Młynarz
Z Wikipedii
Współrzędne: zobacz na mapie
Wielki Młynarz | |
Młynarz - widok z drogi Palenica Białczańska - Morskie Oko |
|
Państwo | Słowacja |
Pasmo | Tatry, Karpaty |
Wysokość | 2 170 m n.p.m. |
Szerokość geograficzna | 49°11' 36,47'' N |
Długość geograficzna | 20°06' 11,25'' E |
Zdobyta przez | Ludwik Chałubiński, Wojciech Łukowski, Jan Gronikowski |
Młynarz (słow. Mlynár), rozłożysty szczyt w Słowacji, w bocznej grani Tatr Wysokich, odchodzącej od Żabiego Szczytu Wyżniego początkowo na wschód a następnie skręcającej w kierunku północnym. Młynarz oddziela Dolinę Żabich Stawów Białczańskich (Žabia Bielovodská dolina) od Doliny Ciężkiej (Česká dolina) i głównej części Doliny Białej Wody (Bielovodská dolina). Od Żabiego Szczytu Wyżniego oddzielony jest Młynarzową Przełęczą. Najwyższy punkt grani to Wielki Młynarz (Veľký Mlynár), 2170 m m n.p.m.. W północnej grani Młynarza znajdują się:
- Niżnia Młynarzowa Przełęcz (Nižné Mlynárovo sedlo) ok. 2035 m n.p.m.
- Pośredni Młynarz (Prostredný Mlynár) 2070 m n.p.m.,
- Mały Młynarz (Malý Mlynár) 1973 m n.p.m.
- Wyżnia Skoruszowa Przełęcz (Vyšné skorušie sedlo) 1780 m n.p.m.
- Skoruszowa Turnia (Skorušiniakova veža) 1804 m n.p.m., która rozpoczyna ostatnią część grani Młynarza zwaną Skoruśniakiem.
Pierwsze odnotowane przejście turystyczne północnej grani Młynarza, od Wyżniej Skoruszowej Przełęczy do Wielkiego Młynarza:
- zimą – Józef Lesicki, Józef Oppenheim 4 lutego 1914
- latem – Alfred Grósz, L. Progner, Oskar Zuber 8 lipca 1914
Pomiędzy Pośrednim i Małym Młynarzem, w Jarząbkowym Zworniku (Mlynárova strážnica) ok. 2005 m n.p.m. odchodzi północno-wschodnia grań Małego Młynarza.
Od grani łączącej Wielkiego Młynarza z Młynarzową Przełęczą, w kierunku południowym, odchodzi niewielka grań kulminująca w turni Młynarzowe Widła (Mlynárové vidly) ok. 2050 m n.p.m.
W kierunku wschodnim od Wielkiego Młynarza odchodzi boczna grań, w której wyróżniają się (od szczytu Wielkiego Młynarza):
- Wyżnia Białowodzka Przełączka (Vyšná bielovodská štrbina) ok. 1970 m n.p.m.
- Młynarka (Mlynárka) 2010 m n.p.m., od tej turni odchodzi w kierunku południowo-wschodnim (do Polany Wysokiej) krótki grzbiet kulminujący w Wyżniej Młynarzowej Kopie (Veľká mlynárova kopa) 1860 m n.p.m.
- Pośrednia Białowodzka Przełączka (Prostredná bielovodská štrbina) 1860 m n.p.m.
- Upłaziasta Turnia (Západná Bielovodská veža) 1880 m n.p.m.
- Przeziorowa Turnia (Prostredná Bielovodská veža) 1860 m n.p.m.
- Niżnia Białowodzka Przełączka (Nižná bielovodská štrbina) 1810 m n.p.m.
- Nawiesista Turnia (Bielovodská veža) 1825 m n.p.m.
- Młynarczykowa Szczerbina (Mlynárikova štrbina) 1775 m n.p.m.
- Młynarczyk (Mlynárik) ok. 1785 m n.p.m.
Młynarczyk i Nawiesista Turnia obrywają się nieomal pionowymi ścianami (ok. 300 m wysokości) do Doliny Białej Wody. Oprócz tej grani, od Wielkiego Młynarza odchodzą jeszcze dwie mniejsze, jedna w kierunku północno-wschodnim, do Doliny Białej Wody i drugą, południowo-wschodnią, ograniczającą od południowego zachodu Dolinę Ciężką i kulminującą w Niżniej Młynarzowej Kopie (Malá mlynárova kopa) ok. 1725 m n.p.m.
Pierwsze, odnotowane przejście wschodniej grani Wielkiego Młynarza – Jan Humpola, Mieczysław Świerz 14 lipca 1924.
Wiele bocznych grani Młynarza schodzi urwiskami o zboczach trawiastych i skalnych do leżących u jego podnóży dolin. Wiodło nimi wiele dróg taternickich. Młynarz był także uczęszczany przez juhasów, koziarzy i strzelców. Obecnie znajduje się na terenie objętym rezerwatem.
Nazwa Młynarza pochodzi od jednej ze skał przypominającej kształtem młynarza dźwigającego młyński kamień. Otwór w kamieniu to tzw. Przeziorowa Turnia, położona we wschodniej grani Wielkiego Młynarza (widoczna z Doliny Białej Wody).
Najciekawszy widok na Młynarza przedstawia się od strony Doliny Białej Wody, ku której opada ku niej licznymi urwiskami. Od polskiej strony Młynarz wraz z Doliną Białej Wody, jest dobrze widoczny np. z drogi do Morskiego Oka na wysokości Wanty (gajówka pod Wantą, ok. 2 km przed Włosienicą).
Drogi w masywie Młynarza były od dawna znane góralom. Nieznana jest dokładna data pierwszego wejścia turystycznego. W 1867 Jan Jarząbek znalazł w masywie szczątki ludzkie, najprawdopodobniej jakiegoś koziarza. Przewodnik z Zakopanego, Wojciech Samek w 1877 miał uprawnienia do prowadzenia wycieczek na Młynarza, ale nie ma informacji o odbytych wejściach w jego towarzystwie w tym masywie.
Pierwsze odnotowane wejścia turystyczne:
- pomiędzy 1881 a 1885 – Ludwik Chałubiński z przewodnikami – Wojciechem Bukowskim i Janem Gronikowskim,
- zimą Józef Lesicki i Józef Oppenheim 4 lutego 1914.