Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions Al Gore - Wikipedia, wolna encyklopedia

Al Gore

Z Wikipedii

Albert Arnold Gore jr.
ur. 1948
45. Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych
Okres urzędowania od 20 stycznia 1993
do 20 stycznia 2001
Partia polityczna Partia Demokratyczna
Poprzednik Dan Quayle
Następca Dick Cheney

Albert Arnold Gore, junior (znany jako Al Gore) (ur. 31 marca 1948) - polityk amerykański, działacz Partii Demokratycznej, wieloletni członek Kongresu, 45. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych i kandydat swej partii w wyborach prezydenckich w 2000 roku, kiedy to uzyskał większość w głosowaniu powszechnym, ale przegrał w Kolegium Elektorskim. Z zawodu dziennikarz i autor kilku książek.

Spis treści

[edytuj] Przed rozpoczęciem kariery politycznej

Gore przyszedł na świat w stolicy USA Waszyngtonie w zamożnej rodzinie. Jego ojcem był Albert Gore senior, wieloletni kongresman i senator ze stanu Tennessee (który jest także rodzinnym stanem przyszłego wiceprezydenta). Dzieciństwo Gore'a upłynęło między mieszkaniem w Waszyngtonie a rodzinnym domem w Tennessee.

Al uczęszczał do szkoły średniej w Waszyngtonie, gdzie poznał swoją przyszłą żonę Mary Elizabeth Atchieson (znaną jako Tipper Gore).

Ukończył prestiżowy uniwersytet Harvardzki (gdzie studiował w latach 1965-1969). W latach 1969-1971 odbył służbę wojskową w Wietnamie w pionie prasowym armii (notabene uważał się za przeciwnika tamtej wojny). Gore nigdy potem nie eksponował swego kombatanctwa, które odróżniało go choćby od Billa Clintona czy George'a W. Busha.

Zdjęcie ślubne państwa Gore
Powiększ
Zdjęcie ślubne państwa Gore

W 1970 roku poślubił Tipper. Z tego małżeństwa, któe trwa po dziś dzień, narodziło się czworo dzieci - Karenna (ur. 1973), Kristin (ur. 1977), Sarah (ur. 1979) i Al III (ur. 1982). Karenna wyszła za mąż za Drewa Schiffa, z którym ma swoje dzieci.

Po powrocie do Tennessee Gore pracował jako dziennikarz.

[edytuj] Członek Kongresu

Al Gore jako członek Kongresu USA
Powiększ
Al Gore jako członek Kongresu USA

[edytuj] Izba Reprezentantów

W 1976 roku Gore zgłosił swoją swoją kandydaturę na członka Izby Reprezentantów z 4. okręgu wyborczego w Tennessee. W prawyborach pokonał Stanleya Rogersa, a w listopadzie tegoż roku swego republikańskiego oponenta. Gore zasiadał w Izbie przez cztery dwuletnie kadencje.

[edytuj] Senat

W 1984 nie kandydował ponownie, jako że postanowił zdobyć dawne miejsce swego ojca w Senacie, które zostało właśnie opróżnione przez odchodzącego na polityczną emeryturę dotychczasowego lidera republikanów w senacie Howarda Bakera. Gore wygrał wybory. Ponownie wybrano go w roku 1990.

W kongresie dał się poznać jako tzw. konserwatywny demokrata, czyli jeden z tych przedstawicieli tego stronnictwa z południa, którzy opowiadają się przeciwko liberalizacja prawa do przerywania ciąży czy ograniczeniu prawa do posiadania broni. Był też znany z działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Zwrócił też na siebie uwagę, krytykując prezydenta Ronalda Reagana, kiedy ten postanowił wprowadzić nowy typ uzbrojenia nuklearnego:

Jest to błąd w ocenie równie poważny jak dostarczanie broni Iranowi. Jest to błąd o znaczeniu historycznym, jest to drugi wielki błąd za kadencji Reagana (cytat za Longin Pastusiak "Ronald Reagan").

W czasie I wojny w Zatoce Perskiej Gore jako jeden z nielicznych demokratycznych senatorów poparł wysłanie wojsk do Kuwejtu i Iraku.

