Geografia de Còsta Rica
Un article de Wikipèdia, l'enciclopèdia liura.
[Modificar] Geografia
La Còsta Rica es gaire mai bèla que la Soïssa, las Olandas, o la region Miègjorn Pirenèus (50 700 km2) e pasmens a doas façadas marinas. Gausís amai d’una granda diversitat de si mitans naturaus. Una cadena volcanica centrala - (3 432 m d’auçada a l'Irazú), esperlongada al nòrd-oèst per la cordilhèra de Guanacaste (2 028 m d’auçada al Miravalles) e al sud-èst per la de Talamanca (3 820 m d’auçada al Chirripo Grande), - fòrma ambé las planesas centralas l’ossamenta del país. Al nòrd e a l'èst d’aquessi relèus i a una plana alluviala boscada, mentre qu'a l’oèst altèrnon planas costièras e peninsulas (de Nicòya e d'Òsa).
Aquessi relèus e la varietat de l’ensoguilhament bailon una granda diversitat bioclimatica atabé. Lo pendís orientau es sovent asaigat per lis alisèus. Lo climat tropicau fòrça umide favoriza lo desvolopament dei mangròvas* sobre la còsta e de la seuva sempervirenta** per las planas. Après aquessas tèrras caldas (600-700 m), lo climat es mai temperat, de bèlas seuvas de chassanhs cobrisson li sòus roges fertils. Las tèrras «freidas» son al dessús de 2 600 m: aun de seuvas de resinós. Sobre las tèrras bassas del penjau pacific, la sason seca es mai marcada, la seuva tropicala dei fuelhas caducas leissa la plaça ei savanas per varachs.
(* aires palunós ambe d’aures dei rasigas aerianas e de plantas flotantas)
(** Totjorn verd. La seuva se compausa de plantas que son verdas en totas sasons, sens èsser de plantas espinosas)
[Modificar] Populacion
Es formada a 80 % de creòles, discendents de colons espanhòus, e compòrta 3, 5 milions de personas segont lo recensament de 1997. Visca principalament sobre las tèrras naltas del centre que aun li sòus li milhors, e onde se situa la capitala San José. La quichada demografica dinc lo Valle Central provòca de corrents migratòris vers las tèrras caldas. Chau dire que la mitat de la poblacion del país se concentra sobre mila quilometres cairats, l’equivalent d’un cairat de 31 quilometres e mieg de costat. Lo taus de creissença naturala demòra nalt (2 %), que la natalitat se manté quand la mortalitat es febla. Lo país es urbanizat a 49 %, e la poblacion gausís dinc l'ensem d'un bon enquadrament medicau. La distribucion sectoriala de la poblacion evoluís lèu : atau la poblacion emplegada dinc l'agricultura es passada de 48 % en 1970 a 28 % en 1993 al profieit di sectors segondari (24 %) e terciari (48 %) de l'economia. Lo nivèl d’alfabetizacion es nalt. Li tres quarts de la poblacion aun la seguritat sociala.
