Aleksander Litwinienko

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Aleksander Litwinienko

Urodzony	4 grudnia 1962 Woroneż
Zmarł	23 listopada 2006 Londyn

Aleksander Walterowicz Litwinienko, ros. Александр Вальтерович Литвиненко (ur. 4 grudnia 1962 w Woroneżu, zm. 23 listopada 2006 w Londynie) – były podpułkownik KGB/FSB, emigrant rosyjski, występował przeciw polityce prowadzonej przez prezydenta Rosji Władimira Putina, szczególnie w odniesieniu do Czeczenii.

W 1988 rozpoczął pracę w kontrwywiadzie KGB, od 1991 służył w centrali FSB. Za skuteczną działalność w zwalczaniu przestępczości zorganizowanej został uhonorowany tytułem weterana MUR-u (Wydziału Kryminalnego milicji moskiewskiej). W 1997 został przeniesiony do najtajniejszego w FSB Zarządu ds. rozpracowania organizacji przestępczych na stanowisko starszego współpracownika operacyjnego i zastępcy naczelnika 7. wydziału.

W listopadzie 1998 na konferencji prasowej ujawnił fakt wydawania mu do wykonania rozkazów sprzecznych z prawem. W marcu 1999 został aresztowany i umieszczony w areszcie śledczym moskiewskiego więzienia Lefortowo. Sprawa sądowa zakończyła się uniewinnieniem, ale natychmiast po tym, w budynku sądu został aresztowany przez FSB z innego oskarżenia, które ostatecznie zostało zamknięte bez rozpoczęcia postępowania sądowego. Po zwolnieniu go w związku z tym z aresztu i pobraniem pisemnego zobowiązania do nieopuszczania kraju rozpoczęto przeciwko niemu kolejne śledztwo. Wkrótce, wbrew zobowiązaniu, przy pomocy prezesa Fundacji Swobód Obywatelskich Aleksandra Goldfarba^[1] wyjechał z Rosji i w maju 2001 uzyskał azyl polityczny w Wielkiej Brytanii.

W napisanej z Jurijem Fielsztińskim książce FSB wysadza Rosję (ang. FSB blows up Russia, ros. ФСБ взрывает Россию, w 2002 powstał film dokumentalny o tym samym tytule) podał wersję o tym, że zamachy terrorystyczne w 1999 r. na budynki mieszkalne w Moskwie i Wołgodońsku były przygotowane i przeprowadzone przez agentów FSB w celu zrzucenia odpowiedzialności na Czeczenów i uzyskania tym samym casus belli wznowienia wojny czeczeńskiej.

[edytuj] Otrucie

1 listopada 2006 r. w czasie kiedy prowadził dochodzenie w sprawie śmierci Anny Politkowskiej u Litwinienki nagle wystąpiły objawy chorobowe, które można było przypisywać zatruciu. Wcześniej Litwinienko jadł lunch w londyńskiej restauracji serwującej sushi Itsu z swoim włoskim znajomym Mario Scaramellą^[2], członkiem Komisji Mitrochina, która starała się wyświetlić infiltrację włoskiego życia politycznego przez KGB^[3]. Scaramella twierdził, że posiada ważne informacje dotyczące kulisów zabójstwa Politkowskiej i przekazał Litwinience informacje na ten temat. Pojawiły się też informacje, że przed tym zdarzeniem spotkał się ze znajomym z czasów pracy w FSB Andriejem Ługowojem i nieznanym mu osobnikiem przedstawionym jako Władimir, który był wprawdzie małomówny, ale nalegał na wypicie po filiżance herbaty^[4].

Oleg Gordijewski, inny pułkownik KGB, który zbiegł do Wielkiej Brytanii i który zna dobrze Litwnienkę, powiedział w wywiadzie dla BBC, że uważa, że Litwinience została podana szklanka zatrutej herbaty, na spotkaniu w mieszkaniu jego rosyjskiego przyjaciela, zaraz przed spotkaniem w restauracji serwującej sushi.

Po tym zajściu Litwinienko w stanie ciężkim trafił do szpitala, z którego wyszedł po kilku dniach^[5]. Powrócił jednak do szpitala z objawami ciężkiego zatrucia nieznaną substancją.^[6]^[7]

Scotland Yard prowadzi dochodzenie w sprawie otrucia Litwinienki. Początkowo przypuszczano, że użytą trucizną były związki talu, które bywały dawniej stosowane w trutkach na szczury. Do objawów zatrucia talem należą wyłysienie i uszkodzenie nerwów obwodowych^[8]. Litwinienko przebywał na leczeniu pod strażą w University College Hospital w Londynie.^[9]^[10] ^[11]. Mimo starań lekarzy zmarł w nocy z 23 na 24 listopada 2006.^[11].

24 listopada brytyjskie służby medyczne podały, że w organizmie Litwinienki nie znaleziono talu, tylko słabo radioaktywny, ale silnie toksyczny izotop polonu 210.

W pożegnalnym liście skierowanym do przyjaciela, Aleksandra Goldfarba, Aleksander Litwinienko odpowiedzialnością za swoje otrucie obarczył prezydenta Rosji, Władimira Putina.