AMD Athlon

Z Wikipedii

Athlon to marka handlowa serii różnych mikroprocesorów bazowanych na architekturze x86 zaprojektowanych i produkowanych przez firmę AMD. Nazwa Athlon pierwotnie używana była na oznaczenie siódmej generacji procesorów z rodziny x86 produkowanych przez AMD. Firma pozostawiła jednak tę samą nazwę dla własnych procesorów ósmej generacji – Athlon 64, korzystających z architektury AMD64.

Spis treści 1 Athlon Argon/Pluto/Orion 2 Athlon Thunderbird 3 Athlon XP 3.1 Palomino 3.2 Thoroughbred 3.3 Barton i Thorton 3.4 Mobile Athlon XP 4 Athlon 64 5 Zobacz też 6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Athlon Argon/Pluto/Orion

Athlon zadebiutował 21 sierpnia 1999 roku. Jego nazwa wywodzi się z angielskiego słowa "decathlon" (dziesięciobój). Pierwsza wersja rdzenia, nazwana K7 Argon, była dostępna z zegarem od 500 do 700 MHz. Wprowadzona później odmiana K75 Pluto występowała w wersjach od 550 do 850 MHz, a ostatnia - K75 Orion - od 900 do 1000 MHz. Procesory te używały gniazda Slot A, podobnego, ale nie kompatybilnego z gniazdem Slot 1 używanym przez Pentium II oraz Pentium III Katmai .

Pod względem architektury wewnętrznej Athlon to bardzo poprawiony K6 z dodatkowym protokołem magistrali EV6 (po raz pierwszy użytym w procesorze DEC Alpha 21294 RISC). W porównaniu z K6 znacznie poprawiono wydajność w obliczeniach zmiennoprzecinkowych i dodano dużą pamięć podręczną pierwszego poziomu (L1 cache) o wielkości 128 KB bezpośrednio na rdzeń procesora. Podobnie jak Pentium II i Pentium III Katmai Intela, Athlon miał także pamięć podręczną drugiego poziomu (L2 cache) o pojemności 512KB, która nie mieściła się bezpośrednio na rdzeniu procesora, ale znajdowała się w jego obudowie i była taktowana niższą prędkością niż rdzeń procesora.

[edytuj] Athlon Thunderbird

Druga generacja Athlonów - nazwa kodowa "Thunderbird" - zadebiutowała w specyfikacji Slot A, później została zastąpiona formatem Socket A i była taktowana zegarem od 650 do 1400 MHz (650Mhz - 1Ghz dla Slot A). Główną różnicę w porównaniu z pierwszymi Athlonami stanowiła struktura pamięci podręcznej. W czasie kiedy Intel zastąpił Pentium III Katmai znacznie szybszą wersją Coppermine P-III, AMD wymieniło 512 KiB cache taktowaną o połowę wolniej niż zegar procesora, na 256 KiB pamięci podręcznej taktowanej z pełną szybkością i umiejscowioną na jednym chipie z procesorem (według ogólnej zasady: im więcej cache, tym lepiej - ale szybsza pamięć cache jeszcze bardziej poprawia wydajność).

Thunderbird był najbardziej popularnym procesorem AMD od czasu Am386DX-40 dziesięć lat wcześniej. W tym czasie znacznie poprawiono jakość budowanych płyt głównych i po początkowym okresie, kiedy dostępnych było tylko kilka modeli płyt z Socket A, prawie wszyscy główni producenci płyt głównych zaczęli wypuszczać na rynek modele obsługujące Athlona. W tym czasie AMD otworzyło nową fabrykę w Dreznie, pozwalając na zwiększenie produkcji i przy okazji na ulepszenie procesu wytwarzania procesorów – podobnie jak Intel, AMD zaczęło używać miedzianych połączeń. W październiku 2000 wprowadzono na rynek Athlon "C" z częstotliwością taktowania magistrali FSB 133 MHz (pozwalając na użycie pamięci DDR266), poprawiając wydajność tej wersji Athlona o około 10% w porównaniu z pierwszymi modelami Thunderbirda.

[edytuj] Athlon XP

Pod względem szybkości obliczeń Thunderbird z łatwością przewyższał swoich rywali: Pentium III i wczesne Pentium 4. Jednak po debiucie P4 taktowanego zegarem 1,7 GHz w kwietniu 2001 stało się oczywiste, że Thunderbird nie pozostanie liderem na zawsze, a już teraz osiągnięto granicę maksymalnej szybkości – 1400 MHz.

[edytuj] Palomino

Trzecia wersja Athlona, a pierwsza Athlona XP - "Palomino" - została wypuszczona 14 maja 2001. Dołączono w niej obsługę instrukcji SSE (obsługiwanych do tej pory tylko przez Pentium III) nazwanych przez AMD 3DNow! Professional. Pierwsze modele były taktowane zegarami od 1333 do 1733 MHz. Główne zmiany polegały na optymalizacji jądra procesora i spowodowały mniej więcej 10% poprawę wydajności w porównaniu z Thunderbirdem o takiej samej częstotliwości. Zmniejszono także nieco pobór prądu, umożliwiając w ten sposób zwiększenie szybkości taktowania.

