Nagroda Abela
Z Wikipedii
Nagroda Abela jest nagrodą przyznawaną w dziedzinie matematyki przez króla Norwegii. Nagroda ta z założenia jest odpowiednikiem i uzupełnieniem Nagrody Nobla.
Nagroda Abela została ustanowiona przez norweski rząd w 2001 r., w dwóchsetlecie urodzin wybitnego matematyka Nielsa Henrika Abela. 23 listopada 2001 roku premier Norwegii, Jens Stoltenberg, ogłosił na Uniwersytecie w Oslo, że rząd przeznaczył 200 milionów koron norweskich (około 25 milionów dolarów) na Fundację Abela, mającą wypłacać nagrody. Wartość Nagrody Abela wynosi obecnie 980 000 dolarów amerykańskich.
Nagroda Abela w zamyśle ma niwelować braki innej, jak dotąd najbardziej prestiżowej nagrody matematycznej – Medalu Fieldsa, które nie pozwalały mu na stanie się pełnym odpowiednikiem Nagrody Nobla. I tak, Nagroda Abela przyznawana jest co roku (medal Fieldsa – co 4 lata), nie istnieje ograniczenie wiekowe dla laureatów (medal mogą otrzymać tylko matematycy poniżej 40 lat), wreszcie idąca za nagrodą gratyfikacja finansowa jest porównywalna z nagrodą noblowską (w przypadku medalu Fieldsa jest ona znacznie niższa – 2000 USD).
Kandydatury do Nagrody Abela może zgłosić praktycznie każdy, nie można jednak zgłosić się samemu. Laureatów wybiera pięcioosobowy komitet powoływany na okres dwuletni przez Norweską Akademię Nauk w porozumieniu z Międzynarodową Unią Matematyczną (IMU). Nazwisko laureata ogłaszane jest corocznie na przełomie marca i kwietnia. Możliwe jest przyznanie nagrody więcej niż jednej osobie, jednak tylko w przypadku gdy prowadziły one badania w tej samej dziedzinie.
[edytuj] Laureaci
- W 2003 roku: Jean-Pierre Serre (Collège de France)
za osiągnięcia w dziedzinie topologii, geometrii algebraicznej oraz teorii liczb. - W 2004 roku: Michael F. Atiyah (University of Edinburgh) i Isadore M. Singer (MIT)
za odkrycie i udowodnienie twierdzenia o indeksach, a także za osiągnięcia w dziedzinie topologii, geometrii, analizy oraz za znaczącą rolę w przybliżaniu matematyki z teorią fizyki. - W 2005 roku: Peter D. Lax (Courant Institute of Mathematical Sciences, New York University)
za wkład w teorię i zastosowanie równań różniczkowych cząstkowych oraz sposobów ich rozwiązywania. - W 2006 roku: Lennart Carleson (Kungliga Tekniska Högskolan, Szwecja)
za wkład w analizę harmoniczną i teorię gładkich systemów dynamicznych.