Maków Mazowiecki

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 52°52' N 021°06' E

Maków Mazowiecki

Herb Makowa Mazowieckiego

Tadeusz Ciak
(e-mail)

Powierzchnia

10,3 km²

Położenie

52° 52' N
21° 06' E

Liczba mieszkańców
- liczba ludności

10 500

Strefa numeracyjna
(do 2005)

Kod pocztowy

06-200

Tablice rejestracyjne

WMA

Urząd miejski³

ul. Moniuszki 6
06-200 Maków Mazowiecki
tel. 29 717-11-73; faks 29 717-15-07
(e-mail)

Strona internetowa miasta

Rzeka Orzyc w Makowie Maz.

Maków Mazowiecki - miasto powiatowe w województwie mazowieckim. Położone nad rzeką Orzyc 77 km na północ od Warszawy. Znajduje się na trasie turystycznej z Warszawy na Pojezierze Mazurskie. Jego powierzchnia wynosi 10,3 km².

[edytuj] Historia Makowa Mazowieckiego

Maków jest starym miastem. Co prawda prawa miejskie uzyskał w 1421 roku od mazowieckiego księcia Janusza I Starszego, ale jako osada istniał już bardzo długo^{[dodaj źródło]}. W XVII wieku nastąpił upadek miasta. Spowodował to wielki pożar w 1620 roku. Prace przy odbudowie postępowały bardzo powoli. Następny pożar w 1787 roku zniszczył połowę miasta. W tym czasie Maków znalazł się pod zaborem pruskim. Miasto należało w swojej historii do kilku różnych okręgów, m.in. Księstwa Warszawskiego, potem do okręgu płockiego i łomżyńskiego. W mieście rozwijały się powoli różne rzemiosła. Powstały garbarnie, browar i wytwórnia miodu pitnego. W trakcie wojny polsko-bolszewickiej linią Orzyca przebiegała linia frontu. Bolszewikom nie udało się jednak sforsować bronionej przez polską armię rzeki i zdobyć miasta. W okresie międzywojennym w Makowie zamieszkiwało wielu żydów (ok. 3000 osób na 7000 mieszkańców). Zajmowali się oni przede wszystkim handlem i rzemiosłem. W rękach żydowskich przedsiębiorców znajdowały się m.in. 3 młyny na terenie Makowa. Zagładę tej społeczności przyniosła II wojna światowa. Najpierw hitlerowcy utworzyli getto w kwartale ulic: Przasnyska, północna krawędź Rynku, rzeka Orzyc, teren obecnego dworca PKS. W 1942 r. na rozkaz władz okupacyjnych miejscowi rolnicy zmuszeni zostali do podstawienia zaprzęgów konnych na teren getta i wywiezienia, pod strażą, pozostałych przy życiu żydów na stację kolejową do Mławy, skąd wywiezieni oni zostali do obozów zagłady. Brutalnej eksterminacji podlegała także ludność polska. Kara śmierci groziła za samowolne zabicie świniaka, za niezejście z chodnika przed nadchodzącym Niemcem, a nawet za posiadanie psa (w ten sposób naziści walczyli z wścieklizną). Zabronione było zawieranie małżeństw przez kobiety poniżej 25, a mężczyzn - 28 roku życia. Przy użyciu ciężkiego sprzętu hitlerowcy zrównali z ziemią cmentarz rzymskokatolicki przy ulicy Moniuszki i urządzili w tym miejscu park. Wszelkie próby czynnego oporu były tylko kolejnym pretekstem do masowych rozstrzeliwań. W tych warunkach ruch oporu musiał przybrać bardziej zakamuflowane formy. Jedną z nich było wsypywanie do kieszeni płaszczy należących do Niemców proszku z bakteriami gruźlicy lub tyfusu. Miejscowy aparat okupacyjny składał się w większości z volksdeutschy, przedstawicieli lokalnej mniejszości niemieckiej zamieszkującej tereny północnego Mazowsza. W jakimś sensie pomagało to zbobywać broń. Pijanych Niemców, jeżeli tacy nieopatrznie zapuścili się poza zamieszkane przez nich okolice, zabijano, zabierano broń, ukrywano ciało, a do władz wysyłano list, w którym pisano, iż dany hitlerowiec przeszedł na stronę partyzantów. W ten sposób unikano zemsty ze strony okupanta. W czasie zdobywania miasta 14 stycznia 1945 roku zniszczono 90% zabudowań. Tereny na wschód od miasta i samo miasto zostały silnie zaminowane. Wycofując się, poza klasycznymi minami zakopanymi w ziemi, nazistowscy saperzy pozostawiali także miny-pułapki wymierzone przeciwko ludności cywilnej, szczególnie dzieciom. Ładunki wybuchowe zamontowane było np. pod porzuconymi celowo zabawkami, porzyborami do pisania, butami i eksplodowały przy próbie podniesienia. Rok po wojnie liczba mieszkańców wynosiła ok. 3000 mieszkańców. Od tego czasu ich liczba wzrosła trzykrotnie. Po wojnie powstało kilka dużych zakładów produkcyjnych.

[edytuj] Kościół pw. Bożego Ciała

Najbardziej znanym i najczęściej odwiedzanym zabytkiem w Makowie jest kościół pw. Bożego Ciała. Data pierwszej budowy tego budynku nie jest znana. Kroniki biskupskie podają, że został on zbudowany przed rokiem 1200. Obecny wygląd kościół zawdzięcza remontowi z 1886 roku. Z pierwszej budowy pozostała tylko nawa główna. W czasie swojego istnienia został wiele razy zniszczony. W czasie wojen napoleońskich wojska francuskie urządziły w kościele stajnię i piekarnię. Materialnym śladem tej obecnosci jest kamienne koło młynarskie wmurowane w mur zewnętrzny kościoła, tuż obok wejscia do zakrystii. Obok świątyni stała wolno stojąca dzwonnica wybudowana na bazie czworoboku. Jak podaje redaktor „Ziarna” z 1902 r. „odznacza się niezwykłą formą i do rzadkich osobliwości budowlanych może być zaliczoną”. Widniały na niej ślady wielokrotnych przeróbek. W 1914 roku rozpoczęto jej restaurację, która jednak została wstrzymana. Powodem zaprzestania koniecznych prac było zubożenie parafian, wysokie koszty i trudna dostępność materiałów. Wcześniej pokryta była blachą cynkową, lecz prawdopodobnie w trakcie wspomnianego remontu pokrycie zmieniono na blachę ocynkowaną. W dzwonnicy zamontowany był zegar z 1880 roku, zakupiony z ofiar wiernych, na którego utrzymanie fundusze pobierano z kasy miejskiej.Zaniechanie remontu spowodowało zawalenie się budynku w 1926 r. Na jej miejscu zbudowano dzwonnicę murowaną, istniejącą do dzisiaj.