Prałkowce
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°47' N 022°44' E
Prałkowce | |
Województwo | podkarpackie |
Powiat | przemyski |
Gmina | Krasiczyn |
Sołtys | Izydor Konopelski |
Położenie | 49° 47' N 22° 44' E |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
16 |
Kod pocztowy | 37-700 Przemyśl |
Tablice rejestracyjne | RPR |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons |
Prałkowce – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Krasiczyn. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Spis treści |
Historia
Po raz pierwszy wieś wymieniana była w 1474 r. Nazwa pochodzi od znajdujacych sie tu kiedyś blechów i pralni. Blech albo blich (z niem. Bleiche 'bielarnia') to miejsce, zakład rzemieślniczy, gdzie bieli się tkaninę, przędzę itp. Ostatnimi właścicielami majątku byli od poł. XIX w. Drużbaccy, ufundowali tutaj ochronkę, prowadzoną przez zakonnice. W 1921 r. we wsi było 108 domów i 606 mieszkańców, w tym 295 wyzn. gr-kat., 300 rz-kat. i 11 mojż. W 1938 r. liczba ludności wzrosła do ok. 2 tys., w tym 380 grekokatolików, 1570 rzymskich katolików, 40 żydów, 7 protestantów. Po II wojnie światowej ludność ukraińską wysiedlono.
Zabytki
- Na szczycie pobliskiego wzgórza, na pd-zach. od wsi znajduje się należący do zewnętrznego pierścienia Twierdzy Przemyśl fort artyleryjski W-VII "Prałkowce". Został on częściowo wysadzony w powietrze w 1915 r., w sklepieniach koszar widoczne sa przestrzeliny wykonane najcięższymi niemieckimi pociskami moździerzowymi 305 mm. Do fortu prowadzi kręta droga forteczna, którą poprowadzono znakowany szlak turystyczny (niebieski i czarny, tzw. forteczny).
- Dawna cerkiew greckokatolicka pw. Ofiarowania Matki Bożej w Świątyni została ufundowana w 1842 r. przez Eustachego Drużbackiego. Po wysiedleniu ludności ukraińskiej w latach 40. XX w. stała opuszczona, potem wykorzystywana była jako kościół rzymskokatolicki. W latach 60. XX w. została wyremontowana. Dobudowano tez chór muzyczny, zakrystię i mieszkanie dla księdza. Obecnie kościół należy do księży Michalitów. W ołtarzu głównym znajduję sie obraz M.B.Częstochowskiej z XVI w. namalowany na blasze miedzianej. Współcześnie został on osadzony na metalowej płycie z płasorzeźbami polskich orłów. Obraz znajdował się pierwotnie w kościele bernardynów w Zbarażu (obecnie na Ukrainie). Według tradycji modlił sie przed nim król Jan III Sobieski. Król Michał Korybut Wiśniowiecki ufundował do niego srebrną sukienkę. Po II wojnie światowej bernardyni przewieźli obraz do Leżajska a od 1972 r. znajduje się w Prałkowcach.
- W pobliżu kościoła znajduje się zrekonstruowana w 1967 r. drewniana dzwonnica z końca XVI w. Ma konstrukcję słupowo-ramową, o pochyłych ścianach. Nadwieszoną pseudoizbicę otacza otwarta galeria słupowa. Pokryta jest dachem namiotowym z czteropołaciową baniastą wieżyczką, zwieńczoną kutym, żelaznym krzyżem. Ściany i dach dzwonnicy pobite są gontem. Podwalinę osłonieto daszkiem okapowym, podobny daszek występuje poniżej izbicy.
Współczesność
W Prałkowcach znajdują się:
- Dom dziecka „Moja Rodzina”, prowadzony przez Zgromadzenie Świętego Michała Archanioła. Jest to katolicka, niepubliczna, placówka socjalizacyjna dla chłopców w wieku od 3 do 18 lat.
- Ekumeniczny Dom Pomocy Społecznej, przeznaczony dla osób starszych, niepełnosprawnych wyznania greckokatolickiego, prowadzony przez Zgromadzenie Sióstr Służebnic Niepokalanej Panny Maryi.
- Dom prowincjalny Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej - Siostry Służebniczki Starowiejskie. Na terenie klasztoru znajduje się kaplica grobowa Drużbackich.
Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne
- http://mojarodzina.otd.pl/ Dom Dziecka "Moja Rodzina"
- http://www.portal-ukraina.pl/edps/ Ekumeniczny Dom Pomocy Społecznej