Jeniec Europy
Z Wikipedii
Jeniec Europy to tytuł powieści pióra Juliusza Dankowskiego, wydanej przez PIW w roku 1987. Na jej podstawie powstał też film.
Uwaga: W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.
Głównym bohaterem powieści jest, na co już sam tytuł wskazuje, pokonany przez koalicję europejskich mocarstw cesarz Napoleon Bonaparte, zesłany po porażce na wyspę Świętej Heleny. Jego głównym antagonistą jest lord Hudson Lowe, gubernator ten malutkiej brytyjskiej posiadłości.
Wydaje się, że autor surowo i sprawiedliwie ocenia obu bohaterów. Sam Napoleon, który co by nie mówić odpowiedzialny jest za serię wojen, które w końcu przegrał, nie może pogodzić się z zesłaniem. Uparcie utrzymuje, iż został skrzywdzony przez brytyjczyków, do których przybył w charakterze gościa, a nie więźnia stanu. Uskarża się na to, iż angielscy oficjele nie tytułują go "cesarzem", ale po prostu "generałem". Wódz, który przegrał swoją sprawę, szkodząc w rezultacie swemu krajowi, zachowuje się arogancko i momentami zupełnie niepoważnie, małostkowo.
Napoleon w książce używał takich m.in. określeń:
- Zgraja sklepikarzy, a nie naród! (o Anglikach)
- Za wszystko odopwiadają wredni pochlebcy! (nie uznaje swojej winy i dalej uważa się za niewinnie skrzywdzonego)
Z kolei Lowe, dotknięty do żywego postępowaniem swego więźnia, spędza czas na czynieniu mu różnych szykan i innych nieprzyjemności. Słowem: sam jest równie małostkowy, co Napoleon.
Jeniec... pokazuje człowieka, strąconego ze szczytów władzy i chwały, do których przywykł tak, że nie tylko obwinia wszystkich, tylko nie siebie samego, o swoje błędy i grzechy, a także uparcie się pogodzić ze, sprawiedliwą w oczach wielu, karą. A także popada w coraz większą megalomanię (fragmenty, w których dyktuje pamiętniki). Można by podsumować utwór starą sentencją: sic transit gloria mundi.
