4. Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
Z Wikipedii
4. Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej - związek taktyczny Wojska Polskiego.
Spis treści |
[edytuj] Powstanie i historia 4. BR OP
Rodowód 4. Gdyńskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej wywodzi się od utworzonego w 1951 roku w Gdyni, 60. Samodzielnego Pułku Artylerii Przeciwlotniczej. Powstał on w oparciu o rozkaz szefa Sztabu Generalnego MON Nr 0044/Org z 17 maja 1951 roku. Zarządzeniem Nr 0015/ Org. dowódcy WOPK z 16 stycznia 1963 roku na bazie dotychczasowego pułku utworzono 60. Brygadę Artylerii Obrony Powietrznej Kraju.
[edytuj] Etap pierwszy
Pierwszy umowny okres rozwoju organizacyjnego brygady trwał do roku 1970. Początkowo brygada składała się z pięciu dywizjonów ogniowych (21. do w Pucku, 22. do na Helu, 23. do w Sobieszewie, 24. do w Babim Dole k. Kartuz i 25. do w Dąbrówce), jednego dywizjonu technicznego (26. dt w Bieszkowicach) i dywizjonu dowodzenia (Gdynia Grabówek), które rozlokowane zostały wokół aglomeracji trójmiejskiej tworząc system rakietowej obrony powietrznej.
3 sierpnia 1964 roku rozkazem dowódcy 2. Korpusu Obrony Powietrznej nr 0613 brygadę włączono w system dyżurów bojowych pełnionych w systemie Wojsk OPK. Gotowość bojowa do odpalenia rakiet dyżurnych osiągano wówczas w 6 minut. Ten niezwykle krótki czas reakcji ogniowej wynikał z faktu iż brygada swoje zadania wykonywała nie tylko w osłonie granic Polski, ale także granic Układu Warszawskiego. 1 września 1967 roku brygada otrzymała sztandar, który w imieniu Rady Państwa wręczył dowódcy ówczesny wiceminister Obrony Narodowej - gen. Jerzy Bordziłowski. Jednocześnie, zmieniono nazwę związku taktycznego na 4. Brygadę Artylerii Obrony Powietrznej Kraju im. Obrońców Wybrzeża. Od tej pory, dzień otrzymania sztandaru - 1 września, obchodzony był jako święto brygady.
[edytuj] Etap drugi
W 1970 roku, rozpoczął się drugi umowy etap rozwoju organizacyjnego brygady, który trwał do roku 1973. Pierwszego lutego 1971 roku przyjęto nowy etat brygady. Powstały kolejne dywizjony ogniowe wyposażone w przeciwlotnicze zestawy rakietowe średniego zasięgu typu S - 75 Wołchow: 44 doar - w Ustce, 45. doar - w Smołdzinie i 46. doar - w Choczewie (Lubiatowie).
[edytuj] Etap trzeci
Trzeci etap rozpoczyna się rozkazem dowódcy brygady nr 058/R z 6 października 1973 roku. Zostają wtedy utworzone kolejne dwa dywizjony ogniowe: 64. w Hel - Borze i 65. w Rozewiu. Rok później powstają następne dwie jednostki: 68. do w Łebie i 69. do w Rowach. Możliwości ogniowe tych dywizjonów pozwalały na wykrycie i zniszczenie celów na małych wysokościach i bardzo dobrze "uszczelniały" system obrony strefowej tworzony przez dotychczasowe dywizjony. Związek taktyczny znajdował się wówczas w okresie swojego największego rozwoju organizacyjnego, który trwał do roku 1990. Brygada wówczas składała się z dowództwa i sztabu oraz 14 podległych jednostek: 21. do - Puck, 22. do - Hel, 23. do - Sobieszewo, 24. do - Babi Dół k. Kartuz, 25 do. - Dąbrówka, 26. dt - Bieszkowice, 44. do - Ustka, 45. do - Smołdzino, 46. do - Choczewo, 64, do - Hel - Bór, 65. do - Rozewie, 68. do - Łeba, 69. do. Rowy oraz dywizjonu dowodzenia. Brygada wyposażona w przeciwlotnicze zestawy rakietowe typu Wołchow i Newa tworzyła strefę obrony powietrznej ciągnącą się wzdłuż polskiego wybrzeża od granicy wschodniej, aż do Ustki. Wykonywała ona wówczas zadania osłony wojsk operacyjnych, elementów ugrupowania bojowego WLOP i MW oraz ważnych obiektów rejonu Trójmiasta.
W 1992 roku nazwę związku taktycznego zmieniono na 4. Brygadę Rakietową Obrony Powietrznej. Dwa lata później, minister Obrony Narodowej, na wniosek dowódcy i władz miasta, nadał brygadzie nazwę wyróżniającą - Gdyńska, w miejsce wcześniej anulowanego imienia Obrońców Wybrzeża, podkreślając więź brygady z tym regionem. Jednocześnie, decyzją MON nr 91 z 23 czerwca 1994 roku ustanowił 17 maja - dniem święta brygady (utworzenie 60. Samodzielnego Pułku Artylerii Przeciwlotnicznej).