W czasie kiedy zasiadał w senacie napisał bestsellerową książkę traktującą o ochronie środowiska pt. Ziemia na krawędzi.

[edytuj] Kandydat do nominacji prezydenckiej w roku 1988

Podczas prawyborów demokratycznych w roku 1988 40-letni wówczas senator Gore zgłosił swoją kandydaturę. Dość dobrze wypadł w prawyborach, mierząc się zwłaszcza z kongresmanem Dickiem Gephardtem, ale ani on, ani Gephardt nominacji nie uzyskali. Zdobył ją gubernator Michael Dukakis z Massachusetts, który przegrał z republikaninem George'em H. W. Bushem.

[edytuj] Wiceprezydent USA

Wiceprezydent Al Gore w trakcie przemówienia
Powiększ
Wiceprezydent Al Gore w trakcie przemówienia

W 1992 Gore nie ubiegał się o nominację prezydencką, którą uzyskał wówczas gubernator Arkansas Bill Clinton. Clinton zaproponował 44-letniemu wówczas Gore'owi wspólny start w roli kandydata na wiceprezydenta. Decyzja ta spotkała się początkowo z krytyką, ale nie ze względu na sama osobę nominata, ile ze względu na strategię wyborczą (stany Tennessee i Arkansas sąsiadują ze sobą).

W listopadzie 1992 roku demokratyczny tandem Clinton-Gore pokonał urzędujących prezydenta i wiceprezydenta George'a H. W. Busha i Dana Quayle'a i silnego kandydata niezależnego Rossa Perota.

20 stycznia 1993 roku Gore został zaprzysiężony na urząd wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych.

Konstytucja nie daje wielkiej władzy wiceprezydentowi, jednakże Gore był jedną z najważniejszych osób w Białym Domu i jednym z najbliższych doradców prezydenta. Miał duży udział w opracowywaniu projektów, które doprowadziły wówczas do największego wzrostu gospodarczego w historii USA. Powszechnie uważano go za jednego z najbardziej wpływowych i popularnych wiceprezydentów w historii.

Nic więc dziwnego, że w 1996 roku ponownie został nominowany i wraz z Clintonem pokonali republikanów Boba Dole'a i Jacka Kempa.

[edytuj] Kontrowersje wokół wyborów w 2000

Kiedy Clinton nie mógł w wyborach 2000 roku ubiegać się po raz trzeci o prezydenturę, logicznym jego następcą wydawał się Gore. Wiceprezydent z łatwością wygrał prawybory i został nominowany na kowencji w Los Angeles. Swoim kandydatem na wiceprezydenta wybrał senatora z Connecticut Josepha Liebermana, który był pierwszym Żydem nominowanym na to stanowisko przez jedną z dwóch głównych partii.

Rywalami Gore'a i Liebermana z ramienia republikanów był syn byłego prezydenta i gubernator stanu Teksas George W. Bush i były sekretarz obrony Dick Cheney.

Grafika obrazująca wyniki wyborów prezydenckich w roku 2000
Powiększ
Grafika obrazująca wyniki wyborów prezydenckich w roku 2000

Walka wyborcza była wyjątkowo wyrównana. Ostatecznie Gore uzyskał więcej o ponad pół miliona głosów powszechnych od Busha, ale przez długi okres wyniki wyborów w stanie Floryda pozostawały niewiadomą, a jej właśnie głosy elektorskie miały zadecydować o zwycięstwie. Gubernatorem tego stanu jest brat Busha Jeb Bush, który naciskał na to, aby zaprzestać liczenia spornych głosów powołując się na stanowe prawo, które zobowiązywało władze do zakończenia przeliczania głosów w 7 dni po zakończeniu głosowania. Spór ostatecznie rozstrzygnął Sąd Najwyższy, który uznał sposób w jaki przeliczano sporne głosy na Florydzie (w szczególności fakt, iż ponowne przeliczanie głosów odbywało się tylko w niektórych okręgach) za sprzeczny z 14-tą poprawką do Konstytucji. Wiele osób uznało decyzję SN za skandal i podważyło jego wiarygodność. Dla innych sytuacja, gdy ktoś, kto przegrał w głosowaniu powszechnym jednak zostaje prezydentem, była jawnym dowodem słabości systemu. Mimo to zwolennicy Busha uznają, że skoro tak stanowi prawy wyborcze, to wszystko jest w porządku. Ale i tak możliwym jest, że to Al Gore powinien zostać 43. prezydentem Stanów Zjednoczonych. Aminucję krytykom dodaje też fakt, iż Gore oficjalnie przegrał różnicą ledwie ok. 500 głosów, a niedługo przed wyborami wykreślono z rejestru uprawnionych wyborców ok. 50 tysięcy ludzi, w większości czarnych i zarejestrowanych demokratów. Rząd Florydy tłumaczył się błędami technicznymi i dodawał, że "prawo nie działa wstecz".

