Egon Krulisz
Z Wikipedii
Egon Kazimierz Franciszek Krulisz (ur. 7 kwietnia 1895 w Sirowicach, Czechy, zm. 19 kwietnia 1936 w Warszawie), inżynier elektryk, radiotechnik, podpułkownik WP.
Był synem Franciszka (kapitana armii austrowęgierskiej) i Adeli z Łateckich. Krótko po ukończeniu szkoły średniej został powołany do armii austrowęgierskiej w związku z wybuchem I wojny światowej. Początkowo służył w piechocie, następnie w łączności. W 1918 dosłużył się stopnia oficerskiego (podporucznika). W listopadzie t.r. wstąpił do Wojska Polskiego.
Brał udział w walkach o Lwów i Przemyśl, był dwukrotnie ranny. W 1919 w randze porucznika był wykładowcą na kursach dla przyszłych oficerów wojsk łącznościowych, a rok później, jako szef łączności 11. dywizji piechoty, uczestniczył w bitwie o Warszawę. We wrześniu 1920 został awansowany na kapitana. Po wojnie polsko-radzieckiej skierowano go na studia na Politechnice Lwowskiej, które ukończył w 1922 z dyplomem inżyniera elektryka. Od tego czasu zajmował różne stanowiska w wojskach łaczności, wykładał m.in. w Pułku Radiotelegraficznym i Szkole Podchorążych Inżynierii w Warszawie oraz był kierownikiem laboratorium radiotechnicznego w Wojskowym Instytucie Badań Inżynierii. Od sierpnia 1935 kierował wydziałem wojskowym w Państwowym Instytucie Telekomunikacyjnym. W 1924 został awansowany na majora, a 1 stycznia 1936 na podpułkownika.
Działał także w środowisku naukowym i technicznym poza wojskiem. Był aktywnym członkiem Stowarzyszenia Radiotechników Polskich, przekształconego w 1929 w Sekcję Radiotechniczną Stowarzyszenia Elektryków Polskich (m.in. wiceprezesem i prezesem) oraz redaktorem "Przeglądu Radiotechnicznego" (1924-1928). Uczestniczył w pracach Polskiego Komitetu Elektrotechnicznego, Centralnej Komisji Normalizacji Elektrotechnicznej, Towarzystwa Wojskowo-Technicznego, Stowarzyszenia Teletechników Polskich. W 1926 został prezesem Polskiego Klubu Radionadawców w Warszawie, a w 1933 prezesem okręgu warszawskiego Polskiego Związku Krótkofalowców.
Prowadził działalność dydaktyczną. Wykładał radiotechnikę w Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie. Opracował kilka skryptów i wiele artykułów naukowych i popularyzatorskich (na łamach "Przeglądu Radiotechnicznego", "Wiadomości i Prac Instytutu Radiotechnicznego", "Przeglądu Elektrotechnicznego", "Przeglądu Wojskowo-Technicznego", "Przewodnika po I Ogólnokrajowej Wystawie Radiowej" 1926). Najważniejszym dziełem Krulisza był zaplanowany na wiele tomów wykład akademicki teorii radiotechniki Zasady radiotechniki; ukazały się dwa tomy - Podstawy teoretyczne (1932) i Lampy elektronowe (1937). Inżynier Krulisz opracował ponadto m.in. poradinik dla radioamatorów (1927), Radiotechnika (1928), Części konstrukcji radiotechnicznych (1928). Był delegatem Polski na wielu międzynarodowych konferencjach technicznych.
Razem ze Stefanem Jasińskim uzyskał patent polski na "urządzenie do kontroli i korekcji nastawienia częstotliwości radiostacji o ciągłym zakresie fal" (1935). Wynalazek ten znalazł szerokie zastosowanie w wojsku.
Zmarł po krótkiej chorobie w kwietniu 1936 i został pochowany na Powązkach. Był odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi (pośmiertnie). W 1939, także pośmiertnie, nadano mu tytuł honorowego członka Stowarzyszenia Elektryków Polskich.
Był żonaty z Anną Henryką z Lisowskich, miał troje dzieci (synów Jerzego i Macieja oraz córkę Zuzannę).
Źródła:
- Jerzy Kubiatowski, Egon Krulisz, w: Polski Słownik Biograficzny, tom XV, 1970