Fale kapilarne
Z Wikipedii
Fala kapilarna (fale napięcia powierzchniowego) fala na powierzchni dwóch płynów (np. wody i oleju lub powietrza i wody), której siłą przywracającą powierzchnię do położenia równowagi są siły napięcia powierzchniowego. Fale kapilarne na wodzie są także nazywane zmarszczkami na wodzie.
Dla powierzchni wody siłami przywracającymi równowagę jest siła napięcia powierzchniowego i siła grawitacji. Siła napięcia powierzchniowego przeważa dla fal o długości mniejszej od 1,7 cm, dla fal dłuższych przeważa siła grawitacji. Dla fal na powierzchni wody o długości większej od 10 cm oddziaływanie siły napięcia powierzchniowego można całkowicie pominąć.
Olej rozlany na wodzie poprzez zwiększenie napięcia powierzchniowego zmniejsza fale kapilarne na wodzie, a przez lepkość zwiększa szybkość zaniku fal. Wylewanie oleju na wodę podczas silnych strormów przez załogi statków było wykorzystywane do "uspokajania wody". Jeden z pierwszych artykułów proponujący wyjaśnienie skuteczności tego zabiegu został przedstawiony przez Benjamina Franklina w 1774 roku w czasopiśmie Philosophical Transactions. Pomimo prób naukowego uzasadnienia "spokajania wody" skuteczność tego zabiegu jest znikoma, gdyż wylanie oleju i zwiększenie napięcia powierzchniowego nie wpływa na fale o długości większej niż 10 cm, enegria fal podczas sztormu jest znacznie większa od energii jaką moze zgromadzić fala kapilarna. Dlatego zabieg ten należy zaliczyć do bogatej kolekcji mitów marynistycznych.
[edytuj] Zobacz też:
Z falami kapilarnymi związane są refleksu słońca (migotania słońca) obserwowane z samolotów lub kosmosu.
[edytuj] Linki zewnętrzne
C. Tanford, Ben Franklin Stilled the Waves: An Informal History of Pouring Oil on Water with Reflections on the Ups and Downs of Scientific Life in General, Oxford U. Press, New York (2004)