Bernard Katz
Z Wikipedii
Sir Bernard Katz (ur. 26 marca 1911 w Lipsku, zm. 20 kwietnia 2003 w Londynie), elektrofizjolog angielski, laureat Nagrody Nobla z medycyny 1970.
Pochodził z rodziny żydowskich imigrantów pochodzenia rosyjskiego, wychowywał się i kształcił w Niemczech. W 1934 ukończył studia medyczne na Uniwersytecie w Lipsku, rok później wraz z rodziną opuścił Niemcy w obliczu narastającego zagrożenia hitlerowskiego. W Londynie w Kolegium Uniwersyteckim współpracował z Archibaldem Vivianem Hillem (brytyjskim biofizykiem i laureatem Nagrody Nobla w 1922). W późniejszych latach pracował także z innymi noblistami – po obronie doktoratu w 1938 wyjechał do Sydney, gdzie poznał Johna Ecclesa, a po powrocie do Wielkiej Brytanii (po wojnie) w Kolegium Uniwersyteckim w Londynie pracował z Alanem Hodgkinem i Andrew Huxleyem. W czasie wojny służył w RAF jako oficer radiolokacyjny.
W 1941 został poddanym (obywatelem) brytyjskim. Od 1952 był profesorem Kolegium Uniwersyteckiego w Londynie, kierował departamentem biofizyki. Został wybrany do Royal Society, a także do Narodowej Akademii Nauk w Waszyngtonie. Od 1978 nosił tytuł professor emeritus. W 1970 nadano mu tytuł szlachecki Sir.
Prowadził badania nad rolą acetylocholiny w przekaźnictwie nerwowym. Wykazał, że wydziela się ona w synapsie pod wpływem dochodzącego impulsu; odkrył rolę wapnia jako wyzwalacza acetylocholiny. Za badania nad mediatorami (substancjami wyzwalanymi w synapsach w wyniku pobudzenia neuronu) został laureatem Nagrody Nobla w 1970 w dziedzinie fizjologii lub medycyny, wraz z Ulfem von Eulerem i Juliusem Axelrodem. Prace trójki uczonych umożliwiły zrozumienie wielu podstawowych zagadnień związanych z przekazywaniem informacji w układzie nerwowym, a także opracowanie nowych metod leczenia w neurologii i psychiatrii.
Niektóre prace:
- Electric Excitation of Nerve (1939)
- Nerve, Muscle and Synapse (1966)
- The Release of Neural Transmitter Substances (1969)
Źródła:
- Beata Tarnowska (red.), Nagrody Nobla. Leksykon PWN, Warszawa 2001
1901: Behring • 1902: Ross • 1903: Finsen • 1904: Pawłow • 1905: Koch • 1906: Golgi, Ramón y Cajal • 1907: Laveran • 1908: Miecznikow, Ehrlich • 1909: Kocher • 1910: Kossel • 1911: Gullstrand • 1912: Carrel • 1913: Bárány • 1919: Bordet • 1920: Krogh • 1922: Hill, Meyerhof • 1923: Banting, Macleod • 1924: Einthoven • 1926: Fibiger • 1927: Wagner-Jauregg • 1928: Nicolle • 1929: Eijkman, Hopkins • 1930: Landsteiner • 1931: Warburg • 1932: Sherrington, Adrian • 1933: Morgan • 1934: Whipple, Minot, Murphy • 1935: Spemann • 1936: Dale, Loewi • 1937: Szent-Györgyi • 1938: Heymans • 1939: Domagk • 1943: Dam, Doisy • 1944: Erlanger, Gasser • 1945: Fleming, Chain, Florey • 1946: Muller • 1947: C.Cori, G.Cori, Houssay • 1948: Müller • 1949: Hess, Moniz • 1950: Kendall, Reichstein, Hench • 1951: Theiler • 1952: Waksman • 1953: Krebs, Lipmann • 1954: Enders, Weller, Robbins • 1955: Theorell • 1956: Cournand, Forssmann, Richards • 1957: Bovet • 1958: Beadle, Tatum, Lederberg • 1959: Ochoa, Kornberg • 1960: Burnet, Medawar • 1961: Békésy • 1962: Crick, Watson, Wilkins • 1963: Eccles, Hodgkin, Huxley • 1964: Bloch, Lynen • 1965: Jacob, Lwoff, Monod • 1966: Rous, Huggins • 1967: Granit, Hartline, Wald • 1968: Holley, Khorana, Nirenberg • 1969: Delbrück, Hershey, Luria • 1970: Katz, Euler, Axelrod • 1971: Sutherland • 1972: Edelman, Porter • 1973: Frisch, Lorenz, Tinbergen • 1974: Claude, Duve, Palade • 1975: Baltimore, Dulbecco, Temin • 1976: Blumberg, Gajdusek • 1977: Guillemin, Schally, Yalow • 1978: Arber, Nathans, Smith • 1979: Cormack, Hounsfield • 1980: Benacerraf, Dausset, Snell • 1981: Sperry, Hubel, Wiesel • 1982: Bergström, Samuelsson, Vane • 1983: McClintock • 1984: Jerne, Köhler, Milstein • 1985: Brown, Goldstein • 1986: Cohen, Levi-Montalcini • 1987: Tonegawa • 1988: Black, Elion, Hitchings • 1989: Bishop, Varmus • 1990: Murray, Thomas • 1991: Neher, Sakmann • 1992: Fischer, Krebs • 1993: Roberts, Sharp • 1994: Gilman, Rodbell • 1995: Lewis, Nüsslein-Volhard, Wieschaus • 1996: Doherty, Zinkernagel • 1997: Prusiner • 1998: Furchgott, Ignarro, Murad • 1999: Blobel • 2000: Carlsson, Greengard, Kandel • 2001: Hartwell, Hunt, Nurse • 2002: Brenner, Horvitz, Sulston • 2003: Lauterbur, Mansfield • 2004: Axel, Buck • 2005: Marshall, Warren • 2006: Fire, Mello