Kościół św. Marcina w Konarzewie
Z Wikipedii
Kościół św. Marcina w Konarzewie późnogotycki kościół z poł. XVI wieku, znajdujący się w Konarzewie.
HISTORIA - prawdopodobnie pierwszy drewniany kościół wybudowano w miescu obecnego jeszcze w XII w. Dokładniejsze informacje pojawiają się w dokumentach z 1370 r. z których dowiadujemy się, że był on pod wezwaniem św. Marcina i św. Piotra w Okowach. Jego fundatorami byli najprawdopodobniej Drogosławowie, którzy wówczas dziedziczyli Konarzewko. Miejsce drewnianego kościoła zastąpił na przełomie XVI/XVII wieku murowany kościół wzniesiony przez rodzinę Ostaszewskich. Został on poświęcony św. Marcinowi w roku 1636 r. Około 1700 roku właściciel Konarzewa Andrzej Radomicki, wojewoda wielkopolski, dokonał gruntownej przebudowy - dobudował z przodu kościoła dwa przęsła w stylu barokowym oraz z tyłu kościoła wieżę z dzwonnicą. W 1778 roku kościół został całkowicie odrestaurowany. Następny kompleksowy remont przeprowadzony został po II wojnie światowej z inicjatywy ówczesnego proboszcza parafii ks. Stanisława Hartliba. Kościół ma barokowe wyposażenie z XVII i XVIII w. do którego należą ołtarze boczne, ołtarz główny z ok. 1694 oraz ambona i chrzcielnica, które wielokrotnie przebudowywano i wieżę z pocz. XVIII w. o barokowym hełmie odtworzonym w 1901 r. Nawa nakryta jest sklepieniem gwiaździstym. Jak wynika z dekretu z dnia 25 października 1786 r. władza duchowna połączyła parafię Konarzewo z parafią w Dopiewie - postanowiono wówczas, że kościołem parafialnym będzie świątynia konarzewska. Dlatego też w 1803 roku rozebrano kościół dopiewski. w 1938 r. kardynał August Hlonda ponownie z parafii konarzewskiej wydzielił nową parafię dopiewską. W dniu wybuchu II wojny śwatowej proboszczem parafi był ks. Jan Laskowski, który przybył do konarzewa z Wrześni, po tzw. "strajku dzieci wrzesińskich", którego był duchownym przywódcą. Niemcy weszli do wsi 1 września i rozbili swój posterunek na placu przy kościele. Parafianie przez dwa miesiące mogli swobodnie uszestniczyć we wszystkich nobożeństwach odprawianych w kościele. Okupanci znając przeszłość ks. Laskowskiego często zjawiali się u niego i kontrolowali jego poczynania. W piwnicy plebanii przechowywany był przywieziony potajemnie z Buku łaskami słynący obraz Matki Boskiej Literacjiej, przy którym każdego dnia modlił się samotnie ks. Jan Laskowski. 17 października na plebanii zjawiło się gestapo, aby przesłuchać proboscza, po tej wizycie nikt już z nim nie porozmawał gdyż o godzinie 14.20 ks. Jan zmarł na atak serca. Został pochowany na cmentarzu parafialnym a jego pogrzeb ze względów bezpieczeństwa należał do skromnych, choć uczestniczyło w nim wielu parafian. Opieką duszpasterską nad parafianami zajął się po śmierci proboszcza ksiądz Czesław Sibliski z Dopiewa. Niestety jego posługa nie trwała długo. Hitlerowcy aresztowali go 21 stycznia 1940 roku i więzli najpierw w Forcie VII, później w Chludowie i Lublinie. Życie zakończył w więzieniu w Dachau, w którym zmarł 2 grudnia 1942 roku. Po aresztowaniu ks. Sililskiego ówczesna dziedziczka Konarzewa Teresa Czartoryska poprosiła ks. józefa Molskiego ze Skórzewa, aby co 2 tygodnie przyjeżdżał do Konarzewa i doprawiał Msze święte. 25 września 1940 roku z polecenia bpa Walentego Dymka przybył do Konarzewa nowy kapłan ks. Stanisłąw Waraczewski, który gorliwie troszczył się o ducha swoich parafian. Niestety podczas próby śpiewów kościelnych 9 grudnia 1940 roku został wraz z młodzieżą aresztowany. Parafian po kilku dniach zwolniono, natomiast ks. Stanisław nie powrócił już do Konarzewa, którego osadzono najpierw w Forcie VII, a później wywieziono do [Ośiwięcim|Oświęcimia]], gdzie zmarł 10 września 1941 roku. Po tym wydarzeniu duszpasterzował onownie ks. Józef Molski ze Skórzewa. Niestet podzielił on los wielu wielkopolskich kapłanów. Aresztowano go 6 października 1941 roku i osadzono w Forcie VII, a następnie przewieziono do Dachau, w którym zginął 1 sierpnia 1942 roku.
W światyni parafialnej w tabernakulum przechowywano Najświętrzy Sakrament, który w każdej chwili mogł być sprofanowany. Księżna Teresa Czartoryska w porozumieniu z siostrzenicą ks. Laskowskiego panią Wandą Arendt, która mieszkała na probostwie postanowiły rozdać Komunię świętą. 9 października 1941 roku dwanaście wtajemniczonych osób przyjeło Najświętszy Sakrament, który rozdawał wówczas 5 letni Michał Czartoryski. Część naczyń liturgicznych zakopano w ogrodzie p Dominiczaka w Chomęcicach. Szaty liturgiczne popruto i zostały wywiezione przez księżną Czartoryską do Warszawy, gdy Niemcy wyrzucili ją z pałacu. Niestety wszystki spłonęły w czasie powstania warszawskiego. Księgi metrykalne przetrwały wojnę przechowywane w Dopiewie u p. Gasińskiego. Wiele naczyń i sprzętów liturgicznych wywieźli z Konarzewa okupanci.
Niedaleko kościoła znajduje się późnobarokowa figura św. Jana Nepomucena, wykonana z piaskowca w 1745 r. oraz kamień, poświęcony zmarłemu ks. Laskowskiemu, obrońcy dzieci wrzesińskich, pochowanym na miejscowym cmentarzu.