Gore 51,003,926 głosów 48.4% 266 elektorskich
Bush 50,460,110 głosów 47.9% 271 elektorskich
Nie oddane - - 1 elektorski
Nader 2,883,105 głosów 2.7% 0 elektorskich

[edytuj] Po wiceprezydenturze

Gore po odejściu na emeryturę nie krył, iż zamierza ubiegać się o ponowną nominację w 2004 roku. W istocie był jak najbardziej logicznym oponentem Busha. Jednakże w końcu zrezygnował z tego zamiaru - zapewne w obliczu popularności Busha po wydarzeniach 11 września 2001 roku - i poparł, co było dużym zaskoczeniem, kandydaturę byłego gubernatora stanu Vermont Howarda Deana. Wielu twierdziło, iż chce w ten sposób doprowadzić do porażki demokratów w tym roku i mieć wolną drogę do ponownej nominacji w 2008 roku. Nominację jednak uzyskał wówczas nie Dean ale senator John Kerry, który przegrał z Bushem. Gore był pierwszym mówcą na konwencji partii w Bostonie.

Dziś Gore zasiada w radzie nadzorczej koncernu Apple i Google, a także wykłada gościnnie na wielu amerykańskich uniwersytetach. I jest wymieniany jako jeden z potencjalnych kandydatów (obok Hillary Clinton, Johna Kerry'ego czy Johna Edwardsa) do nominacji w 2008 roku. Sam jednak unika wypowiedzi na ten temat.

Warto też wspomnieć, że Gore krytykuje ostro od samego początku administrację Busha za decyzję o ataku na Irak.

[edytuj] Pełnione funkcje

Poprzednik
Joe L. Evins
Kongresman z 4. i 6. okręgu Tennessee
1977-1985
Następca
Bart Gordon
Poprzednik
Howard Baker
Senator z Tennessee (2 klasa)
1985-1993
Następca
Harlan Mathews
Poprzednik
Lloyd Bentsen
Kandydat Demokratów na urząd Wiceprezydenta
1992 (zwycięstwo), 1996 (zwycięstwo)
Następca
Joe Lieberman
Poprzednik
Dan Quayle
Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych
1993-2001
Następca
Dick Cheney
Poprzednik
Bill Clinton
Kandydat Demokratów na urząd Prezydenta
2000 (porażka)
Następca
John Kerry
Poprzednik
pierwszy w linii
Linia sukcesji prezydenckiej
1993-1995
Następca
Tom Foley
Poprzednik
pierwszy w linii
Linia sukcesji prezydenckiej
1995-1999
Następca
Newt Gingrich
Poprzednik
pierwszy w linii
Linia sukcesji prezydenckiej
1999-2001
Następca
Dennis Hastert
Poprzednik
Dan Quayle
Precedencja w USA
stan z roku 2006
Następca
Członkowie Izby Reprezentantów

[edytuj] Linki zewnętrzne

Wikicytaty
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów Ala Gore'a
Commons
THIS WEB:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2008 (no images)

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - bcl - be - be_x_old - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - co - cr - crh - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dsb - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - ext - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gan - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - hak - haw - he - hi - hif - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kaa - kab - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mdf - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - mt - mus - my - myv - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - quality - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - rw - sa - sah - sc - scn - sco - sd - se - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sr - srn - ss - st - stq - su - sv - sw - szl - ta - te - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu -

Static Wikipedia 2007:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu

Static Wikipedia 2006:

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu