Wodan
Wodan (Angelsaksisch Woden, Duits Wotan, Scandinavisch Odin) is de oppergod in het Germaanse godenrijk. Wodan stond centraal tijdens het Joelfeest, dat de Germanen vierden rond de midwinter zonnewende. Wodan is de leider van het dodenleger en de stamvader van het geslacht van de Asen. Wodan wordt vereenzelvigd met de Scandinavische Odin.
De naam Wodan betekent "de woedende". De plaatsnamen Woensel, Woensdrecht en Wodensberg zijn gebaseerd op de naam van Wodan, evenals de dag Woensdag. Op grond hiervan denkt men dat de Wodanverering in de lage landen uitgebreid is geweest. In Twente kent men nog het ossenhoornblazen dat van oorsprong diende om Wodan te helpen met zijn wilde jacht op de Fenriswolf.
Aan deze zogenaamde wilde jacht herinnert ook nog het 'St. Steffensrien', een gebruik waarbij op St. Steffen (Tweede Kerstdag) jonge boeren de paarden van stal haalden en bereden tot ze waternat van zweet waren. De geestesverschijning Derk met den Beer die op kerstavond gezeten op een wild zwijn door de lucht vloog en alles wat los en vast zat mee nam herinnert waarschijnlijk ook nog aan Wodan en zijn wilde jacht.
Verder zijn er parallellen te trekken met Sinterklaas, die in december op zijn schimmel over de daken rijdt, vergezeld door de zwarte pieten die zijn boodschappers zijn. Wodan rijdt ook op een schimmel, de achtbenige Sleipnir, waarmee hij door de lucht vliegt. In zijn hand houdt Wodan een speer, waar St. Nicolaas een bisschoppelijke kromstaf met zich mee draagt. Ook Wodan heeft boodschappers, de raven Hugin en Munin die naar de aarde afdalen om te kijken wat zich in de huizen van de mensen afspeelt. Jos Schrijnen schrijft in zijn "Nederlandsche Volkskunde" uit 1933 het volgende:
Sint Nikolaas (6 Dec.): Een groote, krachtige gestalte te paard, den staf in de hand, den mijter op het hoofd, den ruim-geplooiden bisschopsmantel om de schouders geslagen, - zoo stelt zich de kinderwereld den heiligen bisschop van Myra voor. Hij lijkt inderdaad veel op de figuur van Wôdan, het rijzige lichaam in den donkeren mantel gehuld, waarin hij zijn beschermelingen door de lucht draagt, en gezeten op zijn trouwe schimmel Sleipnir.
Wodan is ook een van de belangrijkste personages in de operacyclus Der Ring des Nibelungen van Richard Wagner.
