Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Helsinki - Wikipedia, wolna encyklopedia

Helsinki

Z Wikipedii

Współrzędne: 60°10'00" N 024°56'00" EGeografia

Helsinki
Herb
Herb Helsinek
Państwo Finlandia Finlandia
prowincja Finlandia Południowa
Powierzchnia 186 km²
Położenie 60°10' N
24°56' E
Wysokość 25 m n.p.m.
Populacja (2006)
• liczba ludności
• gęstość
• aglomeracja

562 570
3024,6 os./km²
1 293 093
Miasta partnerskie Warszawa, Moskwa, Pekin
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Strona internetowa miasta
Dzielnica Töölö, Helsinki - widok z wieży stadionu olimpijskiego
Powiększ
Dzielnica Töölö, Helsinki - widok z wieży stadionu olimpijskiego

Helsinki (fin. Helsinki, szw. Helsingfors) to stolica Finlandii i prowincji Uusimaa. Liczba mieszkańców 570 tys., aglomeracja - około 1, 2 mln. W skład zespołu miejskiego wchodzą: Espoo, Vantaa i Kauniainen. Są głównym ośrodkiem przemysłu, kultury i administracji. Port nad Zatoką Fińską. Uniwersytet założony w 1828 roku. W mieście znajduje się główny port lotniczy.

Spis treści

[edytuj] Historia

Na terenie dzisiejszych Helsinek już w XV wieku istniała niewielka osada. Właściwe miasto zostało założone w 1550 roku przez króla Gustawa Wazę. Stało się ważnym ośrodkiem handlu. W 1640 roku główne centrum miasta zostało przeniesione na obecne miejsce. Często niszczone przez Rosjan. W 1710 roku wybuchła niewielka epidemia. W XVIII wieku nastąpił przyspieszony rozwój miasta. W 1748 roku wybudowano twierdzę Suomenlinna. Po wielkim pożarze w 1812 roku, miasto zostało stolicą kraju. Wtedy powstało mnóstwo instytucji i budynków klasycystycznych, rozwinął się przemysł. W 1870 roku zbudowano pierwszą linię kolejową. W 1918 roku Helsinki stały się stolicą niepodległej Finlandii. Po II wojnie światowej nastąpił bardzo szybki rozwój miasta. W 1952 roku było gospodarzem letnich igrzysk olimpijskich. W 1972 roku podpisano tam traktat KBWE. Miasto stało się modne, a dziś jest jedną z 9 stolic kulturalnych Europy. Po krótkim kryzysie gospodarczym na początku lat 90. XX wieku, miasto powtórnie zaczęło się rozwijać.

[edytuj] Współrzędne Geograficzne

60°12`N 24°55`E

[edytuj] Zabytki

W mieście znajduje się dzielnica Kruununhaka, gdzie znajdują się domy z XVI-XVII wieku, ocalałe z pożaru z 1812 roku.

[edytuj] Najważniejsze

Katedra i Plac Senatu w sezonie turystycznym (sierpień 2004)
Powiększ
Katedra i Plac Senatu w sezonie turystycznym (sierpień 2004)
Powiększ
Powiększ
  • Senaatintori (plac senacki) zaprojektowany przez C.L. Engela w 1820 roku. Plac otacza mnóstwo budynków klasycystycznych.
  • Yliopisto (uniwersytet) drugi w Finlandii, założony w 1828 roku
  • Suomenlinna - twierdza wybudowana w 1748 roku przez Szwedów; teraz znajduje się w niej kilka muzeów.
  • Linnanmäki - wesołe miasteczko z 1950 roku
  • Pałac wybudowany na przedmieściach w 1550 roku
  • Parlament z końca XIX wieku. Siedziba rządu Finlandii
  • Teatr Narodowy z 1882 roku.
  • Bank Narodowy z końca XIX wieku, największy w kraju
  • Dworzec Kolejowy zaprojektowany w 1910 roku przez Eliela Saarinana
  • Dom towarowy Stockmann z końca XIX wieku, gdzie znajduje się siedziba jednej z najstarszych firm Finlandii
  • Pałac Prezydencki z końca XIX wieku
  • Biblioteka Narodowa z 1828 roku
  • Most Pitkäsilta z 1878 roku
  • Obserwatorium astronomiczne zaprojektowane przez C.L. Engela w 1825 roku
  • Teatr Szwedzki z ok. 1860 roku
  • Kaivopuisto - jeden z największych parków w centrum Helsinek z 1840 roku

[edytuj] Muzea

W całym mieście znajduje się ponad 35 muzeów.

  • Muzeum Narodowe z połowy XIX wieku - największe zbiory w Finlandii
  • Ateneumin Taidemuseo - największe muzeum sztuki w Finlandii. Zobaczyć tam można m.in. obrazy Gallena-Kalleli, Jarnefelta, Sallinena, van Gogha, Cezanne'a, Chagalla i wiele innych.
  • Muzeum Sinebrychoff z końca XVIII wieku przedstawiająca zbiory starej sztuki Finlandii i Europy
  • Muzeum Miasta Helsinki z XIX wieku, przedstawiające miasto
  • Muzeum Gallena-Kalleli z 1913 roku; znajdują się tam zbiory poświęcone temu artyście
  • Muzeum wojskowe z 1939 roku.
  • Muzeum Ehrensvärd z 1748 roku położone w dzielnicy Suomenlinna
  • Muzeum Armfelt prezentujące zbiory z XVIII wieku
  • Muzeum teatru z 1868 roku. Tam znajdują się m.in. dzieła Alexisa Kivi
  • Muzeum sportu z 1940 roku położone w pobliżu stadionu
  • Posti Museo z połowy XX wieku. Przedstawia historię poczty w Finlandii
  • Muzeum Robotnicze z przełomu XIX i XX wieku
  • Muzeum Radia
  • Muzeum Hotelarstwa

[edytuj] Miejsca kultu religijnego

W Espoo i Vantaa znajduje się kilka kościołów z okresu średniowiecza. Istnieją również inne kościoły w mieście.

  • Jeden z najstarszych w Helsinkach: kościół na wyspie, z 1685 roku
  • Ruiny kościoła z 1710 roku
  • Kościół w Espoo, styl romańsko-gotycki, z 1430 roku
  • Kościół średniowieczny w Vantaa z 1450 roku
  • Cerkiew nowoczesna z 1952 roku
  • Katedra św. Marka zaprojektowana ok. 1820 roku
  • Sobór Uspenski - kościół prawosławny wybudowany w połowie XIX wieku
  • Temppeliaukion kirkko z 1975 roku. Kościół wykuty w skale. Zaprojektowany przez Alvara Aalto
  • Vanha Kirkko rok 1815
  • Nikolainkirkko z ok. 1830 roku

[edytuj] Cmentarze

  • Cmentarz Hietaniemi z 1840 roku. Na tym cmentarzu pochowano najsłynniejszych Finów w historii m.in. wszystkich prezydentów Finlandii
  • Cmentarz żydowski z ok. 1870 roku
  • Cmentarz arabski z ok. 1870 - jeden z nielicznych znajdujących się w Skandynawii
  • Cmentarz z 1710, gdzie pochowano ofiary epidemii z tegoż roku

[edytuj] Inne obiekty

Wieża Stadionu Olimpijskiego w Helsinkach
Powiększ
Wieża Stadionu Olimpijskiego w Helsinkach
  • Willa Hakasalmiego wybudowana w 1843 roku
  • Stadion Olimpijski wybudowany w 1938 roku na olimpiadę. W pobliżu stadionu znajduje się posąg Paavo Nurmi
  • Dom Sederholma wybudowany w 1757 roku, przez wielkiego przemysłowca Johana Sederholma
  • Dom Mieszczański z początku XVIII wieku. Jeden z najstarszych murowanych budynków w Helsinkach
  • Dom Szlachty - budynek z ok. 1890 roku w którym zbierała się arystokracja
  • Finlandia talo - nowoczesny budynek zaprojektowany przez Alvara Aalto w 1966 roku.
  • Sibeliuksen puisto - park Sibeliusa z lat 20. XX wieku
  • Dom Mannerheima z początku XX wieku. Obecnie tam znajduje się muzeum
  • Dom Frederika Cygnaeusa z połowy XIX wieku
  • ZOO z 1882 roku.
  • Opera z drugiej połowy XX wieku
  • Pomnik cara Aleksandra II
  • Ratusz klasycystyczny z drugiej połowy XIX wieku
  • Centrum sztuki Kiasma - centrum sztuki nowoczesnej
  • Töölö z 1899 roku
  • Kallion kirkko z 1910 roku

Helsinki są jednym z najbardziej zielonych miast Europy. W Helsinkach znajduje się również największa izba wytrzeźwień w Europie.

[edytuj] Ludność Helsinek

Rok Ludność
1550 1 500
1700 4 000
1750 6 000
1800 15 000
1850 50 000
1875 100 000
1900 180 000
1930 400 000
1950 610 000
1975 900 000
2004 1 240 000

[edytuj] Linki zewnętrzne

[edytuj] Zobacz też

Commons

THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu