Waterpolo
Waterpolo ontstond halverwege de negentiende eeuw als de 'watervariant' van handbal of voetbal. Het is een sport die vooral in Zuid- en in Oost-Europa grote populariteit geniet, en daar op professionele basis wordt beoefend. Waterpolo is een teambalsport die zwemmend wordt uitgeoefend. De bedoeling is om een bal zo vaak mogelijk in het doel van de tegenpartij te werpen. Elke geslaagde poging levert één 'doelpunt' op. Het team dat aan het eind van de wedstrijd de meeste doelpunten heeft gemaakt, wint.
Inhoud |
[bewerk] Geschiedenis
Er is niet echt zekerheid over het ontstaan van waterpolo. De Engelse sportjournalist en oud-waterpolospeler Kelvin Juba noemt een zekere William Wilson, in 1844 uit Schotse ouders geboren, als de uitvinder van het 'handbal in water'. Hem zou in 1876 door zijn zwemvereniging Aberdeen zijn gevraagd regels voor een balspel te water te ontwerpen. In 1877 zou de eerste officiële waterpolowedstrijd zijn gespeeld tijdens het Bon Accord Swimming Festival in de rivier de Dee. Het is niet bekend of Wilson het spel verder heeft ontwikkeld.
In 1885 werd waterpolo officieel erkend. In 1887 werden voor de eerste maal echte doelen gebruikt. In 1888 werd in Engeland een waterpolo-commissie opgericht en het eerste nationale kampioenschap gespeeld. In datzelfde jaar werden regels vastgelegd en werd het spel vanuit Engeland naar de Verenigde Staten (Boston) geëxporteerd. Het waterpolo won snel aan populariteit. In 1894 begon men er in Duitsland en Oostenrijk mee, in 1895 in Frankrijk, in 1897 in Hongarije en 1900 in Italië.
[bewerk] Teams
Een team bestaat uit zes veldspelers en een keeper. De veldspelers dragen de kleur van hun team (uit: alle kleuren mogelijk met uizondering van wit en rood, thuis: wit) op hun cap. De keeper heeft een rode cap op met oorbeschermers in de kleur van zijn/haar team. De oorbeschermers zijn belangrijk: deze moeten de oren beschermen tegen grote druk van buiten als een bal hard tegen de oren wordt gegooid. Spelers hebben tegenwoordig ook vaak een gebitsbeschermer in.
[bewerk] Wedstrijd
Een wedstrijd is verdeeld in vier perioden, die afhankelijk van de leeftijd van de spelers, het competitieniveau en het land, 3 tot 8 zuivere minuten duren. Dit betekent dat de tijdsmeting wordt stilgelegd tussen het begaan van een overtreding (op het fluitsignaal van één van de één of twee scheidsrechters) en het nemen van de daaropvolgende vrije worp. Na 2 periodes wisselen de teams van speelhelft. Indien er een verlenging is wisselen de teams na 1 periode van speelhelft. Een periode in de verlenging duurt even lang als in de reguliere speeltijd. Een verlenging heeft 2 periodes. Er is alleen een verlenging bij wedstrijden waar een winnaar uit moet komen, bijvoorbeeld een bekerwedstrijd. Als er na de verlenging nog geen winnaar is worden er strafworpen genomen.
[bewerk] Speelveld
De grootte van het speelveld is afhankelijk van de grootte van het zwembad waarin gespeeld wordt. De maximale grootte is 20 meter breedte en 30 meter lengte bij heren, bij dames is de maximale lengte 25 meter. Is het bad waarin gespeeld wordt groter, dan wordt het speelveld afgebakend door drijvende lijnen. De minimale grootte van het veld is 10 meter breed en 20 meter lang. De beide doelen bevinden zich midden op de achterlijnen van het veld. Ze zijn 3 meter breed en 90 centimeter hoog.
De minimale diepte van het bad is 1,80 meter. Wanneer dit maar net gehaald wordt en wat grotere spelers dus op de bodem kunnen staan, dan is dit alleen toegestaan wanneer de betreffende speler de bal niet in zijn bezit heeft. Zodra een speler de bal krijgt móet hij zwemmen. Blijft hij toch staan, of zet hij zich af van de bodem, dan wordt dit bestraft met een vrije worp voor de tegenpartij.
[bewerk] De bal
De sport wordt beoefend met een speciale bal. De bal die gebruikt wordt door herenteams is ongeveer even groot als een voetbal en heeft een gewicht van 400 à 450 gram. De bal die gebruikt wordt bij dames- en jeugdteams is iets kleiner en iets lichter. Een belangrijk kenmerk van de bal is dat hij veel grip heeft, zodat je hem ondanks zijn grootte toch met één hand kunt vasthouden. Als de bal vaak gebruikt wordt verliest hij zijn grip, en moet hij vervangen worden. Waterpoloballen worden ook gebruikt bij kanopolo.
De bal mag door veldspelers maar met één hand tegelijk worden aangeraakt. De keepers mogen de bal met twee handen aanraken binnen de 5 meterzone. Verder mogen spelers die de bal vasthouden onder water worden geduwd, maar de bal zelf mag niet onder water komen, als een speler wordt aangevallen. De bal met twee handen tegelijk aanraken of de bal onder water duwen als je wordt aangevalllen wordt bestraft met een vrije worp voor de tegenpartij. Als dit echter binnen de 5 meter zone gebeurt dan zal er een vijfmeter-bar toegekend worden aan de tegenstander.
