Program czterech reform
Z Wikipedii
Program czterech reform, opracowany i wprowadzony przez rząd Jerzego Buzka program złożony z czterech reform: oświatowej, emerytalnej, administracyjnej i zdrowotnej.
Spis treści |
[edytuj] Reforma oświatowa
Reforma oświatowa miała na celu upowszechnienie średniego wykształcenia i podniesienie jego poziomu. Zakładała zmiany strukturalne w systemie oświaty oraz programowe. Skrócono o 2 lata (do 6 klas) czas nauki w szkole podstawowej i wprowadzono nowy typ szkoły gimnazjum, w którym nauka trwa trzy lata. Kolejnym elementem systemu oświaty są szkoły ponadgimnazjalne. Należą do nich trzyletnie licea ogólnokształcące, czteroletnie technika, dwuletnie lub trzyletnie szkoły zawodowe (czas trwania nauki zależny jest od wybranego przez ucznia zawodu) oraz nowy typ szkoły – trzyletnie licea profilowane.
Nowym elementem było wprowadzenie systemu zewnętrznych egzaminów, które przeprowadzane są przez centralną komisję egzaminacyjną. W ostatnim roku nauki w szkole podstawowej i w gimnazjum uczniowie przystępują odpowiednio do zewnętrznego sprawdzianu lub do egzaminu gimnazjalnego. Przystąpienie do nich jest warunkiem niezbędnym do ukończenia wymienionych szkół. Absolwenci liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych, techników przystępują do egzaminu maturalnego. Absolwenci szkół zawodowych przystępują do zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Wprowadzanie systemu egzaminów zewnętrznych było procesem długofalowym. Pierwszy sprawdzian na zakończenie szóstej klasy szkoły podstawowej oraz pierwszy egzamin gimnazjalny odbył się w roku 2002 (rok szkolny 2001/2002). Egzaminy kończące szkoły kładą nacisk na stosowanie zdobytych umiejętności i rozumienie poleceń.
[edytuj] Reforma emerytalna
Reforma emerytalna zakładała uzupełnienie dotychczasowej metody finansowania rent i emerytur tworząc trzy filary. Finansowanie świadczeń wypłacanych przez ZUS i pochodzących od składek osób pracujących odbywa się w I filarze. Wysokość emerytury wynikającej z I filaru (obejmującego wszystkie osoby, które w momencie rozpoczęcia reformy nie przekroczyły 50 lat) uzależniono od stażu pracy i wysokości zarobków każdego pracującego. Składka wynosi 80% poprzedniej składki i stanowi 36% zarobków. II filar opiera się o Otwarte Fundusze Emerytalne (OFE), tworzone przez Powszechne Towarzystwa Emerytalne (PTE) . Składka wynosi 20% składki nie wpłacanej do I filaru, zbierana jest na indywidualnych kontach emerytalnych i inwestowana na rynku finansowym. III filar przeznaczony jest dla osób, które chcą ubezpieczyć się dodatkowo, np. w towarzystwach ubezpieczeniowych lub pracowniczych programach emerytalnych.
[edytuj] Reforma administracji
Reforma administracji zastąpiła dawny dwustopniowy podział administracyjny (gminy i 49 województw) nowym, trójstopniowym podziałem, w którym podstawową jednostką administracji jest gmina (na czele gminy wiejskiej stoi wójt, gminy miejsko-wiejskiej lub mniejszej miejskiej burmistrz, a większej miejskiej prezydent), większą jednostką jest powiat na którego czele stoi starosta, a największą jednostką organizacyjną jest województwo. Wg nowego Podziału administracyjnego województw jest 16.
[edytuj] Reforma służby zdrowia
Reforma służby zdrowia decentralizowała system ubezpieczeń zdrowotnych i wprowadzała Kasy Chorych, regionalne lub branżowe instytucje podpisujące umowy o finansowaniu z zakładami opieki zdrowotnej. Wprowadzała także instytucję lekarza rodzinnego.
[edytuj] Oceny reform
Istnieje zgoda co do konieczności przeprowadzenia tych reform. Wzbudzają one jednak wiele kontrowersji, zwłaszcza ze względu pośpiech przy ich wprowadzaniu.
Stosunkowo najmniej krytycznych ocen zebrała reforma emerytalna. Jeżeli pominiemy początkowe trudności z wprowadzeniem systemu informatycznego, to można ją uznać za przeprowadzoną dobrze. Problemem jest jednak fakt, iż w przepisach nie określono, czy część emerytury pochodząca z OFE będzie wypłacana bezpośrednio przez fundusze, czy też za pośrednictwem ZUS-u. Obawy związane są również z częściowym przywróceniem przez późniejsze rządy prawa do przejścia na wcześniejszą emeryturę dla niektórych grup zawodowych (m.in. górników). Taki wyłom w przepisach może spowodować zapaść i niewypłacalność systemu, który był konstruowany przy założeniu równości wszystkich grup zawodowych i społecznych wobec praw i obowiązków wynikających z przepisów emerytalnych.
Reforma służby zdrowia nie zyskała pozytywnych opinii. Do systemy trafiło zbyt mało funduszy. Nie udało się zrealizować hasła tej reformy, że pieniądz pójdzie za pacjentem. Dochodziło też sytuacji, w których pacjentowi podlegającemu jednej kasie chorych odmawiano przyjęcia w placówkach zdrowotnych podlegających innej kasie, a stosowany system tzw. promes był skrajne zbiurokratyzowany. Kiedy po paru latach sytuacja zaczynała się porządkować, rząd Leszka Millera zastąpił Kasy Chorych ponowną centralizacją wprowadzając Ustawę o Narodowym Funduszu Zdrowia, co nie zlikwidowało podstawowej bolączki jaką jest brak funduszy w systemie ochrony zdrowia.
Reforma administracyjna zmniejszyła rozczłonkowanie na najwyższym szczeblu administracji wojewódzkiej. Nadmierna liczba utworzonych powiatów spowodowała jednak, że wiele z nich to jednostki słabe i nieefektywne. Przez niektórych fachowców szczebel ten uważany jest w ogóle za zbędny. Ponadto problemem jest również brak jednoznaczności kompetencyjnych pomiędzy administracją rządową (wojewodowie) a samorządową (marszałkowie województw).
W reformie szkolnictwa zastrzeżenie budzi utworzenie gimnazjów. Zmiana przez uczniów środowiska po 6 klasie szkoły podstawowej spowodowała duże problemy wychowawcze w gimnazjach, przejawiające się wzrostem agresji, zwłaszcza wśród dziewczynek, co uprzednio nie miało miejsca. Pozytywnie oceniane są egzaminy zewnętrzne, które po raz pierwszy pozwalają na obiektywną ocenę wiedzy u uczniów oraz ocenę pracy szkoły.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Założenia zreformowanego systemu emerytalnego Założenia zreformowanego systemu emerytalnego
