Nowe Warpno

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 53°43' N 014°16' E

Nowe Warpno

Herb Nowego Warpna

Gmina
- rodzaj

Nowe Warpno
miejsko-wiejska

Burmistrz

Władysław Kiraga

Powierzchnia

24,56 km²

Położenie

53° 43' N
14° 16' E

Liczba mieszkańców (2004)
- liczba ludności
- gęstość

1214
49,4 os./km²

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

72-022

Tablice rejestracyjne

ZPL

TERC10
(TERYT)

4324311034

Urząd miejski³

pl. Zwycięstwa 1
72-022 Nowe Warpno
tel. 91 312-97-02; faks 91 312-97-13

Ratusz miejski w Nowym Warpnie

Budownictwo ryglowe w Nowym Warpnie

Nawa boczna kościoła w Nowym Warpnie

Nowe Warpno (niem. Neuwarp) to miasto, siedziba Urzędu Miasta i Gminy położone na północno-zachodnim krańcu powiatu polickiego na Półwyspie Nowowarpieńskim, nad Zalewem Szczecińskim i Jeziorem Nowowarpieńskim, (faktycznie jest to zatoka Zalewu).

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 1214 mieszkańców. Jest to najmniej zaludnione miasto województwa zachodniopomorskiego.

Do Nowego Warpna należą także osiedla Podgrodzie, Karszno i Miroszewo. Prawa miejskie od ok. 1295 r. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. szczecińskiego.

[edytuj] Historia

Miasto Nowe Warpno zostało lokowane najprawdopodobniej w 1295 roku. Lokacja odbyła się na zasadzie translokacji z terenów dzisiejszej dzielnicy Podgrodzie, gdzie znajdował się dawny gród słowiański. Miasteczko znalazło się w granicach Księstwa Zachodniopomorskiego, aż do 1648 roku, kiedy to pokój w Osnabrück po wojnie trzydziestoletniej przyznał tereny te Szwecji, która panowała nad Nowym Warpnem do 1720 roku. Szwedzi dążyli do szybkiego ufortyfikowania leżącego na wyspie miasta. W 1678 roku fortyfikator Christian Kanxdorff przedstawił projekt nowej twierdzy. Fortyfikacje miały łączyć trzy wyspy. Obecny półwysep, na którym dziś znajduje się centrum miasta, dawniej nie był połączony z lądem stałym. Plany wybudowania wielkiej twierdzy zrealizowano tylko częściowo. W 1692 roku główna część Nowego Warpna spłonęła w wielkim pożarze. Zniszczony został m.in. ratusz oraz kościół. Świątynię odbudowano, zaś na miejscu starego ratusza wzniesiono nowy, ryglowy budynek w 1697 roku. Po wielkim pożarze mieszkańcy przenieśli się w większości do Starego Warpna, jednak po odbudowie powrócili i miasto liczyło w XVIII wieku ok. 1,3 tys. mieszkańców. W 1720 roku zostało wcielone do państwa pruskiego. Podczas wojny siedmioletniej zajęte przez wojska carskiej Rosji. W 1759 roku, 10 października, na Jeziorze Nowowarpieńskim rozegrała się bitwa morska pomiędzy Szwedami a Prusakami. Była to pierwsza bitwa morska w historii pruskiej floty. Zakończyła się ona zwycięstwem Szwecji, której flotyllą dowodził kapitan Rutensparne. W XVIII wieku miasto rozbudowało się w kierunku południowym, gdzie istniała dzielnica przedmiejska, obecne Karszno. Tam znajdował się m.in. młyn i waga miejska. Wielkie szwedzkie fortyfikacje rozebrano w XIX wieku. Fosa została zasypana i wyspa stała się półwyspem. W 1846 roku zapadła decyzja o wybudowaniu grobli łączącej Stare Warpno z Nowym Warpnem. Projekt ten został zatwierdzony dopiero w 1908, jednak nigdy nie został zrealizowany. Pod koniec XIX wieku miasteczko zostało połączone ze Stolcem i Pasewalkiem linią kolejową, co przyspieszyło rozwój gospodarczy. Miasto stało się ośrodkiem rybackim i handlowym. Znajdował się tutaj m.in. dom starców, szpital, poczta, szkoła, dom towarowy prowadzony przez rodzinę żydowską, łaźnia miejska i mleczarnia. W okresie międzywojennym miasto przeżywało rozkwit jako ośrodek turystyczny. Kursowały promy do Starego Warpna, Trzebieży i Szczecina oraz rejsy po Zalewie Szczecińskim. Miasto utrzymywało sześć restauracji, sześć piekarń, dwa warsztaty złotnicze, jeden kuśnierski, cztery krawieckie, pięć szewskich, kwitło przetwórstwo rybne. Od 1945 Nowe Warpno należy do Polski. W październiku 1945 powołano polskie władze miejskie i urzędy. Obecnie miasteczko jest małym ośrodkiem turystycznym, siedzibą Urzędu Gminy i Miasta.

[edytuj] Zabytki

późnogotycki kościół (przebudowany w XIX wieku) z barokowym wyposażeniem
ratusz o konstrukcji ryglowej (XVIII wiek)
średniowieczny układ urbanistyczny, kamienice
rybackie domy ryglowe

[edytuj] Komunikacja

W Nowym Warpnie znajduje się morskie przejście graniczne (promy m.in. do Altwarp (Stare Warpno) i Ueckermünde). Z miasta prowadzi droga wojewódzka nr 114 przez Trzebież (21 km), Police (34 km) do Tanowa.
Przed II wojną światową istniała linia kolejowa prowadząca z Gumieniec przez Stobno, Dołuje, Dobrą, Buk (w Polsce), Hintersee i Rieth w Niemczech do Nowego Warpna. Została ona w 1945 r. rozebrana na odcinku Dobra – Nowe Warpno, wskutek przecięcia jej przez nowowytyczoną granicę państwową.

[edytuj] Gospodarka

Nowe Warpno nie jest ośrodkiem przemysłowym. Gospodarka ogranicza się do usług i rybołówstwa. Największą firmą jest spółka "Ryb-War" zajmująca się połowem i sprzedażą ryb. Właśnie rybołówstwo stanowi główną część miejskiej gospodarki. W mieście działa kilka sklepów spożywczych i przemysłowych.

[edytuj] Turystyka

Nowe Warpno to miejscowość turystyczna ze względu na swoje położenie nad Zalewem Szczecińskim oraz unikatowe zabytki. Jest to jednak miejsce do dziś nieodkryte przez wielu turystów. W mieście znajduje się kamping oraz kilka gospodarstw agroturystycznych. Na południowym brzegu półwyspu znajduje się duża plaża, oblegana w miesiącach letnich. Na terenie kempingu znajduje się natomiast plaża strzeżona oraz wypożyczalnia sprzętu wodnego. Miejscowość posiada niewielkie zaplecze gastronomiczne. Do atrakcji turystycznych należy także okoliczna przyroda. W dzielnicy Miroszewo znajduje się wybrzeże klifowe, zaś w klifach gnieźdżą się jaskółki brzegówki. Okolice miasta są atrakcjne dla miłośników przyrody, w szczególności ptaków wodno-błotnych oraz fauny i flory leśnej (okoliczne lasy Puszczy Wkrzańskiej). Okolice miasteczka to ciekawe tereny dla turystów rowerowych. Największą atrakcją jest jednak cisza i spokój, przyciągające ludzi do Nowego Warpna.