Mięta

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Mięta
Mentha spicata
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Podgromada	Magnoliophytina
Klasa	Rosopsida
Podklasa	jasnotowe
Nadrząd	Lamianae
Rząd	jasnotowce
Rodzina	jasnotowate
Rodzaj	mięta
Nazwa systematyczna
Mentha L.

Mięta (Mentha L.) - rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae Lindl.) (wargowych), o silnym, charakterystycznym zapachu (nie zawsze "miętowym"). Występuje głównie w strefie umiarkowanej półkuli północnej, ale również w Australii i Tasmanii. Znanych jest ok. 40 gatunków (oraz duża ilość mieszańców międzygatunkowych), z czego w Polsce występuje dziewięć.

[edytuj] Charakterystyka

Liście: naprzeciwległe, jajowate lub eliptyczne
Kwiaty: drobne
Biotop: rośnie dziko zazwyczaj w pobliżu zbiorników wodnych, w rowach itp., niektóre gatunki i mieszańce są uprawiane.

Dwa gatunki mięty obok siebie:

mięta pieprzowa (u góry) oraz mięta korsykańska

[edytuj] Zastosowanie

Z liści m.in. mięty pieprzowej (łac. Mentha piperita, ang. peppermint) pozyskiwany jest olejek miętowy zawierający mentol, wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym, farmaceutycznym, spożywczym (m.in. do wyrobu słodyczy i ciast) i tytoniowym. Liście mięty zielonej (łac. Mentha spicata, ang. spearmint) używane są chętnie bezpośrednio jako przyprawa, a także stosowane są jako dodatek aromatyzujący do gumy do żucia.

Mięcie przypisywane są właściwości magiczne. Jej napary odgonić mają złe myśli, a zawiązana na supełki w jedwabiu i włożona do łóżka zapewnić ma wierność małżeńską.

[edytuj] Systematyka

mięta długolistna (Mentha longifolia)
mięta kłosowa (Mentha spicata)
mięta nadwodna (Mentha aquatica)
mięta okrągłolistna (Mentha rotundifolia)
mięta okręgowa (Mentha verticillata)
mięta pieprzowa (Mentha x piperita)
mięta polej (Mentha pulegrim)
mięta polna (Mentha arvensis)

[edytuj] Podstawowe gatunki i odmiany uprawne

M. arvensis L. var. javanica (2n=72)
M. arvensis L. var. piperascens (2n=96) - obie odmiany uprawia się w Europie Zach., Rosji, Korei, Chinach, pn Indiach i USA.
M. arvensis L. ssp. haplocalyx Breq. var. piperascens Holmes - Mięta japońska, jej uprawę rozpoczęli Japończycy pod koniec XIX w. Oni rónież jako pierwsi opanowali przemysłową metodę pozyskiwania olejku miętowego, będąc jego największym producentem do I wojny światowej. Olejek eteryczny z mięty japońskiej zawiera najwięcej mentolu (70-90%). Obecnie rozpowszechniona w Chinach, Indiach, Brazylii, Argentynie i innych o ciepłym klimacie.
M. crispata L. - M. kędzierzawa - uprawiana w USA
M. spicata Huds. var. crispata Briq. - uprawia w USA, Anglii i basenie M. Sródziemnego.

[edytuj] Ciekawostki

Nazwa rodzaju Mentha pochodzi z greckiego od imienia nimfy Mintho (Mente, Menthe), zamieszkującej Podziemia i będącej kochanką Hadesa. Ten chcąc ją uchronić przed zazdrością i prześladowaniami Persefony (żony) zamienił nimfę w roślinę 'miętę'. W Rzymie Mente stała się boginią personifikującą ludzki rozum. Zdaniem Pliniusza mięta pobudzała działalność mózgu, dlatego adepci filozofii w Rzymie nosili wianki ze świeżej mięty. (Najpopularniejsza u nas m. pieprzowa (m. lekarska) nie była znana w starożytności.)

Rośliny z rodzaju mięta były używane już w starożytnych Chinach i Egipcie (po raz pierwszy wymieniona w papirusie Ebersa. Egipcjanie oprócz właściwości leczniczych wykorzystywali miętę przy balsamowaniu zwłok.

W medycynie Pliniusz zalecał napar z mięty jako łagodzący migrenę, skutecznie przeciwdziała małym niedyspozycjom układu pokarmowego (m.in. przy zaburzeniach trawienia, skurczach żołądka, kolce jelitowej, braku łaknienia, chorobach wątroby i dróg żółciowych). Zapach mięty orzeźwia, ma właściwości rozkurczowe i wiatropędne, a także dezynfekujące.