Poważnym problemem Palomino był fakt, że generowały one bardzo dużo ciepła. Pierwsza wersja Athlona MP (do zadań wieloprocesorowych SMP) miała bardzo duże kłopoty związane z emisją ciepła.

Wydajność Athlona XP była wyliczana na podstawie systemu PR Rating, który porównywał wydajność XP do Pentium 4. Ponieważ Athlon XP miał wyższy stosunek IPC niż Pentium 4 (i około 10% wyższy niż Thunderbird), był bardziej wydajny pomimo niższych częstotliwości taktowania.

[edytuj] Thoroughbred

Czwarta generacja Athlona, druga generacja Athlona XP, jądro Thoroughbred, została wypuszczona 10 czerwca 2002 i była taktowana zegarem 1,43 GHz - 1700+ w skali PR. Nieco później stały się dostępne wersje 2400+ i 2600+ taktowane zegarem 2083 i 2133 MHz (przy FSB 133/266 MHz). AMD wyprodukował także wersje 2700+ i 2800+, ale były one dostępne tylko w śladowych ilościach.

Rdzeń Thoroughbreda wykonano w technologii 0,13 mikrometra (w odróżnieniu od procesu 0,18 mikrometrowego używanego przy Palomino) – oprócz tego te dwa jądra nie różniły się niczym. AMD miało poważne kłopoty z ciepłem generowanym przez pierwszą wersję Thoroughbreda, które zostały rozwiązane dopiero w wersji Thoroughbred B. Dopiero wtedy AMD na nowo zaczęło produkować procesory, które mogły się mierzyć z najszybszymi Pentium. Po podniesieniu prędkości FSB z 133 (266) na 166 (333) AMD wypuścił nową serię chipów – 2700+.

[edytuj] Barton i Thorton

Barton to piąta generacja Athlona, która zaczęła być dostępna od 2003 roku z osiągami 2500+, 2600+, 2800+, 3000+ i 3200+. Nie podniesiono co prawda szybkości taktowania w porównaniu z poprzednią generacją Thoroughbred, ale wydajność procesorów wzrosła po powiększeniu pamięci podręcznej o 256 KiB( w sumie do 512 KB) i dalszym zwiększeniu prędkości taktowania FSB do 200 (400) MHz - tylko w modelu 3200+. Thorton to wariant Bartona z wyłączoną połową pamięci podręcznej drugiego poziomu (L2 cache), co powodowało, że chip był praktycznie ekwiwalentem Thoroughbred B. Dostępne były modele Thorton 2200+, 2300+ i 2400+. W niektórych Thortonach można było przeprowadzić modyfikację na nowo włączającą połowę cache [1].

[edytuj] Mobile Athlon XP

Mobile Athlon XP ("Athlon XP-M") jest funkcjonalnie identyczny do normalnego Athlona XP z tą tylko różnicą, że potrzebuje niższych napięć i mnożnik zegara procesora nie jest w nim zablokowany. Niższe wymogi zasilania powodują, ze XP-M wydziela znacznie mniej ciepła. XP-M posiadają także dodatkową funkcję "PowerNow!", które automatycznie zmniejsza szybkość taktowania procesora w zalezności od potrzeb.

Niektóre wersje Athlona XP-M używają gniazda µ-PGA.

Ponieważ wersja Mobile Athlona nie ma zablokowanego mnożnika częstotliwości taktowania, są one bardzo popularne wśród osób lubiących "podrasowywać" procesory. Niektóre Athlony XP-M z jądrem "Barton" fabrycznie sprzedawane jako 2600+ (domyślnie zegar 2 GHz / 15x133 MHz) mogą być "podkręcone" nawet do 3,1 GHz (przy częstotliwości magistrali ponad 200MHz oraz obniżonym mnożniku, co dodatkowo zwiększa wydajność pracy całego systemu).

[edytuj] Athlon 64

Zobacz więcej w osobnym artykule: Athlon 64.

Athlon 64 jest bazowany na 64-bitowej architekturze x86-64 (znanej teraz jako AMD64) o nazwie kodowej "Hammer". Jest to domowa wersja serwerowych mikroprocesorów Opteron, obu należących do rodziny AMD64. Istnieją dwie wersje "AMD 64" i "AMD 64 FX". Wersja FX jest podobna do Opterona i wydajniejsza od wersji bez oznaczenia FX.

[edytuj] Zobacz też

• Athlon MP
• Athlon 64
• Lista procesorów AMD
• Lista procesorów Athlon
• Lista procesorów Athlon XP

[edytuj] Linki zewnętrzne

• CPU-INFO: AMD Athlon, procesor informacja i historia