W dniu 10 lutego 1996 roku, w siedemdziesiątą rocznicę nadania Gdyni praw miejskich, na Skwerze Kościuszki odbyła się uroczystość wręczenia brygadzie nowego sztandaru. Jego fundatorami było społeczeństwo, zakłady pracy, instytucje, firmy, pracownicy cywilni brygady, a także sami żołnierze. Przewodniczącym Komitetu Fundacyjnego został Wojciech Szczurek - przewodniczący Rady Miasta Gdyni, a rodzicami chrzestnymi: Tadeusz Zielonka – dyrektor Stoczni Remontowej „Nauta” w Gdyni oraz Franciszka Cegielska – prezydent miasta Gdyni. Na przełomie stuleci 4 Gdyńska BR OP była, bez wątpienia, najlepszym przeciwlotniczym związkiem taktycznym w Polsce. Skuteczne przeprowadzenie całej serii bardzo trudnych, wymagających absolutnie najwyższych kwalifikacji zawodowych, nowych rodzajów strzelań doświadczalnych wystawiło gdyńskim przeciwlotnikom znakomitą wizytówkę, wskazując jednoznacznie, że żołnierze brygady to fachowcy najwyższej klasy, potrafiący wykonać nawet najtrudniejsze zadania.
[edytuj] Etap czwarty - rozformowanie
Rok 2001 był przełomowym w historii brygady, ze względu na podjęte decyzje dotyczące jej likwidacji. Z perspektywy lat widać, iż były to decyzje ewidentnie błędne, skutkujące obniżeniem potencjału obronnego kraju. Sukcesywnie wygaszono działalność w prawie wszystkich podległych jednostkach, by ostatecznie rozformować je we wrześniu 2001 roku. Zgodnie z przyjętym planem likwidacji, pozostałe trzy dywizjony (21. dr - Puck, 25. dr - Dąbrówka i 65. dr - Rozewie) zostały operacyjnie podporządkowane dowódcy 3. Warszawskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej.
4. Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej została rozformowana w dniu 28 grudnia 2001 roku.
[edytuj] Zmiany nazwy brygady
- 1951-1963 - 60. Samodzielny Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
- 1963-1967 - 60. Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju
- 1967-1991 - 4. Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju im. Obrońców Wybrzeża
- 1992-1996 - 4. Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
- 1996-2001 - 4. Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
[edytuj] Struktura 4. BR OP
- Dowództwo 4 BR OP
- Sztab
- 21. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 22 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 23 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 24. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 25 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 26 Dywizjon Techniczny
- 44 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 45 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 46 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 64 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 65. Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 68 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 69 Dywizjon Rakietowy Obrony Powietrznej
- 84 Dywizjon Dowodzenia
[edytuj] Dowódcy
60. Samodzielny Pułk Artylerii Przeciwlotniczej
- 1951-1952 - kpt. Wiesław Pitera
- 1952-1955 - ppłk Bolesław Koszelski
- 1955-1963 - kpt. Feliks Jachnicki
60. Brygady Artylerii Obrony Powietrznej Kraju
4. Brygady Artylerii Obrony Powietrznej Kraju im. Obrońców Wybrzeża
- 1967-1968 - płk Czesław Drabent
- 1968-1979 - płk dypl. Feliks Jachnicki
- 1979-1979 - cz.p.o. płk Stefan Adamczyk
- 1979-1981 - płk dypl. Tadeusz Jemioło
- 1981-1985 - płk dypl. Franciszek Żygis
- 1985-1986 - płk dypl. Mieczysław Koźbiał
- 1986-1987 - płk dypl. Marian Dul
- 1987-1992 - płk dypl. Mieczysław Kaczmarek
4. Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
- 1992-1992 - płk dypl. Mieczysław Kaczmarek
- 1992-1994 - cz.p.o. płk dypl. Andrzej Tetkowski
- 1994-1996 - płk dypl. Jan Gabryś
4. Gdyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej
[edytuj] Zobacz też
Historia | Jednostki organizacyjne | Generałowie
Dowództwo | Centrum Operacji Powietrznych
2. Korpus Obrony Powietrznej | 3 Korpus Obrony Powietrznej | 36 Specjalny Pułk Lotnictwa Transportowego | 13 Eskadra Lotnictwa Transportowego | Wyższa Szkoła Oficerska | Szkoła Podoficerska - Dęblin | Szkoła Podoficerska - Koszalin | Centrum Szkolenia | 6 Pułk Dowodzenia | 1 Ośrodek Radioelektroniczny | Centralny Poligon | 21 Centralny Poligon Lotniczy | 78 Pułk Rakietowy Obrony Powietrznej
|