O zachowaniu się przy stole
Z Wikipedii
O zachowaniu się przy stole (znany również jako: wiersz Słoty O chlebowym stole) - przykład średniowiecznej poezji polskiej nieznanego autora. Przypuszcza się, że przydomek Słota, którym podpisano wiersz, pochodzi od nazwy wsi Słota lub Złota. Taki sposób podpisywania utworów był częstą praktyką w średniowieczu. Ostatnio autorstwo przypisuje się Przecławowi Słocie (Złocie) - burgrabiemu poznańskiemu w latach 1398-1400. Wiersz jest najstarszym znanym utworem świeckim w języku polskim. Zamieszczony został w kodeksie z roku 1415 (zniszczonym podczas I wojny światowej). Tekst jego odnalazł Aleksander Brückner i wydał z odpisu w 1891 roku.
Utwór zawiera elementy satyryczne. Autor wykorzystując antywzorzec formułuje wypowiedź tak, aby odbiorca sam się zorientował, jakie zachowanie uważane jest za niewłaściwe. Tym samym wyjaśnia podstawowe zasady kultury spożywania posiłków. Z utworu wynika, że na średniowiecznej uczcie nie należało objadać się, wyszukiwać dla siebie jak najlepszych kąsków, brać zbyt dużych kawałków, wypluwać resztek jedzenia do misy czy brać do ust tego co z nich wypadło. Etykieta nakazywała siedzieć na wyznaczonym miejscu, umyć palce nim sięgnie się po jedzenie, wycierać usta, nie mówić z pełnymi ustami, zabawiać damy i podsuwać im półmiski z co lepszymi sztukami jadła.
O zachowaniu się przy stole jest przykładem wiersza intonacyjno-zdaniowego, zamkniętego klamrą kompozycyjną. Przypuszcza się, że jego źródłem mógł być łaciński utwór Frovinusa pt. Antigameratus.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Bibliografia
- Obyczaje w Polsce, rozdział pierwszy pt. Wieki Średnie, praca zbiorowa pod redakcją Andrzeja Chwalby, wydawnictwo PWN, 2004, ISBN 83-01-14253-7