[bewerk] Overtredingen
Lichte overtredingen worden bestraft met een vrije worp. Deze kan de speler gebruiken om de bal af te spelen op een van zijn medespelers, of om zelf mee te gaan zwemmen. De vrije worp mag niet direct op het doel geschoten worden als de overtreding binnen de vijfmeter-zone is begaan, maar wel wanneer deze erbuiten is begaan.
Zware overtredingen zoals iemand vasthouden tijdens het zwemmen worden bestraft met een U20. Bij een U20 moet de bestrafte speler naar de hoek zwemmen bij de eigen doellijn tegenover de tafel van het wedstrijd-secretariaat (waar de score en tijd wordt bijgehouden), en moet daar twintig seconden blijven liggen tenzij in die tijd de bal in bezit komt van de eigen partij, want dan mag de bestrafte speler weer de hoek verlaten. Wanneer hij nog niet in de hoek ligt, moet hij daar echter alsnog eerst naartoe zwemmen. Het weggooien van een bal nadat er gefloten is voor een overtreding wordt ook bestraft met een U20. In tegenstelling tot andere sporten wordt het bij waterpolo over het algemeen niet getolereerd dat een speler commentaar heeft op de leiding. Ook in dit geval zal hij worden bestraft met een U20. Wanneer een zware overtreding binnen de vijfmeter-zone (strook van vijf meter vanaf de doellijn van de partij die in dat gebied verdedigt) plaatsvindt met een kans om te scoren, kent de scheidsrechter een vijfmeter-bal toe. Dit is vergelijkbaar met een penalty bij voetbal. Wanneer een speler meedoet met het spel terwijl deze niet mee mag doen, bijvoorbeeld als hij niet helemaal in de hoek is gaan liggen bij een U20, wordt er ook een vijfmeterbal toegekend.
Wanneer een speler drie keer in één wedstrijd een U20 krijgt, of verkeerd wisselt, mag hij niet meer meespelen. Er mag dan echter na 20 seconden wel een medespeler van hem meedoen in zijn plaats. Dit heet ook wel een UMV (Uitsluiting Met Vervanging). Ook als de scheidsrechter of andere officials worden beledigd, kan een speler een UMV krijgen. In dit geval mag er meteen een andere speler in zijn plaats komen.
Wanneer een speler zich schuldig maakt aan een zeer zware overtreding, bijvoorbeeld het bewust slaan van een medespeler, kan hij een UZV krijgen, wat equivalent is aan een rode kaart bij voetbal. UZV is dan ook een afkorting voor Uitsluiting Zonder Vervanging. Deze naamgeving is echter nog afkomstig van de oude spelregels: met ingang van het seizoen 2005-2006 zijn de regels zodanig aangepast dat er wel een medespeler voor de weggestuurde speler in de plaats mag komen, maar pas nadat 4 minuten speeltijd verstreken is. Bij een UZV zal meestal een rapport worden opgemaakt. De standaard-straf is een schorsing voor twee wedstrijden.
[bewerk] Internationale toernooien
Het waterpolo kent vele internationale toernooien, waaronder het wereldkampioenschap, het Europees kampioenschap en de FINA World League. Sinds 1900 is waterpolo een olympische sport. Honderd jaar later, in Sydney, maakten de vrouwen hun olympisch debuut.
[bewerk] Externe links
- Koninklijke Nederlandse Zwembond (KNZB)
- NLWaterpolo.NL
- Vlaamse Zwemfederatie
- Waterpolo België
- wereldzwemfederatie FINA (engelstalig)
- europese zwemfederatie LEN (engelstalig)
Zie ook: |
---|
Portaal Sport · Categorie:Sport · Sport van A tot Z · In het nieuws - Sport · Sport · Watersport / Balsport |
|
|
---|---|
Atletiek | Badminton | Basketbal | Boksen | Boogschieten | Gewichtheffen | Handbal | Hockey | Honkbal | Judo | Kanoën | Moderne vijfkamp | Paardensport | Roeien | Schermen | (Kleiduiven-)Schieten | Softbal | Taekwondo | Tafeltennis | Tennis | Triatlon | Turnen | Voetbal | Volleybal | Waterpolo | Wielrennen | Worstelen | Zeilen | Zwemmen |
|
Gehouden zomerspelen: 1896 | 1900 | 1904 | 1906* | 1908 | 1912 | 1916 | 1920 | 1924 | 1928 | 1932 | 1936 | 1940 | 1944 | 1948 | 1952 | 1956 | 1960 | 1964 | 1968 | 1972 | 1976 | 1980 | 1984 | 1988 | 1992 | 1996 | 2000 | 2004 Te houden: Olympische Zomerspelen 2008 (Peking, China) | Olympische Zomerspelen 2012 (Londen, Groot-Brittannië) |
|
Olympische Spelen | Olympische Winterspelen | Paralympische Spelen | Deaflympische Spelen | Internationaal Olympisch Comité | NOC*NSF | BOIC |