Jakub Amman
Z Wikipedii
Jacob Amman (lub Ammann) - szwajcarski biskup mennonicki, który w 1693 wraz ze swoimi zwolennikami zerwał ze społecznością mennonicką. Od jego nazwiska członków nowej wspólnoty zaczęto nazywać amiszami (amisch). Dziś większość jego wyznawców żyje w USA, największe zwarte ich skupisko znajduje się w hrabstwie Lancaster stanu Pensylwania.
Pochodzenie Ammana jest niepewne. Według niektórych badaczy urodził się ok. 12 lutego 1644 w rodzinie Michaela i Anny Rupp Ammann w Erlenbach im Simmental w Szwajcarii, jednak przeczyłoby temu określanie go przez Hansa Reista w 1693 jako młodego współbrata. Według alternatywnej hipotezy mógł urodzić się 19 lutego 1656 w rodzinie Jakuba i Katarzyny Leuenberger Ammann w Madiswil w tym samym regionie Szwajcarii. O dziecku tym - ochrzczonym jeszcze przed osiągnięciem pełnoletności - wiadomo, że było bardzo religijne i zdolne.
Wraz z innymi anabaptystami wyemigrował z kantonu berneńskiego do Alzacji. W 1696 zamieszkał w Ste. Marie-aux-Mines w Górnej Alzacji. 27 lutego tego roku w imieniu swych braci podpisał petycję przeciwko przymusowej służbie wojskowej. Prawdopodobnie przez całe życie przewodził swojej wspólnocie. Zmarł pomiędzy 1708 a 1730 rokiem, dokładna data śmierci jest nieznana. Metryka chrztu jego córki z 1730 w Erlenbach mówi, że zmarł krótko przedtem.
W 1693 Jakub występując przeciw innym liderom szwajcarskich mennonitów Hansowi Reistowi i Benedyktowi Schneiderowi, odszedł z alzackiego związku mennonickiego, oskarżając go o brak dyscypliny moralnej. Amman domagał się żelaznego przestrzegania nakazu odrzucenia (meidung) ochrzczonych odstępców ze wspólnoty.
Jego przekonania pozostawały pod znacznym wpływem praktyk mennonitów niderlandzkich - wprowadził m. in. niepraktykowane przez swych szwajcarskich współbraci mycie nóg przed przystąpieniem do komunii. Zwiększył także częstotliwość przystępowania do komunii do dwóch rocznie.
Później zaczął żałować swego kroku i czynił starania o powrót swej wspólnoty na łono kościoła mennonickiego. Zaoferował nawet, że on sam podda się wykluczeniu, jeśli tylko pozostali członkowie gminy zostaną przyjęci. Jednak ze względu na żelazne przestrzeganie meidung jego wspólnota nigdy nie powróciła do szwajcarskich mennonitów.
Po śmierci Ammana i emigracji (od lat 20. XVIII wieku) części członków wspólnoty do Pensylwanii, gdzie William Penn prowadził tzw. święty eksperyment religijnej tolerancji, większość amiszów pozostałych w Europie połączyła się z kościołem mennonickim. W chwili obecnej w Europie nie istnieje żadna wspólnota amiszów.
