Zijderoute
De zijderoute bestond uit verschillende routes door Centraal-Azië, die afgelegd werden met karavanen. De routes verbonden Xian in China met Antiochië en Damascus in Syrië, alsmede andere plaatsen. De Zijderoute werd zo genoemd omdat hij liep naar de gebieden waar zijde gemaakt werd. Het is niet juist om te denken dat er slechts één zijderoute bestond. In de loop der eeuwen hebben er verschillende routes bestaan en ook waren er tegelijkertijd meerdere routes.
De route ontstond doordat zowel China als het Midden-Oosten steeds dichter naar elkaar toe kropen. Alexander de Grote drong tot diep in Azië door, en de Romeinen kwamen tot de Eufraat. Aanvankelijk bemoeilijkten de Xiongnu de handel, en sloten de route regelmatig af. Chinese ontdekkers hebben wellicht de route verkend en de Grieks-Bactrische gebieden bezocht rond 300 v. Chr. Wellicht hebben joodse handelaren ook bijgedragen aan het tot stand komen van de route: na de eerste diaspora en de vervolgingen ontstonden tot diep in Azië joodse gemeenschappen. Een andere Chinese ontdekker, in dienst van de generaal Pan Tsau, zou Perzië hebben bereikt. In Hormuz in Perzië werd hem echter door de Perzen, tuk op het behouden van hun eigen winstmarges, zulke gruwelverhalen over de resterende reis verteld, dat hij terugkeerde. Berichten waren echter tot China doorgedrongen over Ta-tsin (Rome), dat erg rijk en machtig was, en graag met China handel wilde drijven. Rond 150 na Chr. zou een klein Romeins gezelschap zelfs Annam hebben bezocht met wierook en goud voor de Chinese keizer. Hierdoor ontstond een geregelde handelsstroom.
Twee nestoriaanse monniken smokkelden in 552 in holle wandelstokken zijderupsen naar het Byzantijnse Rijk. Hierna kon ook in het westen zijde gemaakt worden.
De continentale zijderoute splitst zich in noordelijke en zuidelijke routes vanaf de commerciële centra in Noord-China. De noordelijke route gaat door de Bulgar-Kypchak zone naar Oost-Europa en het schiereiland Krim. Vanaf daar gaat de route door de Zwarte Zee naar de Middellandse Zee.
De zuidelijke route gaat door Turkestan-Khorasan en Iran naar Mesopotamië en dan naar Antiochië aan de Middellandse Zee.
Marco Polo, een Italiaanse koopman, is de eerste buitenlander die in zijn boeken beweerd heeft dat hij een route afgelegd heeft. Dit werd altijd voor waar aangenomen, maar de laatste jaren zijn er twijfels geuit of Marco Polo daadwerkelijk in China geweest is.
Ook was er een route over zee van en naar China. Daartoe liepen karavaanroutes door over het Arabische Schiereiland naar Jemen, van waaruit gevaren werd naar het oosten. In de jeugd van Mohammed de Profeet werd door Perzië en het Byzantijnse Rijk vanwege de Zijderoute voortdurend om de Arabische karavaanzeeroute, die door Mekka liep, gevochten.
De naam zijderoute is afkomstig van de Duitse ontdekkingsreiziger Ferdinand von Richtofen die de Duitse term Seidestrasse in de 19e eeuw als eerste beschreef.
Ook de idee dat uitsluitend werd gehandeld in zijde is niet waar. Ook onder andere porselein, papier, vruchten zoals perziken en sinaasappels, paarden en het buskruit werden vervoerd.
De zijderoute was ook een belangrijk element in de verspreiding van cultuur en religie tussen India, China, het Midden-Oosten en het Middellandse Zeegebied. Het christendom en de islam werden via de zijderoute naar het Midden-Oosten, China en India verspreid. Het boeddhisme ging via India naar het Midden-Oosten en naar China. Ook waardevolle Chinese uitvindingen, zoals het papier, buskruit, etc. werd verspreid.
Enkele steden op de zijderoute zijn:
