8 Drezdeńska Dywizja Zmechanizowana
Z Wikipedii
8 Drezdeńska Dywizja Zmechanizowana im. Bartosza Głowackiego
Powstanie jej należy łączyć z powracającymi w 1949 na Pomorze Zachodnie oddziałami 8 Dywizji Piechoty. Poważną zmianą rozpoczynającą nowy etap w historii 8 DP było przeformowanie jej w 8 Drezdeńską Dywizję Zmotoryzowaną. W maju 1949 roku podporządkowano ją 1Korpusowi Pancernemu w II Okręgu Wojskowym i rozlokowano w następujących garnizonach:
- sztab 8 Dywizji Zmotoryzowanej - Koszalin
- 32 pułk zmotoryzowany - Rogowo
- 34 pułk zmotoryzowany – Słupsk
- 39 pułk zmotoryzowany - Trzebiatów
- 9 pułk czołgów – Słupsk
- 34 pułk artylerii lekkiej - Kołobrzeg
- 91 pułk artylerii ppanc – Kołobrzeg
- 19 batalion saperów – Unieście
- 28 batalion łączności - Koszalin
Ponadto niebawem powstały nowe jednostki:
- 15 pułk moździerzy
- 5 batalion rozpoznawczy
- 3 Ruchomy Warsztat Naprawy Samochodów
- 2 Ruchomy Warsztat Naprawy Sprzętu Artyleryjskiego
W październiku 1950 roku odeszły: 34 pułk zmotoryzowany i 91 pappanc. Zmiany te podyktowane były m.in. przeformowaniem dywizji. W maju 1951 roku powstała 8 Drezdeńska Dywizja Zmechanizowana.
Utworzono nowe jednostki:
- 3 szkolny batalion czołgów,
- 12 dywizjon artylerii przeciwlotniczej,
- 1 ruchomy warsztat naprawy czołgów,
- 41 kompanię samochodową.
W celu zwiększenia możliwości bojowych pułków zmechanizowanych, każdy z nich otrzymał dodatkowo batalion czołgów. W październiku 1952 roku do składu 8 DDZ powrócił 34 pz, a ponadto został sformowany 1 dywizjon artylerii rakietowej, a na bazie baterii artylerii pancernej 9 pułku czołgów utworzono 12 pułk artylerii i czołgów, który przejął tradycje 28 samodzielnego pułku artylerii szturmowej. Nie był to koniec zmian, jakie w latach pięćdziesiątych dotyczyły 8 Dywizji Zmechanizowanej. 19 września 1955 roku, na podstawie rozkazu organizacyjnego MON, 8 DDZ została podporządkowana 1 Korpusowi Armijnemu. W związku z tym rozformowano 15 pułk moździerzy i 3 szkolny batalion czołgów, a przeformowano: 12 daplot na 125 paplot oraz 12 pułk artylerii pancernej na 33 batalion czołgów i artylerii pancernej. Jednocześnie znacznie rozbudowano służby i pododdziały dywizyjne. Powstały wówczas: 31 batalion transportowy, 59 batalion medyczno-sanitarny, 64 kompania obrony przeciwchemicznej, 8 Dywizyjny Punkt Zaopatrzenia oraz pluton dowodzenia dowódcy artylerii dywizyjnej.
Znaczne złagodzenie napiętych stosunków między dwoma przeciwstawnymi blokami politycznymi spowodowało, że znów nie obeszło się bez zmian w strukturze organizacyjnej 8 DDZ. Przestały bowiem istnieć: 33 batalion czołgów i artylerii pancernej, 125 pułk artylerii przeciwlotniczej i 34 pułk artylerii haubic. Przyjęto natomiast 88 paplot z 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej (z Koszalina). Jednak już w listopadzie 1958 roku, na mocy rozkazu Dowódcy POW nr 001, 34 pz przeniesiony został do 23 DP stacjonującej w Gdańsku i Lęborku.
8 Dywizji Zmechanizowanej natomiast podporządkowano 3 Brygadę Obrony Wybrzeża (z Kołobrzegu) z jednoczesnym przemianowaniem jej na 28 pz. Natomiast z połączenia 103 dywizjonu artylerii haubic, 104 dywizjonu artylerii haubic, 48 baterii szkolnej, 11 baterii dowodzenia odtworzono rozwiązany wcześniej 34 pułk artylerii haubic. W 1961 roku rozformowano 5 batalion rozpoznawczy, a na jego miejscu utworzono 5 kompanię rozpoznawczą, którą przeniesiono do Kołobrzegu. Od tej chwili skład 8 DDZ ustabilizował się na kilka najbliższych lat.
Dopiero w maju 1967 roku dokonano następnej reorganizacji. Przeformowano: 39 pz na 36 pz, 9 pcz na 16 pcz, 34 pah na 4 pah, 28 bł na 13 bł, a 88 daplot na 83 paplot. W 1970 roku przekształcono także kompanię rozpoznawczą z powrotem na 5 batalion rozpoznawczy, a z 12 Piekarni Polowej i 8 Dywizyjnego Punktu Zaopatrzenia sformowano 8 batalion zaopatrzenia. Utworzono także 29 kompanię dowodzenia szefa OPL dywizji i 47 dywizjon artylerii rakietowej.
W takich strukturach organizacyjnych 8 Drezdeńska Dywizja Zmechanizowana funkcjonowała przez dwa najbliższe dziesięciolecia. W tym czasie dokonano jedynie kilku drobnych zmian, polegających na wzmocnieniu siły ogniowej poszczególnych pułków ogólnowojskowych. Stało się tak za sprawą wprowadzenia nowych typów sprzętu artyleryjskiego, skutkiem czego przeformowano baterie haubic 28 pz i 32 pz w dywizjony haubic, a w 16 pcz od podstaw sformowano dywizjon artylerii samobieżnej. Po upadku systemu komunistycznego w Polsce nastąpiła także zmiana doktryny wojennej oraz redukcja stanów osobowych w całej armii. Niestety, dotyczyło to także dość mocno rozbudowanej 8 DDZ.
Już w 1990 roku rozformowane zostały stacjonujące w Kołobrzegu:28 Sudecki Pułk Zmechanizowany i 47 dywizjon artylerii rakietowej. Do opuszczonych tzw. czerwonych koszar przy al. Jedności Narodowej przeniesiona została inna kołobrzeska jednostka, tj. 32 pz.
Odtąd w składzie 8 DDZ znajdowały się już tylko dwa pułki zmechanizowane i jeden były pułk czołgów (wszystkie przekształcone w tzw. pułki zunifikowane),a oprócz tego pułki: artylerii i przeciwlotniczy. Opisywany stan tymczasowości trwał do 1993 roku, tj. do kolejnej reorganizacji. W tym to roku powstała 8 Bałtycka Dywizja Obrony Wybrzeża.
