraw), istnieje konieczność utworzenia strony, na której są tylko odwołania do właściwych haseł (np. Żuraw (ptak) i Żuraw (gwiazdozbiór)).
- strona użytkownika - Osobista strona każdego Wikipedysty. Strona zostaje utworzona automatycznie po zarejestrowaniu się w Wikipedii. Każdy może ją edytować, (nie tylko jej właściciel), jednakże jest przyjęte, że raczej nie ingeruje się w treść stron osobistych innych Wikipedystów. Za pomocą strony dyskusyjnej podczepionej do strony osobistej można się łatwo kontaktować z daną osobą.
- strona wymagająca dopracowania - strona, która jest czymś więcej niż zalążek artykułu, posiada jednak istotne braki lub błędy.
- strona zabezpieczona - czasami niektóre strony w krótkim czasie są często wandalizowane, np. pod wpływem pewnych wydarzeń politycznych itp. Wówczas, aby uniknąć sytuacji zbyt częstego rewertowania wandalizmu, strona taka jest na pewien czas zablokowana i nikt poza administratorami nie może jej odblokować, ani jej zmieniać.
- stub -> zobacz zalążek artykułu
- szablon - pozwala na wstawianie podobnych komunikatów do artykułów (np. szablon stub używany przy zalążkach artykułów)
[edytuj] T
- troll - użytkownik, którego wkład w Wikipedię polega głównie na wszczynaniu kłótni.
[edytuj] W
- wandalizm - działania mające na celu zaszkodzenie Wikipedii lub uniemożliwienie (utrudnienie) funkcjonowania Wikipedii i społeczności wikipedystów.
- wandal - użytkownik niszczący istniejące strony, poprzez kasowanie ich treści, dodawanie treści bezsensownych, obraźliwych, wulgaryzmów, itp.
- wikietykieta - podstawowe zasady przyzwoitego zachowania na Wikipedii
- WikiLove - termin odnoszący się do ducha koleżeństwa i wzajemnego zrozumienia.
- wikipedysta - współautor lub korektor artykułów w Wikipedii. Patrz: Specjalna:Listusers. Niektórzy z nich używają komunikatorów internetowych: Wikipedia:Wikipedyści używający komunikatorów internetowych.
- wikipedioholik - osoba uzależniona od Wikipedii.
- wikistres - napięcie emocjonalne powodowane przez wandali, trolli, wojny edycyjne i inne nieszczęścia zdarzające się na Wikipedii.
- wikizacja - zmiana zwykłego tekstu na tekst ze specjalnymi znacznikami używanymi przez Wikipedię. Najważniejsze jest wstawianie linków hipertekstowych do innych stron w ramach Wikipedii. Zobacz: Tworzenie linków na Wikipedii i Formatowanie tekstu na Wikipedii.
- wojna edycyjna - ciągłe wzajemne poprawianie tekstu danego artykułu, przez dwóch (lub więcej) autorów, którzy nie mogą uzgodnić wspólnego stanowiska. W takim wypadku, w znalezieniu "złotego środka" pomocne bywa stosowanie neutralnego punktu widzenia, a ze środków technicznych - strony dyskusyjnej danego artykułu.
- wolna dokumentacja
[edytuj] Z
- zalążek artykułu (stub) - strona zawierająca jedynie bardzo lakoniczną definicję pojęcia. Jest to zachęta do rozwijania danego tematu. Zobacz też: Zasady tworzenia wstępnych wersji artykułów
- zalecenia edycyjne - Zbiór rozwiązań pewnych problemów i niejasności, które pojawiają się podczas pracy nad artykułami. Ich celem jest zapewnienie poprawności i jednolitości tekstu.
